Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku Wydziału II: Barbara Romanczuk, po rozpoznaniu w dniu 25 sierpnia 2011 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku o przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienia adwokata sprawy ze skargi T. P. i M. P. na decyzję P. Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego w B. z dnia [...] maja 2011 r. Nr [...] w przedmiocie zatwierdzenia aktualizacji gleboznawczej klasyfikacji gruntów p o s t a n a w i a odmówić skarżącym przyznania prawa pomocy w zakresie całkowitym obejmującym zwolnienie od kosztów sądowych i ustanowienie adwokata.
T. P. i jego córka M. P. wnieśli o przyznanie prawa pomocy w zakresie zwolnienia od kosztów sądowych i ustanowienia adwokata (k. 21). Skarżący podnieśli, iż obecnie nie posiadają wolnych środków finansowych, którymi mogliby pokryć koszty sądowe powstałe w sprawie niniejszej. Wnioskodawcy wskazali, iż pozostają we wspólnym gospodarstwie domowym z W. P.. Skarżący wykazali brak dochodu. W skład majątku skarżących wchodzi dom o powierzchni [...] m2 oraz nieruchomości rolne o powierzchni [...] ha, stanowiące własność T. P. oraz o powierzchni [...] ha stanowiące własność M. P.. Skarżący nie posiadają żadnych przedmiotów wartościowych, czy też oszczędności (k. 21-24)
W odpowiedzi na wezwanie referendarza sądowego z dnia 08.08.2011 r. (k. 26) skarżący wykazali, iż jedynym źródłem utrzymania ich rodziny stanowi dochód uzyskiwany z gospodarstwa rolnego o powierzchni. Córka w maja 2011 r. ukończyła szkołę i złożyła podanie o przyjęcie do pracy, ale jeszcze nie uzyskała odpowiedzi. Skarżący w gospodarstwie rolnym posiada: ciągnik [...], rok produkcji [...], narzędzia z lat 80-tych, samochód osobowy [...], rok produkcji [...], [...] krowę, [...] szt. małych cieląt, [...] sztuk warchlaków i dwie maciory po [...] kg. W uzasadnieniu swego wniosku skarżący podniósł, iż jest osobą schorowaną i wspólnie z rodziną nie starcza im środków na bieżące utrzymanie (k. 27)
Do akt sprawy T. P., występujący również w imieniu M. P. dołączył: wyciąg z rachunku bankowego (k. 28-29) oraz dokumenty potwierdzające ponoszone wydatki: odcinek za polisę ubezpieczeniową - 171,60 zł, fakturę za telefon komórkowy czerwiec - lipiec 2011 r. - 84 zł, fakturę NETIA; kwiecień 2011 r. - 114,67 zł, lipiec 2011 - 66,38 zł, dowód pokwitowania rocznego ubezpieczenia samochodu - 266 zł, kserokopie dowodów rejestracyjnych pojazdów, skierowanie do neurologa, faktury za olej napędowy: czerwiec 2011 r. - 149,99 zł, sierpień 2011 r. - 467 zł, 360 zł, dowód pokwitowania rocznego ubezpieczenia ciągnika - 57 zł, rachunek telefoniczny z kwietnia - 84,03 zł, pokwitowanie uiszczenia składki KRUS w kwietniu 2011 r.: za T. P. - 690 zł, za M. P. - 345 zł, rachunki za Canal+ - 38 zł, rachunki za energię elektryczną: kwiecień - 307,23 zł, lipiec - 328, 53 zł oraz fakturę za energię elektryczną ze zwrotem 227,78 zł w miesiącu kwietniu 2011 r. (k. 30-45).
Należy mieć na uwadze, iż prawo pomocy jest szczególną instytucją postępowania przed sądami administracyjnymi, która ma na celu zagwarantowanie konstytucyjnego prawa do sądu osobom, które nie są w stanie samodzielnie ponieść kosztów postępowania sądowego. Stanowi ono realizację uprawnień wynikających z art. 45 ust. 1 i art. 77 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz art. 6 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności sporządzonej w Rzymie w dniu 4 listopada 1950 roku (Dz.U. z 1993 roku, Nr 61, poz. 284 z późn. zm). Wskazać jednak należy, iż prawo dostępu do sądu nie ma charakteru absolutnego i może być przedmiotem uzasadnionych prawnie ograniczeń. W przypadku, gdy dostęp jednostki do sądu jest ograniczony - czy to przez działanie prawa, czy faktycznie - ograniczenie tego prawa nie będzie sprzeczne ze wskazanymi wyżej przepisami Konstytucji i Konwencji, gdy ograniczenie dostępu do sądu nie narusza samej istoty tego prawa i gdy zmierza do realizacji uzasadnionego prawnie celu oraz gdy zachowana została rozsądna relacja proporcjonalności pomiędzy stosowanymi środkami a celem do realizacji, którego stosowane środki zmierzały. Stąd ograniczona ilość funduszy publicznych dostępna na udzielanie pomocy prawnej sprawia, że koniecznością systemu wymiaru sprawiedliwości jest przyjęcie procedury selekcji, a sposób, w jaki ta procedura funkcjonuje w poszczególnych sprawach, winien być pozbawiony arbitralności lub dysproporcjonalności i nie powinien rzutować na istotę prawa dostępu do sądu (vide: postanowienia WSA w Łodzi z 23.12.2008 roku, II SA/Łd 848/08, wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z dnia 16 lipca 2002 roku w sprawie P., C. i S. vs. Wielka Brytania nr 56547/00, LEX nr 75481).