Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Urszula Wilk Sędziowie Sędzia WSA Jakub Linkowski (spr.) Sędzia NSA Zdzisław Romanowski Protokolant st. ref. Katarzyna Zielińska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 1 kwietnia 2015 r. sprawy ze skargi A. W. na uchwałę Komisji Egzaminacyjnej II Stopnia przy Ministrze Sprawiedliwości do spraw odwołań od wyników egzaminu notarialnego, którego termin został wyznaczony na dni [...]-[...] listopada 2013 r. z dnia [...] lipca 2014 r. nr [...] w przedmiocie ustalenia wyniku egzaminu notarialnego oddala skargę
Zaskarżoną uchwałą z dnia [...] lipca 2014 r. Komisja Egzaminacyjna II Stopnia przy Ministrze Sprawiedliwości do spraw odwołań od wyników egzaminu notarialnego, którego termin został wyznaczony na 5-6 listopada 2013 r. (dalej Komisja II stopnia) utrzymała w mocy uchwałę Komisji Egzaminacyjnej nr 2 do spraw aplikacji notarialnej przy Ministrze Sprawiedliwości z siedzibą w P. (dalej Komisja I stopnia), którą stwierdzono, że A. W. (dalej skarżąca) uzyskała negatywny wynik egzaminu notarialnego. Jako podstawę zaskarżonej uchwały wskazano art. 74h § 1, § 9 i § 12 ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. - Prawo o notariacie (Dz. U. z 2008 r. nr 189, poz. 1158 ze zm.), dalej p.n. w zw. z art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a.
Do powyższego rozstrzygnięcia doszło w następującym stanie faktycznym i prawnym:
Komisja I stopnia uchwałą nr [...] z dnia [...] grudnia 2013 r. stwierdziła, że A. W. uzyskała wynik negatywny z egzaminu notarialnego. Zdająca z dwóch projektów aktów notarialnych otrzymała ocenę niedostateczną (przy czym za projekt pierwszego aktu notarialnego ocenę niedostateczną a za projekt drugiego aktu notarialnego ocenę dostateczną), natomiast z opinii prawnej otrzymała ocenę dobrą. Ponieważ zgodnie z art. 74f § 1 p.n., pozytywny wynik z egzaminu notarialnego otrzymuje wyłącznie zdający, który z każdej części egzaminu notarialnego uzyskał ocenę pozytywną, Komisja I stopnia stwierdziła, że skarżąca uzyskała negatywny wynik z egzaminu notarialnego.
Od uchwały, wydanej w I instancji skarżąca złożyła odwołanie w którym zakwestionowała prawidłowość wytkniętych jej przez egzaminatorów błędów oraz prawidłowość zastosowania skali ocen. Zaskarżonej uchwale zarzuciła, iż została wydana z naruszeniem art. 7 i art. 77 w zw. z art. 107 § 3 k.p.a. poprzez błędne ustalenie, iż zdająca nie spełniła wymogów z art. 74e § 2 p.n. oraz pominięcie przez członków Komisji Egzaminacyjnej, iż oceniane prace spełniają kryteria ocen z art. 74e § 2 p.n. Wniosła jednocześnie o uchylenie zaskarżonej uchwały nr [...] w zakresie zaskarżenia i jej zmianę w ten sposób, iż zostanie ustalone, że zdająca uzyskała co najmniej ocenę dostateczną z projektu pierwszego aktu notarialnego, ocenę dobrą z projektu drugiego aktu notarialnego, ocenę dostateczną plus z części egzaminu notarialnego, polegającej na opracowaniu projektów aktów notarialnych i ocenę pozytywną z egzaminu notarialnego.
Podkreśliła, iż cząstkowa ocena niedostateczna z pierwszego projektu aktu notarialnego została wystawiona przez pierwszą osobę sprawdzającą pracę z uwagi na zarzut, iż nie można w jednym akcie notarialnym zawrzeć warunkowej umowy sprzedaży i umowy przenoszącej własność nieruchomości w wykonaniu umowy warunkowej. Wobec braku podpisów pod tą umową wójt nie mógł skutecznie złożyć oświadczenia, że Gmina nie korzysta z przysługującego jej pierwokupu. Zatem wobec nieważności umowy warunkowej - Gminie nie przysługiwało ustawowe prawo pierwokupu. Konsekwentnie umowa przeniesienia własności zawarta w wykonaniu umowy warunkowej jest także nieważna. Nie zgadzając się z powyższym stanowiskiem skarżącą wskazała, iż udokumentowała w jednym projekcie aktu notarialnego warunkową umowę sprzedaży, oświadczenia wójta, burmistrza, prezydenta miasta oraz umowę przeniesienia własności nieruchomości, uznając, że tak najpełniej zostanie wykonane zadanie egzaminacyjne. Decydując się na taką formę projektu aktu notarialnego rozważyła, czy istnieją formalne lub merytoryczne przeszkody do udokumentowania w jednym projekcie aktu notarialnego obu umów i oświadczenia wójta. Podniosła, iż dla ważności umowy sprzedaży, uprawniony powinien dowiedzieć się o sprzedaży nieruchomości na określonych warunkach, tj. za jaką cenę itd. (essentiala negotii), aby móc zdecydować o skorzystaniu ze swojego uprawnienia albo nie. W projekcie aktu notarialnego warunki do podjęcia decyzji o skorzystaniu/nieskorzystaniu z prawa pierwokupu zostały spełnione. Wójt dowiedział się o warunkowej umowie i essentialach negotii umowy sprzedaży. Wykładnia celowościowa i funkcjonalna tego projektu aktu wymaga zatem uznania aktu za ważny. Dodała, iż istotna jest w tu kolejność składania oświadczeń. Wójt musi złożyć podpis po podpisaniu aktu notarialnego przez strony warunkowej umowy sprzedaży, a tym samym jego oświadczenie zostaje złożone po zawarciu warunkowej umowy sprzedaży. Jako ostatni element udokumentowała umowę przeniesienia własności nieruchomości, zawartą w wykonaniu warunkowej umowy sprzedaży.