Starszy referendarz sądowy w Wojewódzkim Sądzie Administracyjnym w Gliwicach - Łukasz Strzępek po rozpoznaniu w dniu 19 sierpnia 2016 r. na posiedzeniu niejawnym sprawy ze skargi U.K. na postanowienie [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w K. z dnia [...] r. nr [...] w przedmiocie grzywny w celu przymuszenia wykonania rozbiórki obiektu budowlanego w kwestii wniosku skarżącej o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienia fachowego pełnomocnika z urzędu postanawia: 1) zwolnić skarżącą z wpisu od skargi w kwocie przekraczającej 100 (sto) zł, 2) oddalić wniosek o przyznanie prawa pomocy w pozostałym zakresie
Na druku urzędowego formularza wniosku o przyznanie prawa pomocy skarżąca wystąpiła o zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie fachowego pełnomocnika z urzędu powołując się na trudną sytuację materialną. Wskazała, że nie uzyskuje żadnych dochodów, pozostając na utrzymaniu matki, której pomaga na co dzień. Strona zaznaczyła, że nie posiada żadnego majątku, w tym nieruchomości, oszczędności lub przedmiotów o wartości przekraczającej 5.000 zł. Strona zaznaczyła, że z prac dorywczych uzyskuje około 50 zł. Podkreśliła, że rachunek z prąd wynosi 40 zł, opłata za opróżnienie szamba to 150 zł, zakup węgla - 1600 zł, a podatek od nieruchomości to 100 zł.
Pismem z dnia 18 lipca 2016 r. referendarz sądowy wezwał skarżącą do uprawdopodobnienia okoliczności podniesionych we wniosku poprzez:
- udokumentowanie wysokości wydatków związanych z utrzymaniem się, tj. opłat za energię elektryczną, dostawy wody, odbiór śmieci, usługi telekomunikacyjne, wykup lekarstw, itp.,
- udokumentowanie wysokości dochodów uzyskiwanych przez jej matkę z tytułu emerytury
- przedłożenie zaświadczenia potwierdzającego fakt, iż jest osobą bezrobotną, pozbawioną prawa do zasiłku.
W odpowiedzi na to wezwanie skarżąca nadesłała kopie rachunków za energię elektryczną, dostawy wody, odbiór odpadów, dowodu uiszczenia podatku od nieruchomości, opłaty za użytkowanie wieczyste oraz wyjaśniła, że pozostaje na utrzymaniu matki, która uzyskuje świadczenie emerytalne w wysokości 3000 zł netto miesięcznie. Ze wspomnianego świadczenia około 700 zł miesięcznie jest przeznaczane na energię elektryczną, 50 zł na usługi telekomunikacyjne, a około 200 - 250 zł na wykup niezbędnych lekarstw.
Rozpoznając wniosek o przyznanie prawa pomocy zważono co następuje:
Przepis art. 199 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jednolity: Dz. U. z 2016 r. poz. 718 - zwana dalej P.p.s.a.) konstytuuje zasadę odpłatności postępowania sądowoadministracyjnego. Wyjątkiem od niej jest możliwość przyznania prawa pomocy, które stosownie do treści art. 245 §1 ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi może zostać przyznane stronie w zakresie całkowitym lub częściowym.
Przede wszystkim podnieść należy, że przy ocenie wniosku o przyznanie prawa pomocy pod uwagę bierze się całościową sytuację materialną i osobistą osoby występującej z takim wnioskiem. Nie bez powodu ustawodawca w druku formularza przewidział obowiązek udzielenia informacji na temat ilości osób pozostających z wnioskodawcą we wspólnym gospodarstwie domowym oraz wysokości ich dochodów. Te informacje pozwalają bowiem ocenić na ile wnioskodawca jest w stanie skorzystać ze wsparcia bliskich mu osób zanim zostanie zwolniony z daniny publicznej jak również zanim ze środków publicznych zostaną wyłożone kwoty na udział fachowego pełnomocnika z urzędu.
Przypomnieć więc w tym miejscu raz jeszcze trzeba, że przyznanie prawa pomocy w formie zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienia fachowego pełnomocnika z urzędu może nastąpić wobec osoby fizycznej, która wykaże że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania sądowego (art. 246 § 1 pkt 1 P.p.s.a.). Tylko więc ten, kto wykaże, że nie ma żadnych możliwości zdobycia środków na opłacenie kosztów sądowych oraz wydatków na fachowego pełnomocnika, może liczyć na uwzględnienie wniosku w tym zakresie. W realiach niniejszej sprawy tego rodzaju okoliczności nie zachodzą w takim stopniu, aby uwzględnić wniosek strony w całości.