Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Danuta Szydłowska (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Dorota Wdowiak Sędzia WSA Urszula Wilk Protokolant st. sekr. sąd. Paulina Paczkowska po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 27 stycznia 2011 r. sprawy ze skargi B. P. na decyzję Ministra Sprawiedliwości z dnia [...] marca 2009 r. nr [...] w przedmiocie ustalenia wyniku egzaminu konkursowego na aplikację adwokacką 1. uchyla zaskarżoną decyzję; 2. stwierdza, że uchylona decyzja nie podlega wykonaniu; 3. zasądza od Ministra Sprawiedliwości na rzecz skarżącego B. P. kwotę 200 (dwieście) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.
Decyzją z dnia [...] marca 2009 r. Minister Sprawiedliwości, na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a. w związku z art. 75j ust. 2 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. - Prawo o adwokaturze (Dz. U. z 2002 r., Nr 123, poz. 1058 ze zm.) utrzymał w mocy uchwałę nr 107/2008 z dnia 20 września 2008 r. Komisji Egzaminacyjnej do spraw aplikacji adwokackiej przy Ministrze Sprawiedliwości na obszarze właściwości Okręgowej Rady Adwokackiej w [...] w sprawie ustalenia wyniku egzaminu konkursowego na aplikację adwokacką.
W powyższej uchwale Komisji Egzaminacyjnej, wydanej w oparciu o art. 75a ust. 1, art. 75i ust. 3 i art. 75j ust. 1 p.a., stwierdzono, że B. P. otrzymał z egzaminu konkursowego na aplikację adwokacką 187 punktów, w związku z czym uzyskał wynik negatywny.
W świetle art. 75a ust. 1 p.a., egzamin konkursowy przeprowadzają komisje egzaminacyjne do spraw aplikacji adwokackiej przy Ministrze Sprawiedliwości, powołane na obszarze właściwości jednej lub kilku okręgowych rad adwokackich (...). Zgodnie z treścią art. 75i ust. 3 p.a., pozytywny wynik z egzaminu konkursowego otrzymuje kandydat, który uzyskał z testu co najmniej 190 punktów. Natomiast art. 75j ust. 1 p.a. stanowi, że po przeprowadzeniu egzaminu konkursowego komisja ustala wynik kandydata w drodze uchwały. Komisja ogłasza wyniki egzaminu konkursowego. Od uchwały komisji służy kandydatowi odwołanie dotyczące wyniku jego egzaminu do Ministra Sprawiedliwości (art. 75j ust. 2 p.a.).
W uzasadnieniu decyzji Minister Sprawiedliwości stwierdził, że egzamin, którego skarżący był uczestnikiem, został przeprowadzony w trybie zgodnym z wymogami ustawy i rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 grudnia 2005 r. w sprawie powoływania komisji egzaminacyjnej do spraw aplikacji adwokackiej i odwoływania jej członków oraz szczegółowego trybu i sposobu przeprowadzania egzaminu konkursowego i adwokackiego (Dz. U. Nr 258, poz. 2164 ze zm.). Powtórne sprawdzenie karty odpowiedzi skarżącego i przeliczenie punktacji wykazało, że suma uzyskanych przez niego punktów określona w uchwale Komisji Egzaminacyjnej, tj. 187 punktów, jest prawidłowa. W ocenie organu II instancji, wszystkie pytania egzaminacyjne zostały sformułowane zgodnie z wymogami ustawy, zawierają po trzy propozycje odpowiedzi, z których tylko jedna jest prawidłowa.
Skarżący w odwołaniu zakwestionował 7 pytań o nr: 82, 186, 193, 202, 204, 206, 248.
Pytanie nr 82 brzmiało:
"Według Kodeksu cywilnego, umowa najmu nieruchomości lub pomieszczenia zawarta na czas dłuższy niż rok:
A. musi być zawarta w formie aktu notarialnego pod rygorem nieważności,
B. musi być zawarta na piśmie pod rygorem nieważności,
C. powinna być zawarta na piśmie dla celów dowodowych."
Skarżący udzielił odpowiedzi B, zaś prawidłową odpowiedzią - według klucza - jest odpowiedź C.
Organ uznał za nieuzasadnione stanowisko skarżącego, zgodnie z którym forma pisemna, o jakiej mowa w art. 660 k.c., jest co prawda formą pisemną, ale zastrzeżoną ze skutkiem ad eventum. W ww. przepisie (zgodnie z którym umowa najmu nieruchomości lub pomieszczenia na czas dłuższy niż rok powinna być zawarta na piśmie. W razie niezachowania tej formy poczytuje się umowę za zawartą na czas nieoznaczony), dla okresowych umów najmu nieruchomości lub pomieszczeń, zawartych na czas powyżej roku, ustawodawca zastrzegł formę pisemną, nie obarczając jej rygorem nieważności. Ze zdania drugiego omawianego przepisu wynika zastrzeżenie formy ad eventum i taka odpowiedź także byłaby prawidłowa, gdyby zawarto ją wśród propozycji A, B lub C. Jednak takiej propozycji pytanie nie zawierało, albowiem odnosiło się do ogólnej zasady wynikającej z treści art. 660 k.c. zdanie pierwsze. Forma pisemna, o jakiej mowa w art. 660 k.c. zdanie pierwsze, jest formą zastrzeżoną wyłącznie dla celów dowodowych, ograniczonych regułami wynikającymi z dyspozycji przepisu art. 74 k.c. (stosownie do § 1 zdanie pierwsze tego art. zastrzeżenie formy pisemnej bez rygoru nieważności ma ten skutek, że w razie niezachowania zastrzeżonej formy nie jest w sporze dopuszczalny dowód ze świadków ani dowód z przesłuchania stron na fakt dokonania czynności).