Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Małgorzata Jarecka (spr.), Sędziowie asesor WSA Karolina Kisielewicz, sędzia WSA Maria Tarnowska, , po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 25 października 2017 r. sprawy ze skargi A. G. na postanowienie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia [...] października 2016 r. znak [...] w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji oddala skargę
Zaskarżonym postanowieniem z dnia [...] października 2016 r. Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego utrzymał w mocy postanowienie tego organu z dnia [...] lutego 2016 r. odmawiające wszczęcia na wniosek A. G. postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w O. z dnia [...] maja 1993 r., l.dz. [...], wpisującej do rejestru zabytków pod numerem B-[...], Pomnik [...] w O..
Rozstrzygnięcie to wydane zostało w następujących okolicznościach sprawy.
Decyzją z dnia [...] maja 1993 r. Wojewódzki Konserwator Zabytków w O. wpisał do rejestru zabytków ówczesnego województwa [...] pod numerem B-[...] Pomnik [...] w O..
W dniu [...] lipca 2015 r. do Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego wpłynął wniosek A. G. (dalej: skarżący) o unieważnienie "decyzji w sprawie wpisania dobra kultury do rejestru zabytków pod numerem rejestru B[...], a tym samym wykreślenie z rejestru zabytków Pomnika [...]".
Postanowieniem z dnia [...] lutego 2016 r., l. dz. [...], Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego odmówił wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności ww. decyzji Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w O. z dnia [...] maja 1993 r. W uzasadnieniu organ wskazał, że zgodnie z art. 157 § 2 k.p.a. wszczęcie postępowania o stwierdzenie nieważności decyzji administracyjnej następuje na wniosek strony lub z urzędu. W postępowaniu o stwierdzenie nieważności decyzji stosuje się art. 28 k.p.a. i art. 61 § 4 k.p.a., a stroną tego postępowania jest nie tylko strona zwykłego postępowania zakończonego wydaniem kwestionowanej decyzji, lecz również każdy, czyjego obowiązku lub obowiązku dotyczyć mogą skutki stwierdzenia nieważności decyzji. O istnieniu interesu prawnego decydują przepisy prawa materialnego przyznające stronie konkretne, indywidualne i aktualne korzyści oraz nakładające określone obowiązki lub ustanawiające zakazy.
Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego ustalił, że Pomnik [...] w O. posadowiony jest na pl. [...] w O., na dz. ew. nr [...], stanowiącej własność Gminy O. i oddanej w trwały zarząd Zarządu Dróg, Zieleni i Transportu w O., co potwierdzają znajdujące się w aktach sprawy: wydruk z elektronicznej księgi wieczystej nr [...] oraz wypis z rejestru gruntów. A. G. odwołując się do historii powstania pomnika oraz jego totalitarnej symboliki podniósł, że narusza on jego dobra osobiste, co tym samym czyni go uprawnionym do złożenia wniosku o wszczęcie postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji z dnia [...] maja 1993 r. W odniesieniu do żądania strony Minister zauważył, że aczkolwiek normą będącą źródłem interesu prawnego w rozumieniu art. 28 k.p.a. mogą być również przepisy prawa cywilnego (uchwała składu 5 sędziów NSA z dnia 26 listopada 2001 r. OPK19/01, publ. ONSA z 2002 r., z. 2, poz. 68), niemniej jednak odwołanie się do norm prawa cywilnego jako źródła interesu prawnego w postępowaniu administracyjnym nie oznacza możliwości wskazania każdego z przepisów kodeksu cywilnego jako podstawy prawnej, na której dany podmiot opiera swoje żądanie. Przepis prawa, na który powołuje się osoba żądająca uznania jej za stronę w postępowaniu administracyjnym musi mieć bezpośredni związek z rozstrzygnięciem organu w tym znaczeniu, że wpływa ono na jej prawnie chronioną sferę praw i obowiązków. Powoduje to, zdaniem organu, że opierająca się na art. 24 Kodeksu cywilnego potrzeba ochrony dóbr osobistych nie stanowi podstawy do uznania interesu prawnego skarżącego w rozumieniu art. 28 k.p.a. do wszczęcia postępowania w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji wpisującej przedmiotowy pomnik do rejestru zabytków.