Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Agnieszka Łąpieś-Rosińska (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Izabela Głowacka-Klimas Sędzia WSA Magdalena Maliszewska Protokolant st. sekr. sąd. Jan Czarnacki po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 czerwca 2017 r. sprawy ze skargi A. S. na uchwałę Komisji Egzaminacyjnej II Stopnia nr 3 przy Ministrze Sprawiedliwości do rozpoznania odwołań od uchwał o wynikach egzaminu radcowskiego, który został przeprowadzony w dniach 15-18 marca 2016 r. z dnia [...] sierpnia 2016 r. nr [...] w przedmiocie ustalenia wyniku egzaminu radcowskiego oddala skargę
Komisja Egzaminacyjna do przeprowadzenia egzaminu radcowskiego z siedzibą w [...] w uchwale nr [...] z dnia [...] stwierdziła, że A. S., [...], uzyskał wynik negatywny z egzaminu radcowskiego. W uzasadnieniu tej uchwały wskazano, że zdający otrzymał: z zadania z zakresu prawa karnego - ocenę dobrą, z zadania z zakresu prawa cywilnego - ocenę dostateczną, z zadania z zakresu prawa gospodarczego - ocenę niedostateczną, z zadania z zakresu prawa administracyjnego - ocenę dostateczną, zaś z zakresu zasad wykonywania zawodu lub zasad etyki - ocenę dobrą.
Pracę z zakresu prawa gospodarczego oceniało dwóch egzaminatorów. Pierwszy z egzaminatorów - A., oceniając zachowanie wymogów formalnych wskazał, iż w pracy w sposób prawidłowy zastosowano normę art. 210 § 1 k.s.h., pomijając jednak brak kompetencji pełnomocnika ustanowionego uchwałą zgromadzenia wspólników do reprezentacji sprzedawcy do nabywcy będącego spółką akcyjną. W ocenie egzaminatora w pozostałym zakresie praca spełnia wymogi formalne wskazane w zadaniu egzaminacyjnym.
W zakresie prawidłowości zastosowanych przepisów prawa i umiejętności ich interpretacji egzaminator wskazał, iż w pracy nie przewidziano w ogóle regulacji co do przeniesienia posiadania, wskazując jedynie, że kupujący oświadczyli, iż przedmiot umowy odebrali i nie odnosząc się do kwestii pozostawania pojazdu we władztwie faktycznym dzierżawcy będącym posiadaczem zależnym. Z tego względu przyjęte rozwiązanie nie może zostać zaakceptowane. Ponadto egzaminator podniósł, że odwołujący nie przewidział żadnej regulacji dotyczącej stosunków między stronami umowy sprzedaży a dzierżawcą przed nabyciem przez kupujących własności pojazdu, a zastrzeżenie odsetek nie uwzględnia obecnego stanu prawnego, w którym różnicowane są odsetki ustawowe (art. 359 § 2 k.c. i odsetki ustawowe za opóźnienie (art. 481 § 2 k.c.). Egzaminator podniósł również, iż odwołujący się rozwiązując kwestię prawa pierwokupu z jednej strony (w § 2 ust. 1) zastrzegł zawarcie umowy pod warunkiem zawieszającym odwołując się do jego opisu w § 4. Z kolei w § 4 nie opisał tego warunku, lecz zawarł informację o oświadczeniu uprawnionego z prawa pierwokupu o tym, że nie będzie realizować tego prawa. W ocenie egzaminatora powoduje to zasadnicze wątpliwości co do treści umowy (zastrzeżenia warunku) i nie pozwala na uznanie by również w omawianym zakresie zadanie zostało wykonane w sposób spójny i logiczny. Egzaminator wskazał także, iż z treści oświadczenia zawartego w § 4 wynika niejasna sugestia co do dokonanego rozwiązania przed zawarciem umowy sprzedaży stosunku dzierżawy. Czynienie tego rodzaju założenia nie znajduje uzasadnienia w treści zadania (z którego wynika kategorycznie, że w momencie sprzedaży umowa dzierżawy obowiązywała) i musi być ocenione negatywnie, jako próba uniknięcia rozwiązania dalszych istotnych kwestii merytorycznych postawionych przed zdającym w zadaniu egzaminacyjnym. W rezultacie egzaminator przyjął, iż zadanie nie zostało rozwiązane w zakresie sposobu wydania przedmiotu sprzedaży, zastrzeżenia prawa pierwokupu i rozstrzygnięcia kwestii stosunków między stronami umowy sprzedaży a dzierżawcą. Dokonując oceny w zakresie kryterium poprawności zaproponowanego przez zdającego sposobu rozstrzygnięcia problemu z uwzględnieniem interesu strony, którą zgodnie z zadaniem reprezentuje, egzaminator wskazał, iż w płaszczyźnie ochrony interesów kupujących ocenione negatywnie musi zostać zastrzeżenie prawa do odstąpienia od umowy. Przyjmując, że kupujący są odpowiedzialni za zapłatę proporcjonalnej części rat zastrzeżono bowiem prawo do odstąpienia przez sprzedawcę od całości umowy wyłącznie w przypadku niezapłacenia należności z tytułu rat przez kupującego nr 1. Powoduje to, że kupujący nr 2 jest narażony na negatywne skutki (odstąpienie od umowy również w części dotyczącej nabywanego przezeń udziału) w sytuacji od niego niezależnej (dotyczącej wyłącznie obowiązków wykonywanych przez kupującego nr 1).