Zaskarżona uchwała Prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej stwierdzająca, że uchwały Okręgowej Rady Adwokackiej zostały wydane z naruszeniem prawa, podjęta została w wyniku wydanego przez Naczelny Sąd Administracyjny wyroku. Wyrokiem tym uchylone zostały uchwały Prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej oraz Okręgowej Rady Adwokackiej nie uwzględniające wniosku skarżącego o stwierdzenie nieważności uchwał ORA odmawiających skarżącemu wpisu na listę adwokatów. W uzasadnieniu wyroku Sąd wyraził ocenę prawną, w myśl której skarżone uchwały wywołały nieodwracalne skutki prawne i dlatego nie należałoby stwierdzać ich nieważności, a co najwyżej zastosować przepis art. 158 par. 2 Kpa. ograniczając się do stwierdzenia wydania skarżonych uchwał z naruszeniem prawa. Stosownie do art. 30 obowiązującej w dacie wydania zaskarżonego aktu ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm./ organ, który wydał ten akt był związany oceną prawną wyrażoną w orzeczeniu Sądu.
Wyłączenie związania oceną prawną i jej konsekwencjami w postaci wskazań co do dalszego postępowania, wyrażoną w orzeczeniu sądowym, może nastąpić tylko w razie istotnej zmiany stanu faktycznego lub zmiany przepisów prawa, a także po wzruszeniu wyroku w drodze rewizji nadzwyczajnej, a obecnie skargi kasacyjnej. W przedmiotowej sprawie w dacie wydania zaskarżonej decyzji nie nastąpiła w stosunku do stanu z dnia wydania wyroku zmiana stanu faktycznego lub zmiana przepisów prawnych. Orzeczenie NSA nie zostało też wzruszone w drodze rewizji nadzwyczajnej dopuszczalnej pod rządami obowiązującej wówczas ustawy o Naczelnym Sądzie Administracyjnym. W tym stanie rzeczy, zaskarżona uchwała podjęta została przez Prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej zgodnie z prawem i w poszanowaniu przepisu art. 30 ustawy o NSA.
Należy również stwierdzić, że zgodnie z art. 99 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo o ustroju sądów administracyjnych i ustawę - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi /Dz.U. nr 153 poz. 1271/, ocena prawna wyrażona w orzeczeniu Naczelnego Sądu Administracyjnego, wydanym przed dniem 1 stycznia 2004 r. z zastrzeżeniem art. 100, wiąże w sprawie wojewódzki sąd administracyjny oraz organ, którego działanie lub bezczynność były przedmiotem zaskarżenia. Nie może więc znaleźć uznania żądanie skarżącego stwierdzenia przez Sąd nieważności przedmiotowych uchwał Okręgowej Rady Adwokackiej.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia Sędziowie : Sędzia WSA Protokolant: Magdalena Wieczorek po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 lipca 2004 r. sprawy ze skargi A. K. na z dnia [...] lipca 2001 r. w przedmiocie stwierdzenia podjęcia uchwał przez Okręgową Radę Adwokacką w [...] o odmowie wpisu na listę aplikantów adwokackich z naruszeniem prawa oddala skargę
W skierowanej do Naczelnego Sądu Administracyjnego skardze na uchwałę Prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej z dnia [...] listopada 2001r., A. K. domagał się stwierdzenia nieważności uchwał Okręgowej Rady Adwokackiej w [...] z dnia [...] lipca 1992r., z dnia [...] sierpnia 1993r. oraz z dnia [...] lipca 1995r. odmawiających skarżącemu wpisu na listę aplikantów adwokackich. Żądał również stwierdzenia nieważności uchwał Naczelnej Rady Adwokackiej z dnia [...] listopada 2001r., [...] czerwca 2000r. oraz z dnia [...] stycznia 2000r., stwierdzenia, iż na Naczelnej Radzie Adwokackiej ciąży z urzędu obowiązek stwierdzenia nieważności przywołanych wyżej uchwał Okręgowej Rady Adwokackiej na podstawie art. 156 § 1 pkt 2 Kpa. i art. 60 ustawy Prawo o adwokaturze. Skarżący domagał się orzeczenia o odszkodowaniu na podstawie art. 160 Kpa.za wydanie nieważnych uchwał ORA w [...]. Pismem z dnia [...] lipca 2004r. skarżący zmodyfikował żądania skargi w ten sposób, że domagał się stwierdzenia, iż spełnia on wymagania ustawowe do wpisu na listę aplikantów adwokackich określone w art. 65 pkt 1 - 3 ustawy Prawo o adwokaturze, stwierdzenia nieważności uchwały Prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej z dnia [...] listopada 2001r., stwierdzenia nieważności uchwał Okręgowej Rady Adwokackiej w [...]: z dnia [...] lipca 1993r., z dnia [...] sierpnia 1993r. i z dnia [...] lipca 1995r. Skarżący wnioskował o orzeczenie, iż Naczelna Rada Adwokacka winna była w związku z treścią orzecznictwa Sądu Najwyższego i Naczelnego Sądu Administracyjnego analogicznych sprawach dotyczących uchwał organów samorządu radców prawnych, wszcząć niezwłocznie postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności wskazanych uchwał ORA w [...].
Skarżący - A. K. wnioskiem z dnia [...] grudnia 1999r. zwrócił się do Naczelnej Rady Adwokackiej o stwierdzenie nieważności uchwał Okręgowej Rady Adwokackiej w [...] z dnia [...] lipca 1992r., z dnia [...] sierpnia 1993r. i z dnia [...] lipca 1995r. odmawiających mu wpisu na listę aplikantów adwokackich, przyznanie mu odszkodowania, którego wysokość zgodził się ograniczyć do kwoty wszystkich opłat i kosztów aplikacji uiszczanych przez aplikanta w okresie trwania aplikacji w przypadku wpisania na listę aplikantów. Prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej uchwałą z dnia [...] stycznia 2000r. wniosek pozostawiło bez uwzględnienia. W wyniku złożonego przez skarżącego wniosku o przywrócenie terminu i ponowne rozpatrzenie sprawy, NRA nie znalazła podstaw do zmiany swojej uchwały i wniosek ponownie pozostawiła uchwałą z dnia [...] czerwca 2000r. bez uwzględnienia. W uzasadnieniu stwierdzono, że zasady postępowania kwalifikacyjnego dla kandydatów na aplikację adwokacką uchwalane są każdorazowo przez Okręgową Radę Adwokacką i nie można kwestionować praw tego organu w tym zakresie. Uchwalone zasady postępowania kwalifikacyjnego, składającego się z dwóch etapów, znane były wszystkim uczestnikom postępowania, a od uchwał ORA nie uwzględniających wniosku o wpis na listę aplikantów przysługiwało odwołanie do Prezydium NRA i następnie do Ministra Sprawiedliwości. Skarżący nie skorzystał z żadnej z tych możliwości. Podjęte przez ORA w [...] uchwały były, zdaniem NRA, zgodne z prawem i wniosek skarżącego o stwierdzenie ich nieważności nie znalazł uzasadnienia.