Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący: Sędzia NSA Zdzisław Romanowski (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Dorota Dziedzic-Chojnacka Sędzia WSA Grzegorz Nowecki po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 15 listopada 2021 r. sprawy ze skargi J. K. na decyzję Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia [...] marca 2021 r. nr [...] w przedmiocie obowiązku ubezpieczenia zdrowotnego uchyla zaskarżoną decyzję
Zaskarżoną w tej sprawie do Sądu ww. decyzją z [...] marca 2021 r. Prezes Narodowego Funduszu Zdrowia (dalej Prezes NFZ, organ), działając na podstawie przepisów art. 109 ust. 1, 3, 4 i 6 w zw. z art. 66 ust.1 pkt 16 i art. 5 pkt 20 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2020 r., poz. 1398 ze zm., dalej ustawa o świadczeniach) stwierdził, że J. K. (dalej skarżąca, strona) podlega obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z tytułu pobierania świadczenia rodzinnego w postaci renty wdowiej wypłacanej ze Stanów Zjednoczonych Ameryki od dnia 1 lipca 2017 r. do nadal.
Organ podał, że we wniosku dotyczącym ustalenia podlegania ww. obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego skarżąca wskazała, że po śmierci męża wystąpiła do [...] (w Stanach Zjednoczonych Ameryki, dalej też USA) z wnioskiem o przyznanie świadczenia wdowiego; decyzją z [...] czerwca 2017 r. świadczenie to zostało jej przyznane i jest wypłacane na rachunek bankowy założony w Banku [...]., przy czym bank ten nalicza oraz odprowadza składkę zdrowotną z tytułu otrzymywania przez skarżącą renty zagranicznej (świadczenia wdowiego). Skarżąca otrzymuje też w Polsce rentę z KRUS oraz rentę z ZUS, z których to tytułów podlega obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego. Skarżąca ma w tej sytuacji wątpliwości, czy otrzymując świadczenie rodzinne z USA, a nie rentę zagraniczną, oraz posiadając tytuł prawny do ubezpieczenia zdrowotnego w Polsce powinna podlegać ubezpieczeniu zdrowotnemu z tytułu tego świadczenia na podstawie art. 66 ust. 1 pkt 16 ustawy o świadczeniach, a w konsekwencji czy bank jako płatnik powinien obliczać i pobierać składkę z tego tytułu. Skarżąca przedłożyła organowi ww. decyzję z [...] czerwca 2017 r. o przyznaniu świadczenia oraz interpretację indywidualną z Krajowej Informacji Skarbowej z 03 czerwca 2020 r. dotyczącą podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zwolnienia z opodatkowania renty wdowiej wypłacanej ze Stanów Zjednoczonych Ameryki (USA), jak również uwierzytelnione z języka angielskiego tłumaczenie korespondencji kierowanej do skarżącej przez Social Security Administration (zakład ubezpieczeń społecznych USA), w tym ww. decyzję z [...]czerwca 2017 r., z której wynika, że świadczenie wdowie zostało przyznane skarżącej od lipca 2017 r. i około 09 sierpnia 2017 r. otrzyma kwotę 685,00 USD tytułem należności za lipiec 2017 r. W wyniku rozpoznania tak zakreślonej sprawy organ - przytaczając treść przepisu art. 66 ust. 1 pkt 16 ustawy o świadczeniach, zgodnie z którym obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlegają osoby pobierające emeryturę lub rentę, oraz przepisu art. 5 pkt 20 tej ustawy, zgodnie z którym za osobę pobierającą emeryturę lub rentę uważa się osobę objętą zaopatrzeniem emerytalnym lub rentowym, pobierającą rentę socjalną albo rentę strukturalną na podstawie ustawy z dnia 26 kwietnia 2001 r. o rentach strukturalnych w rolnictwie (Dz. U. z 2018 r. poz. 872) lub ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich ze środków pochodzących z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji Gwarancji Rolnej (Dz. U. z 2017 r. poz. 1867), oraz osobę otrzymującą emeryturę lub rentę z zagranicy - wskazał, że w tym drugim przepisie ustawodawca nie wymienił szczegółowo wszystkich aktów prawnych regulujących kwestię objęcia zaopatrzeniem emerytalnym lub rentowym, a jedynie dwa spośród wielu aktów regulujących powyższą kwestię oraz w sposób wyraźny wskazał, iż za osobę pobierającą emeryturę lub rentę uważa się osobę "objętą zaopatrzeniem emerytalnym lub rentowym". Skarżąca otrzymuje zaś świadczenie z Social Security Administration, czyli z amerykańskiego ubezpieczenia społecznego, a więc jest objęta zaopatrzeniem rentowym. Definicja osób pobierających emeryturę lub rentę, w części dotyczącej osób objętych zaopatrzeniem emerytalnym lub rentowym, odnosi się do wszystkich osób objętych takim zaopatrzeniem na podstawie przepisów ustawodawstwa właściwego ze względu na nabyte prawa do objęcia systemem zabezpieczenia społecznego, tym bardziej iż ustawodawca wprost wskazał, że za osobę pobierającą emeryturę lub rentę uważa się osobę "otrzymującą emeryturę lub rentę z zagranicy". W polskim systemie ubezpieczeń społecznych na gruncie ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2021 r., poz. 291 ze zm.) wyróżnia się zasadniczo trzy grupy osób otrzymujących świadczenia z ubezpieczenia społecznego - są to osoby, którym przysługuje emerytura, osoby, którym przysługuje renta z tytułu niezdolności do pracy i osoby, którym przysługuje renta rodzinna. Jednak system zabezpieczenia społecznego w każdym kraju jest autonomiczny i odrębny. O charakterze prawnym otrzymywanego świadczenia pieniężnego z zagranicy nie stanowi nazwa świadczenia, ale ryzyko ubezpieczeniowe chronione przez przepisy prawne, przewidujące w razie jego zajścia wypłacenie określonego świadczenia. Świadczenie wdowie wypłacane ze Stanów Zjednoczonych Ameryki jest świadczeniem rentowym wypłacanym z zagranicy, a zatem rodzi obowiązek objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym; ze względu na charakter wypłacanego skarżącej świadczenia (świadczenie rentowe) skarżąca na podstawie art. 66 ust. 1 pkt 16 ustawy o świadczeniach winna podlegać obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z tego tytułu od 01 lipca 2017 r.