1. Wstępnym warunkiem uznania że wystąpiło rażące naruszenie prawa, o którym mowa w art. 156 par. 1 pkt 2 Kpa, jest stwierdzenie, iż w zakresie objętym konkretną decyzją administracyjną obowiązywał niewątpliwy stan prawny.
2. Wymaganie od adresatów norm prawnych postępowania zgodnego z ustalonymi w nich regułami w okresie, w którym nie mieli jeszcze możliwości zapoznania się z tymi unormowaniami, i stosowanie - w razie stwierdzenia naruszenia owych regulacji - wszystkich konsekwencji przewidzianych w wypadku takich uchybień jest trudne do pogodzenia z zasadą demokratycznego państwa prawnego /art. 1 Konstytucji RP/, zwłaszcza w sytuacji, gdy postępowanie tych adresatów było zgodne z poprzednio obowiązującym stanem prawnym, który w ich przekonaniu był nadal wiążący.
czelny Sąd Administracyjny uznał zasadność skargi Zakładów Włókien Chemicznych "Ch." w Ch. na decyzję Prezesa Głównego Urzędu Ceł z dnia 22 października 1993 r. w przedmiocie stwierdzenia nieważności decyzji o wymiarze cła i na podstawie art. 207 par. 2 pkt 1 Kpa uchylił zaskarżoną decyzję, a także - zgodnie z art. 208 Kpa - zasądził od Prezesa Głównego Urzędu Ceł kwotę siedemnaście milionów złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania na rzecz skarżących.
Dyrektor Urzędu Celnego w W. decyzją zawartą w dokumencie SAD nr 140500/001328 z dnia 2 marca 1992 r. dokonał odprawy celnej maszyn do "linii ciągu technologicznego do produkcji sznurka polipropylenowego", sprowadzonych z zagranicy przez (...) Zakłady Włókien Chemicznych "Ch." w Ch., klasyfikując je według kodu CN 8444. 00. 10 ze stawką celną "0" procent.
Pismem z dnia 14 kwietnia 1992 r. wymieniony organ celny zwrócił się do Prezesa Głównego Urzędu Ceł o rozważenie celowości uchylenia tej decyzji w trybie nadzoru, gdyż błędnie zastosowano w niej stawkę celną przewidzianą dla towarów pochodzących z krajów należących do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej, mimo że importer nie przedstawił wymaganego w takim wypadku świadectwa pochodzenia towaru.
Postanowieniem z dnia 28 lutego 1993 r. Prezes Głównego Urzędu Ceł wszczął postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności wymienionej decyzji, w którym pouczył stronę o prawie złożenia wyjaśnień, wypowiedzenia się co do zebranych materiałów oraz zgłoszonych żądań. Zakłady "Ch." skierowały w związku z tym w dniu 5 marca 1993 r. pismo do Głównego Urzędu Ceł, w którym przedstawiły okoliczności sprawy. Stwierdziły, że zakupione maszyny są produkcji włoskiej i zostały do Polski dostarczone w dniu 1 marca 1992 r., a więc w dniu wejścia w życie ustawy ratyfikującej akt stowarzyszenia Polski z EWG. W tym jednak czasie nie były jeszcze dostępne wzory dokumentów, jakie należy przedstawić przy odprawie celnej towarów pochodzących z tych krajów. Przedstawiciele Zakładów przedstawili dokumenty, które w sposób jednoznaczny potwierdziły fakt pochodzenia maszyn z kraju należącego do EWG. Jak się jednak później okazało, nie odpowiadały one wymaganiom określonym w przepisach obowiązujących od dnia 1 marca 1992 r.
Prezes Głównego Urzędu Ceł decyzją z dnia 22 października 1993 r. stwierdził nieważność wymienionej na wstępie decyzji, jako wydanej z rażącym naruszeniem prawa. W uzasadnieniu podał, że Dyrektor Urzędu Celnego w W. w decyzji z dnia 2 marca 1992 r. zastosował "zerową", preferencyjną stawkę na podstawie świadectwa nr 70946, nie spełniającego wymagań określonych w Protokole nr 4 do Umowy o stowarzyszeniu Polski z EWG. Stosownie do art. 10 tego Protokołu dowodem pochodzenia towaru jest świadectwo przewozowe EUR.1, którego wzór jest przedstawiony w załączniku III do wspomnianego Protokołu. Z akt sprawy wynika, że wartość transakcji handlowej przekroczyła 5.110 ECU, a zatem w rozumieniu Protokołu nr 4 podstawą do zastosowania obniżonej stawki celnej jest świadectwo EUR.1. Towar został zgłoszony do odprawy celnej w dniu 2 marca 1992 r., a więc po wejściu w życie /1 marca 1992 r./ Umowy przejściowej dotyczącej handlu i spraw związanych z handlem między Rzecząpospolitą Polską z jednej strony a Europejską Wspólnotą Gospodarczą i Europejską Wspólnotą Węgla i Stali z drugiej strony. Wobec powyższego, w celu zastosowania preferencji celnych, strona powinna przedstawić świadectwo EUR.1. Zdaniem Prezesa Głównego Urzędu Ceł, zasadne stało się "zlikwidowanie błędu" polegającego na zastosowaniu zerowej stawki celnej na podstawie nieprawidłowego świadectwa, "(...) co stanowi podstawę do stwierdzenia nieważności decyzji Dyrektora Urzędu Celnego w W., jako wydanej z rażącym naruszeniem prawa".