Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy Michał Kujawa po rozpoznaniu w dniu 29 sierpnia 2014 r. na posiedzeniu niejawnym wniosku M. G. o przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym w sprawie ze skargi na decyzję Rektora Uniwersytetu K. W. w B. z dnia [...] r. w przedmiocie skreślenia z listy studentów postanowił: 1. zwolnić od kosztów sądowych, 2. oddalić wniosek w pozostałym zakresie.
W dniu 30 lipca 2013 r. (uzupełniony 18 sierpnia 2014 r.) do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wpłynął wniosek (formularz PPF) M. G. o przyznanie prawa pomocy w zakresie całkowitym tj.: zwolnienia od kosztów sądowych oraz ustanowienia adwokata. Wniosek uzasadniła trudną sytuacją materialną oraz zdrowotną. Podała, że utrzymuje się samodzielnie lecz mieszka z matką i siostrą. Miesięczny dochód skarżącej składa się ze świadczenia rentowego oraz zasiłku pielęgnacyjnego, które łącznie wynoszą [...] zł netto. Skarżąca osiągnęła dochód za 2012 r. według zeznania podatkowego PIT-37 w wysokości [...] zł. Wskazała, że partycypuje w wydatkach związanych z utrzymaniem domu w wysokości do [...] zł miesięcznie. Ponadto oświadczyła, że nie posiada żadnego majątku, oszczędności oraz przedmiotów wartościowych. Poza tym podała, że korzysta z pomocy społecznej w postaci zasiłków celowych.
Referendarz sądowy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego zważył, co następuje:
Należy zaznaczyć, iż prawo pomocy obejmuje zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego. Ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego w ramach prawa pomocy jest równoznaczne z udzieleniem pełnomocnictwa ( art. 244 § 1 i § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012r., poz. 270 ze zm., zwanej dalej p.p.s.a.).
Przepis art. 245 p.p.s.a. przewiduje możliwość przyznania prawa pomocy w zakresie całkowitym lub częściowym. Prawo pomocy w zakresie całkowitym obejmuje zwolnienie od kosztów sądowych oraz ustanowienie profesjonalnego pełnomocnika w sytuacji, kiedy osoba fizyczna wykaże, że nie jest w stanie ponieść jakichkolwiek kosztów postępowania (art. 246 § 1 pkt 1 p.p.s.a.). Z kolei prawo pomocy w zakresie częściowym (art. 246 § 1 pkt 2 p.p.s.a.) polega na zwolnieniu tylko od opłat sądowych w całości lub w części albo tyko od wydatków albo od opłat sądowych i wydatków lub obejmuje ustanowienie adwokata, radcy prawnego, doradcy podatkowego lub rzecznika patentowego. Następuje w sytuacji, jeżeli osoba fizyczna wykaże, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku utrzymania dla siebie i rodziny.
Warto również zauważyć, że koszty sądowe mają charakter należności publicznoprawnych, zatem winny być uiszczane w pierwszej kolejności, nie zaś dopiero wówczas, gdy pozostaną wolne po rozdysponowaniu środki. Opłaty sądowe stanowią rodzaj daniny publicznoprawnej i w związku z tym inne wydatki wnioskodawcy nie mogą być w stosunku do tych opłat traktowane priorytetowo (por. postanowienie NSA z dnia 23 stycznia 2006 r., sygn. akt II FZ 23/06, niepubl.).
W wyniku dokonanej analizy sytuacji finansowej strony skarżącej należało uznać, iż wnioskodawczyni wykazała, że nie jest w stanie ponieść pełnych kosztów postępowania bez uszczerbku w swoim utrzymaniu. Wpływ na takie rozstrzygnięcie miało to, że obecnie skarżąca dysponuje niewysokim dochodem składającym się ze świadczenia rentowego oraz zasiłku pielęgnacyjnego.