Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Tomasz Janeczko (spr.), , Sędzia WSA Jolanta Augustyniak - Pęczkowska, Asesor WSA Michał Podsiadło, , po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 26 maja 2022 r. sprawy ze skargi Wspólnoty Mieszkaniowej przy ul. [...] [...] w W. na postanowienie Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu z dnia [...]lutego 2021 r. nr [...] w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania I. uchyla zaskarżone postanowienie; II. zasądza od Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego na rzecz Wspólnoty Mieszkaniowej przy ul. [...] [...] w W. kwotę 597 zł (pięćset dziewięćdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
Postanowieniem z dnia 12 lutego 2019 r., nr W/117/2019, Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków odmówił uzgodnienia projektu decyzji o warunkach zabudowy dla inwestycji polegającej na nadbudowie na cele mieszkalne kamienicy frontowej oraz jej oficyny, położonych na działce ewidencyjnej nr [...], z obrębu [...], przy ul. M. [...] w W. Na postanowienie to inwestor, tj. I. Sp. z o.o.., złożył zażalenie.
Po rozpatrzeniu tego zażalenia, Mazowiecki Wojewódzki Konserwator Zabytków, działając na podstawie art. 132 § 1 w zw. z art. 144 ustawy z dnia 14 czerwca 1960r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2020r. poz. 256, dalej: "k.p.a."), postanowieniem z dnia 27 lutego 2019r., nr W/159/2019, uchylił własne postanowienie z dnia 12 lutego 2019 r., nr W/117/2019 oraz uzgodnił ww. projekt decyzji.
Wspólnota Mieszkaniowa przy ul. M. [...] w W. złożyła do Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego wniosek o stwierdzenie nieważności ww. postanowienia z dnia 27 lutego 2019r., nr W/159/2019, jako wydanego z rażącym naruszeniem art. 13 § 1 i § 2 w zw. z art. 144 k.p.a.
W przedmiotowym wniosku Wspólnota podniosła, że przy wydaniu skarżonego postanowienia na podstawie art. 132 k.p.a., nie zostały spełnione przesłanki przewidziane zarówno w § 1, jak i 2 tego przepisu. Wspólnota Mieszkaniowa przy ul. M. [...] w W., która była stroną postępowania, nie wniosła zażalenia na postanowienie z dnia 12 lutego 2019 r., ani nie wyraziła zgody na jego uchylenie. Fakt, że wniesienie odwołania nie daje organowi pierwszej instancji prawa swobodnego uchylenia lub zmiany decyzji, lecz zależy od woli wszystkich stron (wyrażonej w odwołaniu lub osobnej zgodzie), wskazuje, że celem ustawodawcy była właśnie ochrona interesu prawnego wszystkich uczestników postępowania. Poza przypadkiem zgodnego działania wszystkich zainteresowanych, niedopuszczalna jest sytuacja, w której organ w ramach postępowania wyjaśniającego dochodzi do określonych wniosków i rozstrzygnięcia, a następnie - w kilka dni, na podstawie jednego pisma jednej strony - całkowicie zmienia ocenę stanu faktycznego i samą treść orzeczenia. Podkreśliła, że taka zmiana decyzji pierwszoinstancyjnej może być dokonana wyłącznie po przeprowadzeniu przez organ odwoławczy postępowania wyjaśniającego z udziałem wszystkich stron i po wysłuchaniu ich stanowiska.
Zdaniem Wspólnoty, wnioski te są szczególnie uzasadnione w sprawie dotyczącej niniejszego uzgodnienia konserwatorskiego. Rozstrzygnięcie organu ma tu bowiem charakter w dużej mierze uznaniowy i wymaga uwzględnienia sprzecznych nieraz interesów różnych stron. Tymczasem Wspólnota nie miała nawet możliwości zapoznania się z twierdzeniami inwestora, zawartymi w uwzględnionym zażaleniu, nie wspominając nawet o zajęciu wobec nich oraz wobec nowego materiału dowodowego stanowiska przed wydaniem postanowienia z dnia 27 lutego 2019 r.
Po rozpatrzeniu ww. wniosku Minister Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu, zwany dalej Ministrem, postanowieniem z 26 lutego 2021r., znak: DOZ-OAiK.650.227.2020.KS, na podstawie art. 89 pkt 1 i art. 93 ust. 1 ustawy z dnia 23 lipca 2003r o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. z 2020r., poz. 282 ze zm.) oraz art. 17 pkt 2 i art. 61a § 1 k.p.a. - odmówił wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności ww. postanowienia Mazowieckiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków z dnia 27 lutego 2019 r., nr W/159/2019.