Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Jolanta Augustyniak-Pęczkowska (spr.), Sędzia WSA Grzegorz Antas, Asesor WSA Elżbieta Granatowska, po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 16 grudnia 2021 r. sprawy ze skargi E. S. na bezczynność Burmistrza Gminy K. w przedmiocie zmiany stosunków wodnych I. zobowiązuje Burmistrza Gminy K. do wydania aktu w terminie dwóch miesięcy od dnia doręczenia odpisu prawomocnego wyroku wraz z aktami sprawy, II. stwierdza, że organ dopuścił się bezczynności, III. stwierdza, że bezczynność nie miała miejsca z rażącym naruszeniem prawa, IV. zasądza od Burmistrza Gminy K. na rzecz skarżącej E. S. kwotę 597 (pięćset dziewięćdziesiąt siedem) złotych tytułem zwrotu kosztów postepowania sądowego.
E. S. złożyła skargę na bezczynność Burmistrza Gminy [...] (Burmistrz) wobec nierozpoznania jej żądania o wydanie orzeczenia w sprawie zmiany stosunków wodnych, wnosząc o: uwzględnienie skargi; zobowiązanie organu do wydania decyzji w zakreślonym czasie; uznanie, że przewlekłość i bezczynność miały miejsce z rażącym naruszeniem prawa; zasądzenie kosztów postępowania.
Skarżąca wskazała, że piśmie z 20 marca 2018 r. z M. S. domagała się wszczęcia postępowania w sprawie naruszenia stosunków wodnych poprzez podniesienie gruntu działki [...] obr. [...] w [...] ze szkodą dla działki [...] będącej ich współwłasnością. Zaznaczyła, że w związku z wyłączeniem organu, sprawę przekazano Burmistrzowi Miasta [...] i dodała, że postępowanie toczy się od 2018 r. Wydano decyzję umarzającą postępowanie, którą SKO w [...] uchyliło decyzją z [...] marca 2020 r. ([...]). Decyzja ta zapadła po ponad dwuletnim postępowaniu wyjaśniającym, które nadal się toczy bez zakończenia czynności dowodowych.
Ponaglenie postanowieniem z [...] września 2020 r. SKO uznało za niezasadne. W ocenie skarżącej organ aprobuje rażące uchybienia Burmistrza. Ponadto, mimo upływu roku od jego wydania stan sprawy nie uległ zmianie. Organ skutecznie przeprowadził oględziny tylko 6 listopada 2021 r., jednak bez rezultatu, ponieważ odbyły się one tylko na nieruchomości skarżącej. Kolejne oględziny odwoływano z uwagi na uwzględnianie wniosków pp. [...] lub błędów w doręczaniu zawiadomień. Sprawa miała być rozpoznana do końca 2020 r., jednak termin przedłużono do końca kwietnia 2021 r. Oględziny w dniu 22 czerwca 2021 r. również nie odbyły się, a następne w dniu 31 sierpnia 2021 r. też nie doszły do skutku. Według skarżącej, organ stosuje metodę odwoływania czynności w ostatnim lub przedostatnim dniu terminu, co powoduje, że pisma wpływają w tym samym dniu lub po wyznaczonym terminie oględzin, choć uczestnictwo w nich wymaga urlopu, co komplikuje pracę zawodową i generuje koszty udziału i dojazdu pełnomocników.
Kolejną przyczyną odwołanych czynności są pisma pp. [...] o różnych przyczynach braku możliwości uczestnictwa, które organ bezkrytycznie uwzględnia, co narusza zasady równego traktowania stron - art. 8 w zw. z art. 6 k.p.a. W ocenie skarżącej oględziny nie wymagają bezwzględnie obecności stron, tylko prawidłowego zawiadomienia o terminie czynności dowodowej (art. 79 k.p.a.).
Według strony, zwłokę spowodowała również kolejna zmiana biegłego, która nastąpiła bez satysfakcjonującego wyjaśnienia przyczyn. Próby wyjaśnienia na jakim etapie jest postępowanie pozostają bez wyczerpujących odpowiedzi (pisma z 24 lutego 2021 r. i 14 czerwca 2021 r.
Powyższe wskazuje na zasadność zarzutu bezczynności, gdyż nie wydano decyzji merytorycznej, a postępowanie jest przedłużane bez powodu.
Następnie skarżąca wyjaśniła pojęcie bezczynności postępowania i dodała, że pomimo upływu dwóch lat organ nie przeprowadził oględzin zgodnie z k.p.a. i nie powołał biegłego. Odwołała się również do art. 12 § 1 i 2 k.p.a. Naruszenie stosunków wodnych jest niewątpliwie sprawą skomplikowaną, gdyż dotyczy spornych interesów stron, ale niedopuszczalne jest prowadzenie postępowania przez trzy lata. Dodała, że domaga się zobowiązania uczestników postępowania do działań prewencyjnych lub restytucyjnych, aby zapobiec szkodom na jej nieruchomości powodowanych wodami opadowymi. Przedłużające się postępowanie pogarsza sytuację, zwłaszcza w porze zwiększonych opadów. Ostatnio doszło do kolejnego podtopienia nieruchomości skarżącej.