Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Joanna Gierak - Podsiadły, , Sędzia WSA Monika Kramek (spr.), Sędzia WSA Grzegorz Antas, po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 30 października 2020 r. sprawy ze skargi K. K. na decyzję Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia [...] grudnia 2019 r. znak: [...] w przedmiocie udzielenia pozwolenia na prowadzenie badań archeologicznych oddala skargę
Przedmiotem skargi K. K. (dalej: skarżący) jest decyzja Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (dalej: Minister, organ odwoławczy) z dnia [...] grudnia 2019 r. znak: [...] w przedmiocie pozwolenia na prowadzenie badan archeologicznych.
Decyzja ta została wydana w następującym stanie faktycznym i prawnym:
W dniu 11 lipca 2019 r. do Kierownika Delegatury w P. Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w P. wpłynął wniosek spółki P. S.A. (dalej: wnioskodawca), o wydanie pozwolenia na prowadzenie badań archeologicznych na terenie działek ewid. nr [...], [...] i [...] w D., gm. K., powiat p., woj. W., ob. [...], zgodnie z programem badań dołączonym do wniosku, autorstwa mgr. M. A., w związku z planowaną budową linii 400kV P. - przebudowa linii SN 15 kV GPZ P., wynikającą z konieczności usunięcia kolizji z projektowaną linią 400 kV P.
Decyzją z dnia [...] września 2019 r. nr [...] [...] Wojewódzki Konserwator Zabytków - Delegatura w P. (dalej: [...]WKZ, organ I instancji) działając na podstawie art. 36 ust. 1 pkt. 5, art. 37e, oraz art. 89 pkt. 2 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. z 2018 r. poz. 2067 - dalej: ustawa o ochronie zabytków) oraz na podstawie § 18 Rozporządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 2 sierpnia 2018 r. w sprawie prowadzenia prac konserwatorskich, prac restauratorskich i badań konserwatorskich przy zabytku wpisanym do rejestru zabytków albo na Listę Skarbów Dziedzictwa oraz robót budowlanych, badań architektonicznych i innych działań przy zabytku wpisanym do rejestru zabytków, a także badań archeologicznych i poszukiwań zabytków (Dz. U. 2018, poz. 1609 - dalej: rozporządzenie z dnia 2 sierpnia 2018 r.) udzielił pozwolenia na prowadzenie badań archeologicznych zgodnie ze złożonym wnioskiem, określając ważność pozwolenia do dnia 31 grudnia 2020 r. i jego warunki.
W uzasadnieniu decyzji organ wyjaśnił, że do wniosku dołączono dokumenty potwierdzające posiadanie przez wnioskodawcę tytułu prawnego do korzystania z nieruchomości uprawniającego do występowania z wnioskiem oraz, że obowiązek badań archeologicznych wynika z opinii [...]WKZ z dnia [...] lutego 2018 r., znak [...]. Organ podkreślił, że pozwolenie określa warunki, które zapobiegną uszkodzeniu lub zniszczeniu zabytku oraz są niezbędne dla ochrony archeologicznego dziedzictwa kulturowego.
Odwołanie od tej decyzji złożyli M. i K. K. - właściciele nieruchomości nr [...] i [...] wskazując, że nie wyrazili zgody na prowadzenie badań archeologicznych na nieruchomościach stanowiących ich własność.
Opisaną na wstępie decyzją z dnia [...] grudnia 2019 r. Minister utrzymał w mocy decyzję organu I instancji.
Uzasadniając podjęte rozstrzygnięcie organ odwoławczy w pierwszej kolejności wyjaśnił, że w myśl art. 3 pkt 11 ustawy o ochronie zabytków badania archeologiczne obejmują działania mające na celu odkrycie, rozpoznanie, udokumentowanie i zabezpieczenie zabytku archeologicznego. Zatem tylko ten zakres działań poddany jest ocenie organu przy wydawaniu pozwolenia na badania archeologiczne, w kontekście najwłaściwszego dla danego zabytku archeologicznego prowadzenia tych badań i jego dokumentacji. Ponadto w postępowaniu tym organ ochrony zabytków bada jedynie, czy zaplanowane przez inwestora badania archeologiczne nie zniszczą zabytku archeologicznego. W rozpoznawanej sprawie jest to stanowisko archeologiczne [...], przez które ma przebiegać inwestycja liniowa, wymieniona w sentencji decyzji organu I instancji. Odmowa wydania decyzji o pozwoleniu na wnioskowane badania archeologiczne może nastąpić jedynie gdy organ dojdzie do wniosku, że zakres i sposób prowadzenia badań zniszczy zabytek archeologiczny.