Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA - Jolanta Bożek (spr.), Sędzia WSA - Izabella Janson, Asesor WSA - Danuta Dopierała, Protokolant - Beata Zborowska, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 30 marca 2006 r. sprawy ze skargi J. M. na decyzję Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej z dnia [...] czerwca 2005 r. Nr [...] w przedmiocie odmowy potwierdzenia represji 1. skargę oddala, 2. zasądza od Skarbu Państwa - Wojewódzkiego Sąd Administracyjnego w Warszawie na rzecz adwokata Z. S. kwotę 240 zł (dwieście czterdzieści złotych) tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.
Zaskarżoną decyzją nr [...] z dnia [...] czerwca 2005 r. Prezes Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu utrzymał w mocy decyzję nr [...] z dnia [...] kwietnia 2005 r. odmawiającą potwierdzenia faktu osadzenia Skarżącego bez wyroku, w czasie bliżej nie określonym za działalność polityczną bądź religijną, związaną z walką o suwerenność i niepodległość.
W wyniku analizy zebranego materiału dowodowego ustalono następujący stan faktyczny:
Pismem z dnia 16 czerwca 2004 r. Skarżący J. M. zwrócił się z wnioskiem do Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu o potwierdzenie represji z art. 4 § 1 pkt 4 ustawy z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego, (Dz. U. z 2002 r. Nr 42, poz. 371 z późn. zm.), zwanej dalej "ustawa o kombatantach", tj. osadzenia bez wyroku w latach 1944 - 1956 za działalność polityczną bądź religijną, związaną z walką o suwerenność i niepodległość. Instytut Pamięci Narodowej pismem z dnia 18 października 2004 r. zwrócił się do Skarżącego o złożenie dodatkowych wyjaśnień, z uwagi na to, że we wniosku, jak również wcześniejszych pismach skierowanych do Instytutu Pamięci, nie sprecyzowano miejsca, okoliczności, czasu, ani przyczyny osadzenia. W odpowiedzi z dnia 21 października 2004 r. Skarżący ponownie nie wyjaśnił wszelkich istotnych okoliczności osadzenia. Nie sprecyzował również, czy domaga się potwierdzenia przebywania w więzieniach lub innych miejscach odosobnienia na terytorium Polski w latach 1944 - 1956 bez wyroku - za działalność polityczną bądź religijną, związaną z walką o suwerenność i niepodległość, czy potwierdzenia osadzenia bez wyroku w więzieniach lub innych miejscach odosobnienia na terytorium Polski po dniu 31 grudnia 1956 r. za działalność polityczną, przytaczając jednocześnie inne okoliczności nie związane ze sprawą.
W związku z powyższym, dnia 30 grudnia 2004 r. przesłuchano Skarżącego w Oddziale Instytutu Pamięci Narodowej w P.. Do protokołu przesłuchania Skarżący dołączył pisemne wyjaśnienia. Zeznał, że po powrocie z N. w 1945 r. ze względu na trudną sytuację materialną rodziny pracował dorywczo w gospodarstwach rolnych. Podczas pracy przy robotach budowlanych w miejscowości W. u E. J. w roku 1956 lub 1957, został zabrany przez milicjantów (H. G. i A. W.) na komisariat i tam przesłuchany. Zarzucono mu współpracę z właścicielami ziemskimi, podejmowanie prac budowlanych bez stosownego zezwolenia oraz rzekomą pomoc rolnikom w przeciwstawianiu się przymusowym zaborom bydła i żywności. Po przesłuchaniu skarżący został zwolniony, nakazano mu jednocześnie wykonywanie przez okres roku nieodpłatnej pracy na rzecz gminy. Skarżący miał wówczas 16 - 17 lat. Z jego zeznań wynika ponadto, że nie był nigdzie przetrzymywany.
Zgodnie z dalszymi wyjaśnieniami Skarżącego - w latach 1958 - 1959 toczyło się przeciw Skarżącemu postępowanie przed Sądem Rejonowym w S. w związku z wykonywaniem prac budowlanych bez stosownych uprawnień. W sprawie orzeczono 2 lata pozbawienia wolności w zawieszeniu oraz grzywnę w wysokości 1500 zł.