1) przepis par. 6 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 26 lipca 1991 r. w sprawie stawek podatku obrotowego od towarów sprowadzanych lub nadsyłanych z zagranicy oraz zwolnień od tego podatku /Dz.U. nr 68 poz. 290; zm. Dz.U. 1991 nr 123 poz. 545/ w części uzależniającej /różnicującej/ zwolnienie podatkowe inwalidów od okoliczności nabycia w drodze importu samochodów osobowych ogólnego przeznaczenia, jest niezgodny z art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy z 16 grudnia 1972 r. o podatku obrotowym /t.j. Dz.U 1983 nr 43 poz. 191; zm. Dz.U. 1985 nr 12 poz. 50, Dz.U. 1989 nr 3 poz. 12 i nr 74 poz. 443 oraz Dz.U. 1991 nr 9 poz. 30/, oraz z art. 67 ust. 2 Konstytucji RP.
2) Równocześnie Trybunał Konstytucyjny stwierdza, iż w myśl przepisu art. 9 ust. 1 i art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o Trybunale Konstytucyjnym /t.j. Dz.U. 1991 nr 109 poz. 470/ wymieniony w pkt 1 sentencji przepis par. 6 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów w zakwestionowanej części z zastrzeżeniem wynikającym z przepisu art. 9 ust. 2 tej ustawy, podlega zmianie bądź uchyleniu zgodnie z treścią orzeczenia, nie później niż w terminie trzech miesięcy od przedłożenia Ministrowi Finansów niniejszego orzeczenia wraz z jego uzasadnieniem; w przeciwnym razie przepis ten w zakwestionowanym zakresie traci moc z upływem wspomnianego trzymiesięcznego terminu.
W rozpatrywanej sprawie chodzi o zwalnianie z podatku obrotowego inwalidów odznaczających się takim samym stopniem inwalidztwa /inwalidzi I lub II grupy bez względu na rodzaj inwalidztwa oraz inwalidzi III grupy ze schorzeniami narządów ruchu/. Stanowi to, istotę, wyróżnienia grupy osób, której może dotyczyć zwolnienie podmiotowe objęte delegacją ustawową /to jest art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku obrotowym/. Tymczasem Minister Finansów uznając, iż możliwość zastosowania zwolnień od podatku obrotowego niektórych grup podatników wynikająca z art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku obrotowym dotyczyć mogła wyłącznie inwalidów sprawdzających /otrzymujących/ samochody z zagranicy /vide - pismo z dnia 21 listopada 1991 r. str. 2/, uzależnił, w kwestionowanym przepisie rozporządzenia, podatkowe dla inwalidów od okoliczności sprowadzenia samochodu z zagranicy. Powyższe uregulowanie w praktyce organów celnych wywołało również interpretację wywodzącą, że chodzi tu tylko o samochody sprowadzane przez inwalidę /ewentualnie zakupione w składzie celnym/, a nie wszelkie samochody z importu nabywane przez inwalidę. Również sprzedawcy samochodów importowanych, którzy cenę samochodu kalkulują doliczając m.in. podatek obrotowy - graniczny, nie udzielając kupującemu samochód inwalidzie - legitymującemu się dokumentami wymienionymi w par. 6 ust. 2 pkt 1 i 2 rozporządzenia ulgi, o której mowa w rozporządzeniu twierdząc, że nie zostali do tego upoważnieni przez organ skarbowy.
Trybunał Konstytucyjny nie podzielił poglądu wyrażonego przez Ministra Finansów w piśmie z dnia 21 listopada 1991 r. i na rozprawie, że zwolnienie określone w par. 6 ust. 1 rozporządzenia nie mogło być rozszerzone na osoby, które nie są podatnikami w rozumieniu art. 1 ust. 5 pkt 1 i ust. 6 ustawy o podatku obrotowym; zgodnie bowiem z art. 1 ust. 1 ustawy o podatku obrotowym podatkowi obrotowemu podlega zarówno działalność związana ze sprowadzaniem towarów z zagranicy, jak i działalność wytwórcza, usługowa i handlowa wykonywana na obszarze RP. Mimo, że w świetle art. 2 pkt 6 ustawy z dnia 28 grudnia 1989 r. Prawo celne /Dz.U. nr 75 poz. 445 ze zm./ oraz zgodnie z art. 48 tejże ustawy podatnikiem podatku obrotowego jest bezpośredni importer to jednak podatek obrotowy za samochód sprowadzany z zagranicy przez podmiot gospodarczy a następnie sprzedany inwalidzie przenosi się w cenie samochodu skalkulowanej wraz z doliczeniem podatku, na inwalidę, co oznacza, że ponosi on ciężar tego podatku.
Punktem wyjścia dla oceny przez Trybunał Konstytucyjny legalności ustanowionego przez naczelny organ administracji państwowej aktu normatywnego, który może być stanowiony na podstawie zawartego w ustawie upoważnienia oraz w granicach wykonania ustawy - jest analiza jego treści jako wykonawczej w stosunku do przepisów ustawy.
Art. 12 ust. 1 pkt 1 tej ustawy stanowiący upoważnienie dla Ministra Finansów do stosowania zwolnień od podatku /całkowitych lub częściowych/ wskazuje expressis verbis, że chodzi o zwolnienie "niektórych grup podatników". Gramatyczna wykładnia tego przepisu uzasadnia pogląd, że przepisy wykonawcze wydane na jego podstawie powinny obejmować całą grupę podatników o jednorodnych cechach podmiotowych, podatników obiektywnie spełniających te same warunki do nabycia samochodu dla celów osobistych, związanych z inwalidztwem.