Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Marek Wroczyński, Sędziowie Sędzia WSA Cezary Kosterna, Sędzia WSA Artur Kot (sprawozdawca), Protokolant Specjalista Ilona Obara, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 21 listopada 2013 r. sprawy ze skargi M. Z. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w[...] z dnia [...] maja 2013 r. nr [...] w przedmiocie odmowy umorzenia zaległości z tytułu podatku rolnego 1) oddala skargę; 2) przyznaje od Skarbu Państwa i nakazuje wypłacić ze środków budżetowych Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie na rzecz adwokata G. W. kwotę 240 (dwieście czterdzieści) złotych oraz kwotę 55,20 (pięćdziesiąt pięć 20/100) złotych stanowiącą 23% podatku VAT, tytułem nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.
1.1. Decyzją z [...] maja 2013 r., po rozpatrzeniu odwołania M. Z. (dalej: "skarżący"), Samorządowe Kolegium Odwoławcze w R. (dalej: "Kolegium", "SKO", lub "organ odwoławczy") utrzymało w mocy decyzję Wójta Gminy W. (dalej: "Wójt" lub "organ I instancji") z [...] lutego 2013 r. Przedmiotem tych decyzji była odmowa umorzenia zaległości skarżącego z tytułu podatku rolnego za 2011 r. w kwocie [...] zł wraz z należnymi odsetkami za zwłokę ([...] zł). Jako podstawę prawną rozstrzygnięcia Kolegium wskazało między innymi art. 67a § 1 pkt 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.; dalej: "Op").
1.2. W motywach rozstrzygnięcia organ odwoławczy przedstawił przebieg postępowania w niniejszej sprawie. Wyjaśnił, że skarżący [...] lutego 2012 r. wystąpił z wnioskiem o udzielenie ulgi w spłacie zaległości podatkowych i odsetek za zwłokę, poprzez ich umorzenie. Powołał się na swoją trudną sytuację rodzinną i finansową. Podał, że utrzymuje się jedynie z gospodarstwa rolnego, które przynosi niski dochód. Dodatkowo na jego utrzymaniu pozostają uczęszczający do szkół synowie, nad którymi sąd powierzył mu wykonywanie władzy rodzicielskiej. Zobowiązana do alimentacji ich matka nie wywiązuje się z nałożonych na nią obowiązków. Dlatego też skarżący jest zadłużony. Odmawiając umorzenia zaległości podatkowych i odsetek, po ponownym rozpoznaniu sprawy, organ I instancji stwierdził brak podstaw do zastosowania ulgi, o której mowa w art. 67a § 1 pkt 3. Zdaniem organu I instancji, powołane we wniosku okoliczności nie zasługiwały na uwzględnienie, gdyż skarżący nie przedstawił żadnych dokumentów potwierdzających ich wystąpienie. Odmówił też złożenia jakichkolwiek wyjaśnień. Wójt podjął próbę dokonania oględzin nieruchomości skarżącego, który odmówił udzielenia informacji. Oświadczył, że nie życzy sobie, by go nachodzić.
1.2. W odwołaniu skarżący wystąpił o uchylenie zaskarżonej decyzji i umorzenie zaległości. Powtórnie powołał się na swoją bardzo trudną sytuację majątkową i rodzinną. Zarzucił organowi, że nie odniósł się do uprzednio wydanych, korzystnych dla skarżącego decyzji, umarzających zaległości w podatku rolnym za poprzednie lata. Zdaniem skarżącego, jego sytuacja nie uległa poprawie. Dodał, że z powodu anomalii pogodowych zniszczeniu uległy plony, które stanowią podstawowe źródło dochodu jego rodziny. Do odwołania dołączył kopie korzystnych dla niego decyzji za poprzednie lata.
1.3. SKO, utrzymując w mocy decyzję organu I instancji, powołało się na wyjątkowy charakter instytucji umorzenia zaległości podatkowych. Wskazało przy tym na uznaniowy charakter tego rodzaju decyzji. Nie dopatrzyło się wystąpienia przesłanek wskazanych w art. 67a § 1 pkt 3 Op (ważnego interesu publicznego, czy też ważnego interesu podatnika). Podkreśliło, że to skarżący, odmawiając udzielenie wymaganych informacji i uniemożliwiając organowi I instancji dokonanie czynności mających na celu ustalenie sytuacji majątkowej skarżącego (oględzin nieruchomości), doprowadził do wydania niekorzystnej dla niego decyzji. Kolegium wskazało przy tym, że trudna sytuacja finansowa podatnika nie jest wystarczającą przesłanką do umorzenia jego zaległości podatkowych. Dodało, że na korzyść skarżącego nie może przemawiać fakt, że Wójt umarzał zaległości podatkowe za 2006 r. oraz za lata 2008 - 2010. Fakt, że skarżącemu przyznawane były w przeszłości ulgi podatkowe, nie daje bowiem podstaw do uzurpowania sobie stałego prawa do tych ulg. Kolegium powołało się także na zasadę powszechności opodatkowania i na poglądy prezentowane w orzecznictwie sądów administracyjnych (wyroki: WSA w Olsztynie z 10 listopada 2010 r., sygn. akt I SA/Ol 513/10, WSA w Białymstoku z 11 maja 2011 r., sygn. akt I SA/Bk 745/10, a także WSA w Bydgoszczy z 18 stycznia 2011 r., sygn. akt I SA/Bd 903/11), potwierdzające zasadność decyzji odmawiających skarżącemu umorzenia zaległości podatkowych.