Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Agnieszka Łąpieś-Rosińska Sędziowie Sędzia WSA Sławomir Kozik Sędzia WSA Danuta Szydłowska (spr.) Protokolant ref. staż. Anna Owczarek po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 18 grudnia 2014 r. spraw ze skarg Pedagogium Wyższej Szkoły Nauk Społecznych w W. i E.B. na decyzję Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia [...] lutego 2014 r. nr [...] w przedmiocie podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu oddala skargi
Zaskarżoną decyzją z dnia [...] lutego 2014 r. Prezes Narodowego Funduszu Zdrowia - na podstawie art. 102 ust. 5 pkt 24 w zw. z art. 109 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 ze zm.) oraz art. 138 § 1 pkt 1 K.p.a., po rozpatrzeniu odwołania P., utrzymał w mocy decyzję dyrektora [...] Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia [...] listopada 2013 r. stwierdzającą, że E. B. podlegała obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z tytułu wykonywania umów cywilnoprawnych zawartych z P, w okresach:
-od dnia [...] października 2010 r. do dnia [...] marca 2011 r. (na podstawie umowy z dnia [...] października 2010 r., nr [...]),
-od dnia [...] listopada 2010 r. do dnia [...] marca 2011 r. (na podstawie umowy z dnia [...] listopada 2010 r., nr [...]),
-od dnia [...] lutego 2011 r. do dnia [...] września 2011 r. (na podstawie umowy z dnia [...] lutego 2011 r., nr [...]).
W uzasadnieniu swojego rozstrzygnięcia organ odwoławczy wyjaśnił, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w W., pismem z dnia [...] września 2013 r., zwrócił się do dyrektora [...] Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia o rozpatrzenie sprawy dotyczącej objęcia ubezpieczeniem zdrowotnym E. B. z tytułu wykonywania umów cywilnoprawnych zawartych z P.
Organ wskazał na treść art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. e ustawy o świadczeniach, w myśl którego obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlegają osoby spełniające warunki do objęcia ubezpieczeniami społecznymi lub ubezpieczeniem społecznym rolników, którymi są m.in. osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z przepisami ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, lub osoby z nimi współpracujące.
Zgodnie z art. 85 ust. 4 ustawy o świadczeniach za osobę wykonującą pracę na podstawie umowy zlecenia, umowy agencyjnej lub innej umowy o świadczenie usług oraz za osobę z nią współpracującą składkę jako płatnik oblicza, pobiera z dochodu ubezpieczonego i odprowadza zamawiający.
Natomiast w myśl art. 82 ust. 1 ustawy o świadczeniach w przypadku, gdy ubezpieczony uzyskuje przychody z więcej niż jednego tytułu do objęcia obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego, o którym mowa w art. 66 ust. 1, składka na ubezpieczenie zdrowotne opłacana jest z każdego z tych tytułów odrębnie.
Organ wskazał, że z przedłożonych kopii umów wynika, że ubezpieczona zobowiązała się opracować i wygłosić dzieło polegające na: przeprowadzeniu "zajęć w ramach seminarium dyplomowego oraz wypromowanie studentów drugiego stopnia". Dzieło to miało być utworem w rozumieniu przepisów prawa autorskiego i zostać wykonane osobiście z dołożeniem należytej staranności. Wykonanie dzieła miało nastąpić częściami. Również wynagrodzenie miało się należeć częściami za każdą godzinę, w której ubezpieczona wykonywała umowę (tzn. wygłaszała dzieło).
Oceniając charakter zawieranych przez strony umów organ, mając na względzie przepisy art. 627-646 i 734-750 kc oraz powołując się na wyroki: Sądu Najwyższego z dnia 14 listopada 2014 r. sygn. akt II UK 115/13, z dnia z dnia 18 kwietnia 2012 sygn, akt II UK 187/1, OSNP 2013, nr 10. poz. 115 oraz z dnia 13 czerwca 2013 r sygn. akt I UK 308/11 lex nr 1235841), Sądu Apelacyjnego w [...] z dnia [...] czerwca 2012 r., sygn. akt [...], dnia [...] kwietnia 2012 r. sygn. [...], z dnia [...] lipca 2012 r. sygn.. akt [...],[...],[...],Sądu Najwyższego z dnia 3 listopada 2000 r., IV CKN 152/00 OSNC 2001/4/63 stwierdził, że w przypadku spornych umów żadne konkretne dzieło w myśl przepisów regulujących umowę o dzieło nie zostało oznaczone. Umowy nie miały charakteru umowy o dzieło, gdyż dziełem w myśl przepisów kodeksu cywilnego nie może być świadczenie usług dydaktycznych. Przedmiotem działania ubezpieczonej był bowiem cały proces, na który składało się przeprowadzenie "zajęć w ramach seminarium dyplomowego oraz wypromowanie studentów drugiego stopnia", a ewentualne przygotowane materiały (np. w formie sylabusów, konspektów, prezentacji elektronicznych) stanowiły jedynie pomoc naukową, dydaktyczną mającą na celu prawidłowe zrealizowanie wykładu (przeprowadzenia "zajęć w ramach seminarium dyplomowego oraz wypromowanie studentów drugiego stopnia"). Nadto opracowane materiały, jakkolwiek urzeczywistnione, stanowiły jedynie środek przekazu pozwalający "lepiej", "efektywniej" urzeczywistnić cel zawartej umowy poprzez przeprowadzenie zajęć. Również "przeprowadzenie ankiet ewaluacyjnych w ramach, których uczestnicy wykładu oceniają jego formę, jego poziom naukowy, sposób prowadzenia, etc.", trudno uznać za samoistny rezultat umowy (dzieło) a jedynie za środek, który ma zapewnić przeprowadzenie nauczania na określonym poziomie.