Podstawową funkcją tego przepisu (art. 67 ust. 1) jest dopuszczenie pojazdu, który nie spełnia warunków określonych głównie w art. 66 ustawy - Prawo o ruchu drogowym, do rejestracji, tzn. uzyskania dokumentu stwierdzającego dopuszczenie pojazdu do ruchu; pojazd, który nie spełnia warunków określonych głównie w art. 66 ustawy - Prawo o ruchu drogowym, i który nie uzyskał w trybie określonym w art. 67 ust. 1 ustawy - Prawo o ruchu drogowym zezwolenia - w drodze decyzji administracyjnej - ministra właściwego do spraw transportu na odstępstwo od warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać pojazdy, nie może zostać dopuszczonym do ruchu. W wydanym w trybie art. 67 ust. 1 ustawy - Prawo o ruchu drogowym zezwoleniu właściwy minister udzielając odstępstwa od warunków technicznych określonego samochodu - w odniesieniu do konkretnych, wskazanych w zezwoleniu parametrów stwierdza, że pojazd ten może zostać poddany procedurze rejestracyjnej, a w konsekwencji - dopuszczony do ruchu. Nie oznacza to jednak, że ruch tego pojazdu może się odbywać z pominięciem zasad i ograniczeń określonych w powołanej ustawie dla wszystkich pojazdów (a więc mających charakter powszechny), w tym również w zakresie warunków technicznych pojazdu objętych odstępstwem. Zezwolenie na odstępstwo od warunków technicznych pojazdu jest więc nie tylko aktem indywidualnym, ale i jednorazowym - nieograniczonym w czasie, wydanym na czas nieokreślony, którego konsekwencją jest dopuszczenie pojazdu objętego tym odstępstwem do ruchu, ale na zasadach określonych w obowiązujących przepisach, w tym również odnoszących się (czy też mających związek) z zakresem udzielonego odstępstwa.
Pozwolenie w trybie art. 64 ust. 1 powołanej ustawy nie może być wydane na przewóz ładunku podzielnego, który może być przewieziony pojazdami, których masa, naciski osi, wymiary są dopuszczalne. Ratio legis tych przepisów jest jasne - nie ma potrzeby sięgać po środek nadzwyczajny, jakim jest zezwolenie na przewóz ładunku ponadnormatywnego, jeżeli ten ładunek jest podzielny, co m.in. oznacza, że może ostać dokonany pojazdami spełniającymi parametry pojazdu normatywnego.
Ustawa o drogach publicznych wprowadzając delegację do wydania powołanych rozporządzeń - jak i same te rozporządzenia - wprowadziła tym samym przy badaniu dopuszczalnych nacisków osi pojazdów na drogę zasadę bezwzględnego i priorytetowego odniesienia do kategorii drogi (krajowe - wojewódzkie - pozostałe), z czym związała dopuszczalne naciski osi pojazdów. Oznacza to m.in., że decydujące znaczenie ma w tym zakresie nie "normalna" charakterystyka techniczna pojazdu dopuszczająca określone obciążenie osi, czy nawet zwiększone naciski w drodze odstępstwa od warunków technicznych pojazdu, ale kategoria drogi, na której znajduje się pojazd.
Reasumując, decyzja o udzieleniu odstępstwa w trybie art. 67 ust. 1 ustawy - Prawo o ruchu drogowym odstępstwo od warunków technicznych nie upoważnia do przekraczania nacisków ustalonych w aktach wykonawczych do ustawy o drogach publicznych dla danej kategorii drogi publicznej.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Jolanta Królikowska - Przewłoka Sędziowie Sędzia WSA Ewa Frąckiewicz Sędzia WSA Zbigniew Rudnicki (spr.) Protokolant Jan Czarnacki po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 19 kwietnia 2010 r. sprawy ze skargi M. D. na decyzję Głównego Inspektora Transportu Drogowego z dnia [...] grudnia 2009 r. nr [...] w przedmiocie nałożenia kary pieniężnej oddala skargę
Decyzją [...] Wojewódzkiego Inspektora Transportu Drogowego w [...] z dnia [...] lipca 2009 r., nałożono na przedsiębiorcę - p. M. D., prowadzącą działalność gospodarczą pod nazwą: P. (dalej: stronę, przedsiębiorcę, skarżącą), karę pieniężną w wysokości 44.940,00 zł, nadając decyzji rygor natychmiastowej wykonalności.
