Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Teresa Zyglewska (spr.) Sędziowie: Sędzia NSA Maciej Dybowski Sędzia NSA Czesława Nowak-Kolczyńska po rozpoznaniu w dniu 3 lipca 2019 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku Powiatu O. o rozstrzygnięcie sporu o właściwość pomiędzy Powiatem O. a Powiatem L. w przedmiocie wskazania organu właściwego do pokrywania wydatków przeznaczonych na utrzymanie małoletnich R. Z. i P. P. postanawia: wskazać Powiat L. i jako organ właściwy w sprawie.
Wnioskiem z [...] grudnia 2018 r. Starosta O. zwrócił się o rozstrzygnięcie sporu o właściwość pomiędzy Starostą O. a Starostą L. w przedmiocie wskazania powiatu właściwego do pokrywania wydatków przeznaczonych na utrzymanie małoletnich R. Z. i P. P., przebywających w pieczy zastępczej (obecnie w rodzinnym domu dziecka) na terenie Powiatu L., poprzez ustalenie, że powiatem właściwym do pokrywania wydatków przeznaczonych na utrzymanie ww. małoletnich przebywających w pieczy zastępczej na terenie Powiatu L. jest Powiat L.
Organ wyjaśnił, że spór dotyczy kwestii ustalenia powiatu odpowiedzialnego za pokrywanie wydatków przeznaczonych na utrzymanie dzieci (rodzeństwa) przebywającego obecnie w rodzinnym domu dziecka na terenie Powiatu L. dotyczy małoletnich dzieci: R. Z. ur. [...] listopada 2015 roku w O. i P. P. ur. [...] września 2017 roku w L.
Rodzice małoletniego R. Z., R. P. i A. Z. pozostawali w nieformalnym związku, z którego pochodzi małoletni. Drugie dziecko P. P. urodził się w L. w trakcie pobytu matki w Domu Samotnej Matki z Dzieckiem w [...]. Ojcostwo dziecka nie zostało ustalone bądź uznane.
Dzieci zostały umieszczone po raz pierwszy w pieczy zastępczej na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego w [...] Wydziału Rodzinnego i Nieletnich z dnia [...] czerwca 2018 r., sygn. akt [...], zgodnie z którym na czas trwania postępowania w sprawie zmiany postanowienia Sądu Rejonowego w [...] w sprawie [...] odnośnie małoletniego R. P. (obecnie Z.) oraz o wydanie zarządzeń odnośnie małoletniego P. P., umieszczono małoletnich w pieczy zastępczej, jednocześnie orzeczono o pozostawieniu małoletnich w rodzinnym domu dziecka na terenie Powiatu L.. Postanowienie to było następnie zmieniane w zakresie rodzaju sprawowanej formy pieczy zastępczej nad małoletnimi.
Matka dzieci, jako osoba bezdomna bez stałego zameldowania na terenie Powiatu O. oraz bez wsparcia ze strony ojca dziecka, została skierowana wraz z synem R. Z. do Domu Samotnych Matek z Dziećmi w [...] od [...] czerwca 2017 r., na podstawie decyzji Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w [...] Nr [...] z [...] czerwca 2017 r., gdzie zameldowała się na pobyt czasowy do [...] lutego 2018 r. Drugie dziecko - P.P. - urodził się w L. i nigdy nie był w żaden sposób związany z terenem Powiatu O.
Z treści uzasadnienia postanowienia Sądu Rejonowego w [...] z dnia [...] czerwca 2018 r., sygn. akt [...] wynika, że R. P. wraz z synami przebywała w Domu Samotnej Matki z Dzieckiem w [...] na terenie Powiatu L., jednak zgłoszono jej zaginięcie. W toku czynności poszukiwawczych ustalono jej miejsce pobytu wraz z dziećmi. Wobec zaistniałego zdarzenia oraz potrzeby hospitalizacji matki konieczne stało się wszczęcie postępowania i niezwłoczne zabezpieczenie dzieci poprzez umieszczenie ich w pieczy zastępczej.
Z poczynionych przez organ ustaleń wynika, że dzieci nie miały miejsca zamieszkania na terenie Powiatu O. przed ich umieszczeniem po raz pierwszy w pieczy zastępczej, bowiem zamieszkiwały wraz matką w Domu Samotnej Matki w [...]. Organ wskazał, że zgodnie z art. 191 ustawy odpłatność za pobyt dzieci w pieczy zstępczej w pierwszej kolejności ponosi je powiat właściwy ze względu na miejsce zamieszkania dziecka przed umieszczeniem go po raz pierwszy w pieczy zastępczej. Organ wskazał, że matka nie posiadała również meldunku na terenie Powiatu O., gdyż w momencie skierowania do Domu Samotnej Matki w [...] posiadała status osoby bezdomnej.