Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Bogusław Cieśla, , Sędzia WSA Andrzej Siwek, Sędzia WSA Mirosław Montowski (spr.), , po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 8 października 2020 r. sprawy ze skargi E.T. na postanowienie [...]Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] marca 2020 r. nr [...] w przedmiocie stwierdzenia niedopuszczalności zażalenia I. uchyla zaskarżone postanowienie; II. zasądza od [...]Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego na rzecz E.T. kwotę 100 zł (sto złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
Przedmiotem skargi wniesionej przez E. T. (zwaną dalej "skarżącą") jest postanowienie [...] Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego (dalej także: "organ odwoławczy" bądź "[...] WINB") z dnia [...] marca 2020 r., nr [...], stwierdzające niedopuszczalność zażalenia na postanowienie Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w [...] (dalej jako "organ pierwszej instancji" lub "PINB w [...]") z dnia [...] stycznia 2020 r. Nr [...].
Zaskarżone postanowienie zostało wydane w następującym stanie faktycznym i prawnym.
W dniu [...] maja 2019 r. do PINB w [...] wpłynęło pismo E.T. o sprawdzenie legalności zabudowy działki o nr ewid. [...] zlokalizowanej w miejscowości [...], gm. [...].
Pismem z dnia [...] sierpnia 2019 r. organ powiatowy poinformował o wszczęciu z urzędu postępowania administracyjnego w sprawie prawidłowości i legalności realizacji budynku gospodarczego zlokalizowanego na terenie działki nr ewid. [...] w miejscowości [...], gm. [...].
Po analizie zebranego materiału dowodowego PINB w [...] postanowieniem z [...] stycznia 2020 r., Nr [...] nałożył na E. T., A. W. i I.W. obowiązek przedłożenia w terminie do dnia 30 czerwca 2020 r., następujących dokumentów:
- trzech egzemplarzy inwentaryzacji geodezyjno-budowlanej części budynku gospodarczego o wymiarach 9,0 x 6,0 m zrealizowanej w latach 70-80 XX wieku,
- ekspertyzy stanu technicznego zrealizowanego budynku z uwzględnieniem zgodności realizacji z warunkami technicznymi, ze sztuką budowlaną, stanu technicznego wykonanych robót oraz bezpieczeństwa użytkowania w zakresie konstrukcji.
Zażalenie na powyższe postanowienie wniosła E T.
Postanowieniem z dnia [...] marca 2020 r. Nr [...],[...] WINB, działając na podstawie art. 134 w związku z art. 141 § 1 i art. 144 ustawy z dnia 14 czerwca 1960r. - Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity Dz. U. z 2020 r., poz. 256 z późn. zm., dalej "k.p.a.") oraz art. 83 ust 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane (tekst jedn. Dz. U. z 2019 r., poz. 1186 z późn. zm. - dalej jako "Prawo budowlane z 1994 r.") stwierdził niedopuszczalność zażalenia. Uzasadniając swoje rozstrzygnięcie organ odwoławczy wskazał, że pierwszą fazą postępowania zażaleniowego, jest faza wstępna, w czasie której organ nadzorczy jest obowiązany ocenić, czy zażalenie jest dopuszczalne i czy zostało wniesione w terminie. Następnie organ odwoławczy powołując się na treść art. 141 § 1 k.p.a. wyjaśnił, że ustawodawca enumeratywnie wymienił przypadki, kiedy na postanowienie wydane w pierwszej instancji służy prawo złożenia zażalenia do organu wyższego stopnia. W innych przypadkach postanowienia wydane przez organ stopnia podstawowego są ostateczne, tzn. nie przysługuje na nie zażalenie.
Organ odwoławczy przywołał także treść art. 56 ust. 1 Prawa budowlanego z 1974 r., zgodnie z którym terenowy organ administracji państwowej przy wykonywaniu zadań określonych ustawą może żądać od inwestora, właściciela lub zarządcy obiektu budowlanego oraz od wykonawcy robót budowlanych lub producenta materiałów budowlanych informacji i udostępnienia dokumentów związanych z prowadzeniem robót przekazaniem obiektu budowlanego do użytku lub utrzymaniem obiektu, opracowania instrukcji eksploatacyjnej dla obiektu lub jego części, dostarczenia technicznych ekspertyz dotyczących projektu, materiałów, robót, a także stanu technicznego obiektu budowlanego, oraz określić termin ich dostarczenia. Zdaniem organu odwoławczego redakcja tego przepisu nie budzi wątpliwości, iż ustawodawca nie przewidział możliwości zakwestionowania postanowienia wydanego w tym trybie w ramach środka, jakim byłoby zażalenie. Oran wyjaśnił, że zażalenie jest samodzielnym i formalnym środkiem zaskarżenia, który przysługuje tylko na takie postanowienia, których zaskarżalność, zgodnie z art. 141 § 1 k.p.a., przewidują expressis verbis przepisy k.p.a., bądź przepisy prawa materialnego, na podstawie których postanowienie zostało wydane (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 16 maja 2013 r., sygn. akt II SA/Po 307/13).