Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Danuta Szydłowska (spr.) Sędziowie Sędzia WSA Jolanta Królikowska-Przewłoka Sędzia WSA Olga Żurawska-Matusiak Protokolant Eliza Mroczek po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 28 października 2009 r. sprawy ze skargi K. S. na decyzję Ministra Sprawiedliwości z dnia [...] maja 2009 r. nr [...] w przedmiocie wpisu na listę radców prawnych 1. uchyla zaskarżoną decyzję; 2. stwierdza, że uchylona decyzja nie podlega wykonaniu; 3. zasądza od Ministra Sprawiedliwości na rzecz skarżącego K. S. kwotę 200 (dwieście) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.
Zaskarżoną decyzją z dnia [...] maja 2009 r. Minister Sprawiedliwości, na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 kpa w związku z art. 24 ust. 1 pkt 5 i art. 25 ust. 1 pkt 4 i ust. 5 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2002 r. Nr 123, poz. 1059 ze zm.), po rozpatrzeniu odwołania K. S. utrzymał w mocy uchwałę Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych w [...] z dnia [...] marca 2009 r. utrzymującą w mocy uchwałę Rady Okręgowej Izby Radców Prawnych w [...] z dnia [...] grudnia 2008 r., o odmowie wpisu wnioskodawcy na listę radców prawnych Okręgowej Izby Radców Prawnych w [...]
W uzasadnieniu swojego stanowiska Minister Sprawiedliwości przedstawił przebieg postępowania administracyjnego w sprawie. Wyjaśnił następnie, iż w myśl wyroku Trybunału Konstytucyjnego w sprawie K 30/06 z dnia 8 listopada 2006 r. (Dz. U. Nr 206, poz. 1522) i stosownie do wywodów uzasadnienia tego orzeczenia, w toku postępowania o wpis na listę radców prawnych zainicjowanego wnioskiem osoby wymienionej w art. 25 ust. 1 pkt 2 ustawy o radcach prawnych, samorząd radcowski może, a nawet powinien badać czy konkretna osoba ubiegająca się o wpis daje rękojmię należytego wykonywania zawodu radcy prawnego, który to warunek stawia art. 24 ust. 1 pkt 5 cytowanej ustawy. Przesłankami oceny winny być dla osób ubiegających się o wpis, a zwolnionych z wymogu odbycia aplikacji radcowskiej i złożenia egzaminu radcowskiego na podstawie art. 25 ust. 1 pkt 2 ustawy o radcach prawnych, m. in. czas trwania aplikacji, zakres przedmiotowy szkolenia oraz praktyczny kontakt z wykonywaniem zawodu prawniczego.
Minister uznał, iż ww. wyrok Trybunału Konstytucyjnego należało odczytywać jako przesądzenie, że niedopuszczalne, bo naruszające konstytucyjną zasadę sprawowania przez samorząd zawodowy pieczy nad należytym wykonywaniem zawodu radcy, jest wprowadzenie do tego zawodu osób, które wprawdzie zdały egzamin sędziowski, prokuratorski, lub notarialny, ale nie wykonywały później realnie żadnego zawodu prawniczego.
Powołując się również na orzecznictwo sądów administracyjnych Minister stwierdził, że przedmiotem oceny kandydata w zakresie wpisu, powinien być między innymi praktyczny kontakt osoby z wykonywaniem danego zawodu prawniczego. Przez pojęcie to rozumie się faktyczne wykonywanie czynności zawodowych.
Niezależnie od powyższego Minister zauważył, że ustawa z dnia 20 lutego 2009 r. o zmianie ustawy - Prawo o adwokaturze, ustawy o radcach prawnych oraz ustawy - Prawo o notariacie (Dz. U. z 2009 r., Nr 37, poz. 286) - która weszła w życie w dniu 25 marca 2009 r., zmieniła dotychczasową treść art. 25 ustawy o radcach prawnych. Przepis ten uregulował w odmienny sposób kryteria, na podstawie których oceniana będzie praktyka kandydata, niezbędna do uzyskania wpisu na listę radców prawnych. Przepis art. 25 ust. l pkt 4 ustawy o radcach prawnych określił, że wymogu odbycia aplikacji radcowskiej i złożenia egzaminu radcowskiego nie stosuje się do osób, które po zdanym egzaminie sędziowskim w okresie 5 lat przed złożeniem wniosku o wpis na radców prawnych, łącznie przez okres co najmniej 3 lat wykonywały wymagające wiedzy prawniczej czynności bezpośrednio związane ze świadczeniem pomocy prawnej przez radcę prawnego na podstawie umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej w kancelarii lub spółce o których mowa w art. 8 ust. l ww. ustawy. Natomiast zgodnie z ust. 5 cytowanego artykułu do okresów, o których mowa w ust. 1 pkt 4 i 5, w przypadku aplikacji sądowej pozaetatowej lub aplikacji prokuratorskiej pozaetatowej zalicza się proporcjonalnie okres trwania tych aplikacji przyjmując, że za każdy miesiąc odbywania aplikacji zalicza się 1/4 miesiąca.