Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Bogusław Cieśla, Sędziowie sędzia WSA Jolanta Augustyniak - Pęczkowska (spr.), asesor WSA Michał Podsiadło, , po rozpoznaniu w trybie uproszczonym w dniu 17 lutego 2022 r. sprawy ze skargi G. K. na decyzję Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia [...] września 2021 r. znak [...] w przedmiocie umorzenia opłaty legalizacyjnej oddala skargę
Minister Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej (Minister) decyzją z [...] września 2021 r. [...], na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a. i art. 49c ust. 1 ustawy Prawo budowlane (Dz. U z 2020 r. poz. 1333 ze zm.) w zw. z art. 67a § 1 pkt 3 ustawy Ordynacja podatkowa (Dz. U, z 2020 r. poz. 1325, ze zm.), po rozpatrzeniu odwołania D. i G. K. - utrzymał w mocy decyzję Wojewody [...] z [...] kwietnia 2021 r. [...] odmawiającą umorzenia w całości i w części opłaty legalizacyjnej 50.000 zł ustalonej postanowieniem Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego dla powiatu [...] w [...] z dnia [...] stycznia 2019 r.
Organ wskazał, że D. i G. K. zwrócili się o umorzenie w całości opłaty legalizacyjnej lub w części odpowiadającej kosztom rozbiórki tj. 25.000 zł. Zaznaczyli m.in., że samowolne roboty były wynikiem nieznajomości przepisów i wprowadzenia w błąd przez osobę przygotowującą dokumentację. Kwota 50 tys. zł jest zbyt restrykcyjna i wysoka za wykonanie tylko fundamentów. Wskazali też na epidemię w Polsce, mogącą spowodować brak środków do życia i dalszej budowy. W uzupełnieniu skarżący złożyli dokumenty określające ich sytuację finansową.
W odpowiedzi na wezwanie organu poinformowali, że stan zdrowia G. K. poprawił się, umożliwiając pracę w rodzinnej firmie oraz że od czerwca 2021 r. uzyskują miesięcznie 1950 zł brutto za wynajem mieszkania z garażem.
Minister przytoczył art. 49c Prawo budowlane, zgodnie z którym do opłat legalizacyjnych stosuje się odpowiednio przepisy działu III ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa.
Na mocy art. 67a § 1 Ordynacja podatkowa organ podatkowy, na wniosek podatnika, z zastrzeżeniem art. 67b, w przypadkach uzasadnionych ważnym interesem podatnika lub interesem publicznym, może m.in. umorzyć w całości lub w części zaległości podatkowe, odsetki za zwłokę lub opłatę prolongacyjną.
Dalej podkreślił, że opłata ta służy zalegalizowaniu samowoli budowlanej. Nie jest zatem karą administracyjną, tylko środkiem służącym przywróceniu porządku prawnego wynikającego z prawa budowlanego. Dodał przy tym, że w tym postępowaniu nie bada prawidłowości postanowienia ustalającego opłatę legalizacyjną. Udzielenie ulgi jest wyjątkiem od zasady ponoszenia należności w ustalonej kwocie i terminie. Jest to incydentalna forma wsparcia państwa w ponoszeniu ciężarów i świadczeń publicznych. Decyzja indywidualna ma charakter uznaniowy, a więc pozostaje w zakresie dyskrecjonalnej władzy organu, co nie oznacza, że organ może działać dowolnie. Organ jest zobligowany do wyczerpującego zebrania i rozpatrzenia materiału dowodowego i rozważenia, czy istnieje ważny interes podatnika lub interes publiczny.
Przepis art. 67a § 1 cyt. ustawy uzależnia udzielenie ulgi od przesłanek w nim wymienionych. Nie reguluje jednak pojęcia ważnego interesu podatnika i interesu publicznego. Ważny interes strony musi być rozpatrywany w kontekście wszelkich danych obrazujących sytuację finansową strony. Muszą on obejmować informacje o majątku, możliwościach płatniczych, źródłach uzyskiwania dochodów i realnych możliwościach uzyskiwania tych dochodów, a także skutków jakie może powodować poniesienie opłaty.