Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Barbara Adamiak po rozpoznaniu w dniu 5 kwietnia 2017 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej zażalenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego na postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 30 stycznia 2017 r., sygn. akt VII SA/Wa 2411/16 w przedmiocie wstrzymania wykonania zaskarżonego zarządzenia w sprawie ze skarg Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku, Dyrektora Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku oraz Rzecznika Praw Obywatelskich na zarządzenie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z 6 września 2016 r. w sprawie połączenia państwowych instytucji kultury Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku i Muzeum Westerplatte i Wojny 1939 oraz utworzenia państwowej instytucji kultury - Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku postanawia: uchylić zaskarżone postanowienie i oddalić wniosek o wstrzymanie wykonania zaskarżonego zarządzenia.
Postanowieniem z 30 stycznia 2017 r., sygn. akt VII SA/Wa 2411/16 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wstrzymał wykonanie zaskarżonego zarządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z 6 września 2016 r. w sprawie połączenia państwowych instytucji kultury Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku i Muzeum Westerplatte i Wojny 1939 oraz utworzenia państwowej instytucji kultury - Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku.
W uzasadnieniu postanowienia, odnosząc się do wytycznych zawartych w postanowieniu Naczelnego Sądu Administracyjnego z 24 stycznia 2017 r., sygn. akt II OZ 1432/16, którym Sąd II instancji uchylił postanowienie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 16 listopada 2016 r. o wstrzymaniu wykonania zaskarżonego zarządzenia, wskazując na brak zbadania przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie dopuszczalności drogi sądowej w przedmiotowej sprawie, Sąd I instancji stwierdził, że rozpoznając wniosek o wstrzymanie wykonania zarządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z 6 września 2016 r. uznał własną kognicję w sprawie, o czym świadczy sam fakt wydania postanowienia o wstrzymaniu.
Sąd przywołał treść art. 3 § 2 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2016 r., poz. 718 ze zm. - dalej p.p.s.a.), w szczególności zaś podkreślił brzmienie pkt 4 w/w przepisu, z którego wynika kognicja sądu administracyjnego w przedmiotowej sprawie. Zdaniem Sądu, akt połączenia muzeów państwowych na podstawie art. 18 ust. 1 ustawy z 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (Dz. U. z 2012 r., poz. 406 ze zm.) nie jest aktem kierownictwa wewnętrznego. Konsekwencją wydania aktu o połączeniu muzeów jest wpis nowo utworzonej instytucji kultury oraz wykreślenie z rejestru instytucji podlegających połączeniu (art. 19 ust. 5 powołanej ustawy), co prowadzi do likwidacji istniejących, odrębnych od Skarbu Państwa podmiotów prawa. W ocenie Sądu, instytucje kultury, jakimi są muzea, nie są jednostkami organizacyjnie podporządkowanymi Ministrowi Kultury i Dziedzictwa Narodowego, bowiem minister jako organizator sprawuje nad nimi jedynie nadzór założycielski, ściśle określony co do kompetencji oraz środków w ustawie o muzeach. Tymczasem powiązanie organizacyjne z organem wydającym dany akt lub podejmującym daną czynność, wyłączające kognicję sądu administracyjnego, dotyczy takiego stosunku nadrzędności, który pozwala na ingerencję w funkcjonowanie podmiotu podległego w każdej sferze i zakresie jego działalności. Sąd wskazał, że zarówno treść zarządzenia, jak i jego tytuł świadczą o tym, iż jest ono adresowane do indywidualnie określonych w nim podmiotów, to jest do Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku oraz Muzeum Westerplatte i Wojny 1939 i że kształtuje ono w sposób najdalej idący ich sytuację prawną. Z tych względów Sąd uznał zaskarżone zarządzenie za akt indywidualny, konkretny oraz zewnętrzny, co z kolei przesądza, że mieści się w kategorii aktów kontrolowanych przez sądy administracyjne na podstawie art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a.