1. Przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 18 listopada 1985 r. w sprawie stawek podatku od ponadnormatywnych wypłat wynagrodzeń oraz zasad ustalania kwot wynagrodzeń wolnych od podatku /t.j. Dz.U. 1988 nr 15 poz. 110; zm. Dz.U. 1988 nr 29 poz. 203/ są niezgodne z przepisami art. 30-32 ustawy z dnia 26 lutego 1982 r. o opodatkowaniu jednostek gospodarki uspołecznionej /t.j. Dz.U. 1987 nr 12 poz. 77/; 2. Przepisy rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 2 maja 1988 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podatku od ponadnormatywnych wypłat wynagrodzeń oraz terminów jego płatności /Dz.U. nr 15 poz. 111/ są niezgodne z przepisami art. 3 ust. 3, art. 34 ust. 1 i art. 54 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 26 lutego 1982 r. o opodatkowaniu jednostek gospodarki uspołecznionej /t.j. Dz.U. 1987 nr 12 poz. 77/ w związku z załącznikiem nr 2 do rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 1987 r. w sprawie określenia kompetencji niektórych naczelnych i centralnych organów administracji państwowej, zastrzeżonych w szczególnych przepisach ustawowych dla organów zniesionych oraz o zmienionym zakresie działania /Dz.U. nr 42 poz. 250/; 3. Ustala trzymiesięczny termin, licząc od dnia doręczenia niniejszego orzeczenia, w którym powinna zostać usunięta niezgodność wymienionych wyżej przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 18 listopada 1985 r. z przepisami art. 30-32 ustawy z dnia 26 lutego 1982 r. o opodatkowaniu jednostek gospodarki uspołecznionej oraz przepisów rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 2 maja 1988 r. z przepisami art. 3 ust. 3, art. 34 ust. 1 i art. 54 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 26 lutego 1982 r. o opodatkowaniu jednostek gospodarki uspołecznionej; w przypadku nie usunięcia tych niezgodności wymienione wyżej przepisy rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 2 maja 1988 r. tracą moc z upływem tego terminu w zakresie ustalonym w niniejszym orzeczeniu.
Stwierdzenie, że normowanie obowiązków podatkowych należy do wyłączności ustawy jest uzasadnione w świetle Konstytucji PRL przede wszystkim w odniesieniu do opodatkowania ludności oraz podmiotów gospodarki nie uspołecznionej, jeżeli uzna się uzasadniony ogólny wniosek, wynikający z zakresu przedmiotowego regulacji ustawowej Konstytucji, o wyłączności ustawowej we wszystkich sprawach dotyczących obowiązków obywateli wobec państwa.
Analiza regulacji prawnej opodatkowania gospodarki uspołecznionej wskazuje wyraźnie, że ustawodawca nie zaliczał tego opodatkowania do dziedzin objętych wyłącznością ustawową w okresie poprzedzającym wydanie ustawy z dnia 26 lutego 1982 r. o opodatkowaniu jednostek gospodarki uspołecznionej.
Sytuacja ta uległa jednak zmianie w następstwie tej ustawy a także innych ustaw realizujących założenia reformy gospodarczej. Materie uregulowane raz jeden tymi ustawami stały się na przyszłość, zgodnie z polską polityką ustawodawczą i stanowiskiem doktryny, materiałami ustawowymi.
Traktowanie przez normodawcę opodatkowania jednostek gospodarki uspołecznionej jako dziedziny nie należącej do zakresu spraw zastrzeżonych wyłączności ustawowej nie ma obecnie merytorycznego uzasadnienia. Głównie z tego powodu, że opodatkowanie jednostek gospodarki uspołecznionej stanowi formę nakładania przez ustawy określonych obowiązków na obywatela, ponieważ istnieje ścisły związek tego opodatkowania z kształtowaniem się dochodów ludności.
Analiza obowiązujących przepisów Konstytucji i ustaw oraz przeważające obecnie poglądy przedstawicieli doktryny prawa finansowego prowadzą do wniosku, że na gruncie polskiego prawa obowiązuje zasada wyłączności ustawy jeśli chodzi o normowanie obowiązków podatkowych. Wynika to również z treści ustawy z dnia 28 lutego 1982 r. o opodatkowaniu jednostek gospodarki uspołecznionej a w szczególności z art. 3 ust. 1.
Niedopuszczalna jest subdelegacja nie mająca oparcia w ustawie i odnosząca się do "essentialii" aktu ustawowego. Z uwagi na zasadę wyłączności ustawy w normowaniu obowiązków podatkowych wymóg ustawowy określenia jednostek gospodarczych poddanych innym, niż przewiduje ustawa, zasadom podatkowym należy niewątpliwie do takich "essentialii" ustawy upoważniającej.
Ustawa nie powinna powierzać aktom wykonawczym takich treści, które określają konstrukcję podatku /podmiot, przedmiot, podstawę opodatkowania, stawki/. Takie upoważnienie prowadziłoby w istocie do ominięcia zasady ustawowej regulacji obowiązków. Ustawa może natomiast upoważnić wskazane organy państwowe do szczegółowego określenia i wyjaśnienia przyjętych rozwiązań, a nawet do ich podmiotowych lub przedmiotowych modyfikacji dla określonych /zwykle szczególnych sytuacji/. Może także powierzyć organom administracji państwowej prawo do określania wyłączeń, zwolnień, ulg zwyżek podatkowych ale tylko w razie wystąpienia okoliczności lub warunków ściśle określonych przez ustawę.
Przyjęcie stanowiska dopuszczenia możliwości formułowania upoważnień blankietowych, wydanych nie tylko na podstawie ustawy i w celu jej wykonania, ale obejmujących także odstępstwa od zasad określonych w ustawie i to odstępstwa jeszcze nie znane w chwili uchwalenia ustawy jest zasadniczo sprzeczne z istotą konstytucyjnych warunków legalności rozporządzenia. Konstytucja PRL nie zezwala na formułowanie ustawowych upoważnień blankietowych pozwalających na określenie przepisów wykonawczych w kwestiach, które dopiero zostaną unormowane w innym akcie wykonawczym do ustawy upoważniającej.