Podstawę faktyczną rozstrzygnięcia stanowiło:
1. przekroczenie dopuszczalnych nacisków osi na drogach, na których dopuszczony jest ruch pojazdów o naciskach osi do 8 t dla pojedynczej osi napędowej pojazdów silnikowych,
2. przekroczenie dopuszczalnej masy całkowitej pojazdu.
Powyższe ustalono podczas kontroli drogowej, która odbyła się dnia [...] maja 2009 r. w A. (Parking "[...]"). Zatrzymania dokonano na ul. L. w O. Zatrzymano do kontroli drogowej pojazd marki [...] o nr rejestracyjnym [...]. Pojazd ten był kierowany przez p. K. P., który wykonywał przewóz w imieniu i na rzecz przedsiębiorcy.
Miejsce ważenia legitymowało się protokołem z pomiaru pochylenia terenu z dnia [...] lutego 2009 r. Pojazd został zważony przy pomocy nieautomatycznych przenośnych wag do pomiarów statycznych o nr seryjnych [...] i [...]. Wagi miały w chwili kontroli ważne świadectwa legalizacji ponownej, wydane przez Dyrektora Okręgowego Urzędu Miar w [...] do - odpowiednio: - [...] marca 2011 r. i [...] listopada 2010 r. Powyższe dokumenty zostały okazane kierowcy przed dokonaniem ważenia. Kierowca został również poinformowany o sposobie przeprowadzania pomiarów oraz o przysługujących mu uprawnieniach. Po dokonaniu pomiarów sporządzono protokół kontroli, którego kierowca nie podpisał na polecenie strony. Pojazd zważono dwukrotnie, przyjęto wyniki korzystniejsze dla strony.
W wyniku ważenia oraz pomiarów pojazdu stwierdzono następujące naruszenia dopuszczalnych norm:
- nacisk 9,46 t na pierwszej pojedynczej osi napędowej - przekroczenie o 1,46 t,
- nacisk 14,50 t na drugiej pojedynczej osi napędowej - przekroczenie o 6,50 t,
- nacisk 16,66 t na trzeciej pojedynczej osi napędowej - przekroczenie o 8,66 t,
- nacisk 16,07 t na czwartej pojedynczej osi napędowej - przekroczenie o 8,07 t,
- masa całkowita pojazdu wyniosła 56,691,
- przewoźnik nie miał zezwolenia na przejazd pojazdem nienormatywnym.
Wysokość kar za przekroczenie dopuszczalnej masy pojazdów oraz dopuszczalnych nacisków osi na drogach, na których dopuszczony jest ruch pojazdów o naciskach osi do 8 t, wynika z załącznika nr 2 do ustawy o drogach publicznych. Kary te wynoszą (odpowiednio):
Lp. 6: Za przekroczenie dopuszczalnych nacisków osi na drogach, na których jest dopuszczony ruch pojazdów o naciskach osi do 8,0 t:
- pkt 7 - dla pojedynczej osi napędowej pojazdu silnikowego o nacisku osi:
- lit. d) powyżej 9,0 t do 9,5 t: 1200 zł
- lit. e) za każde rozpoczęte przekroczenie o 0,5 t powyżej 9,5 t dodatkowo: 900 zł.
W rezultacie organ I instancji nałożył na przedsiębiorcę karę pieniężną w wysokości 44.940,00 złotych.
W odwołaniu od decyzji organu I instancji przedsiębiorca podnosi m.in. fakt uzyskania dla pojazdu marki [...] odstępstwa od warunków technicznych wydanego przez Ministra Infrastruktury (decyzja z dnia [...] kwietnia 2009 r.). Na mocy powyższej decyzji dopuszczono w przedmiotowym pojeździe: