Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Barbara Kołodziejczak-Osetek Sędziowie Sędzia WSA Aneta Lemiesz Sędzia WSA Tomasz Sałek (spr.) Protokolant st. ref. Lili Zawadzka po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 16 grudnia 2019 r. sprawy ze skargi A. K. na decyzję Ministra Sprawiedliwości z dnia [...] lipca 2019 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przyznania licencji doradcy restrukturyzacyjnego 1. uchyla zaskarżoną decyzję; 2. zasądza od Ministra Sprawiedliwości na rzecz skarżącej A. K. kwotę 200 (dwieście) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.
A. K. (dalej też jako "Skarżąca") wniosła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skargę na decyzję Ministra Sprawiedliwości (dalej też jako "Minister" lub "organ") z dnia [...] lipca 2019 r. nr [...] odmawiającą przyznania Skarżącej licencji doradcy restrukturyzacyjnego.
Podstawę prawną zaskarżonej decyzji stanowił art. 104 i art. 107 § 1 i 3 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 roku - Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 2096 ze zm., dalej cyt. jako "k.p.a.") oraz art. 12 i art. 2 ust. 4 ustawy z dnia 15 czerwca 2007 r. o licencji doradcy restrukturyzacyjnego (t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 883, ze zm., dalej tez jako "ustawa o licencji") w zw. z art. 33 ust. 2 ustawy z dnia 22 marca 2018 r. o komornikach sądowych (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 771, ze zm.).
Do wydania zaskarżonej decyzji doszło w następującym stanie faktycznym:
W dniu 19 marca 2019 r. wpłynął do organu wniosek Skarżącej o przyznanie jej licencji doradcy restrukturyzacyjnego. Do wniosku Skarżąca dołączyła (oprócz innych wymaganych dokumentów), między innymi zaświadczenie z dnia 10 października 2017 r. o złożeniu z wynikiem pozytywnym egzaminu dla osób ubiegających się o licencję doradcy restrukturyzacyjnego oraz informację z Urzędu Statystycznego w [...] o zajmowaniu przez nią stanowiska komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym w [...] (od dnia 10 września 2012 r.). Skarżąca przedłożyła nadto oświadczenie, że wobec ustawowego zakazu, w trakcie pełnienia służby jako komornik sądowy, nie będzie wykonywała czynności określonych w art. 2 ustawy o licencji.
W toku postępowania przed organem, Skarżąca została wezwana do wyjaśnienia, czy złożyła Ministrowi Sprawiedliwości oświadczenie o rezygnacji z pełnienia obowiązków komornika w trybie art. 21 ustawy o komornikach sądowych - a jeśli nie - do złożenia takiego oświadczenia i przesłania jego odpisu Departamentowi Zawodów Prawniczych. Organ pouczył Skarżącą, że warunkiem koniecznym do wydania decyzji uwzględniającej wniosek o przyznanie licencji doradcy restrukturyzacyjnego jest w jej przypadku wygaśnięcie powołania na stanowisko komornika w związku z rezygnacją z pełnienia obowiązków komornika.
Skarżąca w odpowiedzi poinformowała organ, że nie złożyła oświadczenia o rezygnacji z pełnienia obowiązków komornika sądowego. W ocenie Skarżącej przyznanie licencji doradcy restrukturyzacyjnego nie jest bowiem równoznaczne z pełnieniem funkcji doradcy restrukturyzacyjnego.
Minister Sprawiedliwości wspomnianą powyżej decyzją z dnia [...] lipca 2019 r. odmówił przyznania Skarżącej licencji doradcy restrukturyzacyjnego. Organ przyznał, że Skarżąca spełniła wszystkie określone w art. 3 ust. 1 ustawy o licencji warunki do uzyskania licencji doradcy restrukturyzacyjnego, jednakże jego zdaniem, przyznanie jej wspomnianej licencji było niedopuszczalne. Organ wskazał, że w myśl art. 17 ust. 1 ustawy o licencji, osobę, której przyznano licencję doradcy restrukturyzacyjnego, wpisuje się na listę osób posiadających licencję doradcy restrukturyzacyjnego. Od tego momentu może ona być powoływana przez sądy do pełnienia funkcji syndyka, zarządcy lub nadzorcy w postępowaniu upadłościowym, restrukturyzacyjnym i egzekucyjnym. Swoją funkcję w wymienionych postępowaniach pełni na podstawie nakazu, jakim jest orzeczenie sądu. Zatem to nie osoba posiadająca licencję doradcy restrukturyzacyjnego decyduje o podjęciu konkretnej funkcji w danym postępowaniu, lecz sąd a przyznanie danej osobie licencji doradcy restrukturyzacyjnego i wpisanie jej na listę doradców restrukturyzacyjnych powinno oznaczać gotowość tej osoby do podjęcia jednej z wymienionych funkcji na polecenie organu procesowego. O konieczności pozostawania w gotowości do pełnienia wskazanej funkcji świadczy, zdaniem Ministra, między innymi, art. 17 ust. 3 ustawy o licencji, zobowiązujący osobę posiadającą licencję do zgłaszania zmian objętych wpisem na listę osób posiadających licencję doradcy restrukturyzacyjnego w terminie 30 dni od daty ich powstania. Ponadto przemawiają za tym też przepisy regulujące postępowanie upadłościowe, restrukturyzacyjne i egzekucyjne, które nie przewidują możliwości odmowy przez osobę posiadającą licencję doradcy restrukturyzacyjnego pełnienia stosownej funkcji w danym postępowaniu w przypadku jej wyznaczenia przez sąd. Organ podniósł, że art. 2 ust. 2 ustawy o licencji stanowi, iż osoba fizyczna posiadająca licencję doradcy restrukturyzacyjnego, prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą powołana do pełnienia funkcji w postępowaniu restrukturyzacyjnym, upadłościowym lub egzekucyjnym wykonuje czynności w ramach działalności gospodarczej. Tymczasem, w myśl art. 33 ust. 2 ustawy o komornikach sądowych, komornik nie może prowadzić działalności gospodarczej. Skoro więc Skarżąca, jako osoba zajmująca aktualnie stanowisko komornika, objęta jest ustawowym zakazem prowadzenia działalności gospodarczej, zachodzi przeszkoda uniemożliwiająca przyznanie jej licencji doradcy restrukturyzacyjnego, gdyż przyznanie takiej licencji zobowiązywałoby ją do podjęcia działalności gospodarczej. Zdaniem Ministra sytuacji tej nie zmienia okoliczność, że ustawodawca odróżnia pojęcia posiadania licencji doradcy restrukturyzacyjnego od wykonywania czynności syndyka, nadzorcy lub zarządcy w postępowaniu upadłościowym, restrukturyzacyjnym lub egzekucyjnym. Ustawodawca nie wprowadził bowiem możliwości zawieszenia praw wynikających z licencji doradcy restrukturyzacyjnego na wniosek osoby ją posiadającej. Skarżąca nie mogłaby zatem uzyskać statusu osoby posiadającej licencję, wobec której wyłączona byłaby możliwość powoływania przez sądy do pełnienia funkcji w postępowaniach restrukturyzacyjnych i upadłościowych. Organ zauważył, że jeżeli nawet w praktyce występują sytuacje faktycznego nieustanawiania przez sądy określonych osób syndykami, nadzorcami sądowymi lub zarządcami, to mają one charakter czysto faktyczny i nie oznacza to odmiennego statusu prawnego tych osób. Mogą one w dowolnym momencie zostać nimi ustanowione. Zatem z przyznaniem danej osobie licencji doradcy restrukturyzacyjnego i wpisaniem jej na listę doradców restrukturyzacyjnych związany jest de lege obowiązek pozostawania tej osoby w gotowości do powołania jej przez sąd do funkcji wymienionych w art. 2 ust. 1 ustawy oraz podjęcia się ich pełnienia. Z kolei warunkiem koniecznym takiej gotowości jest przy tym prowadzenie działalności gospodarczej.