Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA - Jolanta Bożek, Sędzia WSA - Beata Krajewska, Sędzia WSA - Joanna Zabłocka (spr.), Protokolant - Tomasz Godlewski, po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 12 sierpnia 2010 r. sprawy ze skargi B. Ł. i P. Ł. na decyzję Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia [...] listopada 2009 r. nr [...] w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji w przedmiocie odpowiedzialności za zobowiązania z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne; stwierdza nieważność zaskarżonej decyzji
Dnia [...] października 1994 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydał decyzję, w której stwierdził, że P. Ł. jako nabywca części majątku K. B. jest odpowiedzialny za jego zobowiązania z tytułu składek na ubezpieczenie społeczne, które wynoszą łącznie [...] zł. Strona została pouczona o możliwości wniesienia odwołania od decyzji do Wojewódzkiego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w T. w terminie miesiąca od doręczenia decyzji. W ww. terminie odwołanie od decyzji nie zostało wniesione.
[...] września 1999 r. B. i P.Ł. wystąpili do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z wnioskiem o stwierdzenie nieważności decyzji z dnia [...].10.1994 r. ZUS pismem z dnia [...] listopada 1999 r. odmówił merytorycznego rozpoznania wniosku wskazując, że właściwym organem do jego rozpoznania będzie Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych. Skarżący skierowali odwołanie do Sądu Pracy i Ubezpieczeń w T., który uznał wniesione pismo za odwołanie od decyzji i postanowieniem z dnia [...] listopada 2000 r. odrzucił odwołanie jako wniesione po terminie. Zarówno zażalenie jak i skarga kasacyjna wniesione w sprawie zostały oddalone. Odwołujący skierowali wniosek do Kolegium Kompetencyjnego przy Sądzie Najwyższym o rozstrzygnięcie sporu kompetencyjnego między Zakładem Ubezpieczeń Społecznych a Okręgowym Sądem Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji. Kolegium Kompetencyjne przy Sądzie Najwyższym postanowieniem z dnia [...] lutego 2003 r.(syg.akt [...]) oddaliło wniosek, stwierdzając, że wnioskodawcom nie chodziło o odwołanie od decyzji ZUS z 1994 r. ale o stwierdzenie jej nieważności na podst.art.156§1w zwz. z art. 180 K.p.a.
Pismami z dnia [...] stycznia 2008 r. i z [...] lutego 2008 r. B. i P. Ł. zwrócili się do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o stwierdzenie nieważności decyzji ZUS z dnia [...] października 1994 r., wskazując, że została ona wydana z rażącym naruszeniem prawa.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych (Oddział w T.) decyzją z dnia [...] kwietnia 2008 r. odmówił wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji ZUS z dnia [...] października 1994 r. W uzasadnieniu decyzji Zakład wskazał, że zgodnie z art.123 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w sprawach uregulowanych przez tę ustawę stosuje się przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego, chyba że ustawa stanowi inaczej. Takim przepisem ustawy jest przepis art.83 ust.1, zgodnie z którym Zakład wydaje decyzje w zakresie indywidualnych spraw dotyczących w szczególności ustalania wymiaru składek i ich poboru, a także umarzania należności z tytułu składek.
W myśl art.83 a ust.2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych decyzje ostateczne Zakładu, od których nie zostało wniesione odwołanie do właściwego sądu ( tak jak w niniejszej sprawie) mogą być z urzędu przez Zakład uchylone zmienione lub unieważnione na zasadach określonych w przepisach Kodeksu postępowania administracyjnego, ustawodawca nie dopuścił więc możliwości złożenia przez stronę wniosku o stwierdzenie nieważności decyzji.