Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Maria Jagielska Sędziowie Sędzia WSA Halina Emilia Święcicka (spr.) Asesor WSA Andrzej Kuna Protokolant Aleksandra Borowiec-Krawczyk po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 28 kwietnia 2006r. sprawy ze skargi Z. A. na decyzję Komisji Nadzoru Ubezpieczeń i Funduszy Emerytalnych z dnia [...] grudnia 2005 r. nr [...] przedmiocie umorzenia postępowania w sprawie o wypłatę odsetek oddala skargę
Komisja Nadzoru Ubezpieczeń i Funduszy Emerytalnych decyzją z dnia [...] grudnia 2005r. po rozpatrzeniu wniosku Z. A. o ponowne rozpatrzenie sprawy utrzymała w mocy swoją wcześniejszą decyzję z dnia [...] października 2005r. umarzającą postępowanie administracyjne w sprawie wniosku Z. A. z dnia [...] listopada 2004r. o wypłatę odsetek od niesłusznie wymierzonej kary pieniężnej, w wysokości obliczonej jak od zaległości podatkowych. Jako podstawę prawną podano art. 138 § 1 pkt 1 w związku z art. 105 § 1 k.p.a. i art. 203 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. z 2003 r. Nr 124, poz. 1151 z późn. zm.).
Do wydania tej decyzji doszło w następującym stanie faktycznym i prawnym.
W dniu [...] grudnia 2004r. Z. A. (dalej jako skarżący) złożył wniosek o naliczenie i przekazanie odsetek od nienależnie pobranej kary administracyjnej, naliczonej jak od zaległości podatkowych. Skarżący we wniosku powołał się na przepisy Działu III ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. - Ordynacja podatkowa.
Wniosek został złożony po orzeczeniu Naczelnego Sądu Administracyjnego, który wyrokiem z dnia 19 listopada 2003r. sygn. ATK III SA 1270/03 uchylił decyzję b. Państwowego Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń z dnia [...] sierpnia 2000r. utrzymującą w mocy decyzję z dnia [...] lipca 2000r. o nałożeniu na niego kary pieniężnej w wysokości 35.000 zł.
Komisja Nadzoru Ubezpieczeń i Funduszy Emerytalnych pismem z dnia [...] grudnia 2004r. poinformowała skarżącego, iż brak jest podstaw prawnych i faktycznych uzasadniających wydanie rozstrzygnięcia administracyjnego oraz o konieczności zasięgnięcia opinii organów administracji publicznej właściwych w sprawach stosowania Ordynacji podatkowej.
Skarżący złożył skargę na bezczynność organu do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, który skargę uwzględnił i wyrokiem dnia 21 września 2005r. sygn. akt VISAB/Wa 16/05 zobowiązał organ w terminie dwóch miesięcy od dnia otrzymania wyroku wraz z uzasadnieniem i aktami sprawy do merytorycznego rozpoznania i rozstrzygnięcia złożonego wniosku.
Komisja Nadzoru Ubezpieczeń i Funduszy Emerytalnych w dniu [...] października 2005r. wydała decyzję o umorzeniu postępowania o wypłatę odsetek.
Z decyzją nie zgodził się skarżący i złożył wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy. We wniosku wskazał, iż decyzja nie jest rozstrzygnięciem sprawy a do wydania takiej decyzji organ był zobowiązany wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.
Komisja Nadzoru Ubezpieczeń i Funduszy Emerytalnych w uzasadnieniu decyzji przywołała art. 3 pkt 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (tekst jednolity: Dz. U. z 2005r. Nr 6, poz. 60 z późn. zm.), w myśl którego "niepodatkowymi należnościami budżetu państwa" są niebędące podatkami i opłatami należności stanowiące dochód państwa lub budżetu jednostki samorządu terytorialnego, wynikające ze stosunków publicznoprawnych. Podzieliła pogląd prawny wyrażony przez R. Mastalskiego, który stoi na stanowisku, iż stosowanie przepisów Ordynacji podatkowej należy wykluczyć wobec grzywien, mandatów i innych kar pieniężnych, których ustalanie lub określenie oparte jest na przepisach szeroko rozumianego prawa karnego zawarty w B. Adamiak, J. Borkowski, R. Mastalski, J. Zubrzycki. Ordynacja Podatkowa. Komentarz, Wrocław 2003, II wydanie, s. 22. Organ wskazał ponadto, iż kara pieniężna wymierzona na podstawie art. 83 ust. 5 uchylonej z dniem 1 stycznia 2004r. ustawy z dnia 28 lipca 1990r. o działalności ubezpieczeniowej, była formą ponoszenia sankcji finansowych w związku z naruszeniem przepisów prawa publicznego. Sankcja miała na celu przymusową realizację obowiązków prawnych i odznaczała się cechami pozwalającymi zakwalifikować ją do szeroko rozumianego prawa karnego, w związku z czym nie można jej traktować jako niepodatkowej należności budżetowej, do których swe zastosowanie znajduje na podstawie art. 2 § 2 Ordynacji podatkowej. Kary pieniężne są następstwem stwierdzenia przez organ nadzoru deliktu administracyjnego i nie wynikają z publicznoprawnych stosunków nakazujących określonym podmiotom świadczenie pieniężne na rzecz budżetu państwa. Źródłem obowiązku uiszczenia kary pieniężnej nie jest stosunek publicznoprawny, lecz określone zachowanie, negatywnie ocenione przez ustawodawcę.