Obrót towarami z zagranicą, należności celne i ochrona przed nadmiernym  przywozem towaru na polski obszar celny, Administracyjne postępowanie, Celne prawo
Tezy

Nie jest do pogodzenia z zasadą demokratycznego państwa prawnego /art. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej/ uznanie, że rażąco narusza prawo jedynie zastosowanie nieprawidłowej stawki celnej na niekorzyść Skarbu Państwa, natomiast nie narusza rażąco prawa zastosowanie nieprawidłowej stawki celnej na niekorzyść strony.

Uzasadnienie

Zawartą w zgłoszeniu celnym z 2.1.1992 r. decyzją Dyrektor Urzędu Celnego wymierzył cło od przywiezionych przez skarżącą z zagranicy pochłaniaczy zapachów do lodówek. W złożonym 19.6.1992 r. piśmie, nazwanym odwołaniem, skarżąca wniosła o zwrot części cła i twierdziła, że zastosowano wobec niej wadliwą pozycję taryfy celnej, gdyż sprowadzone przez nią pochłaniacze wypełnione były aktywnym węglem, a nie substancjami zapachowymi, w związku z czym powinny być zakwalifikowane nie do pozycji 3307.49, a 3802.10, przy której stawka celna jest dużo niższa. Skarżąca prosiła też o wyjaśnienie, dlaczego do wartości towaru doliczono koszty transportu.

Postanowieniem z 25.8.1992 r. Prezes Głównego Urzędu Ceł stwierdził uchybienie terminu do wniesienia odwołania. W skardze z 18.9.1992 r. do NSA skarżąca wnosiła o uchylenie postanowienia i twierdziła, że nie została pouczona o terminie wniesienia odwołania i dlatego bez swej winy nie wniosła odwołania w terminie. W aktach znajdują się ponadto dwa pisma skarżącej z tej samej daty, co skarga do NSA, odwołanie od tej decyzji o wymiarze cła i podanie o stwierdzenie nieważności tej decyzji lub przywrócenie terminu do wniesienia odwołania. W odpowiedzi na skargę Prezes GUC wnosił o jej oddalenie. Twierdził on, że w decyzji zamieszczono informację, zawierającą pouczenie o terminie odwołania, "być może niezbyt wyraźnie, lecz na tyle, aby importer mógł rozczytać", oraz że pochłaniacze zapachów do lodówek, zawierające aktywny węgiel w opakowaniach do sprzedaży detalicznej, objęte są pozycją taryfy celnej 3307.49, w związku z czym kwalifikacja towaru była prawidłowa.

Nie jest trafny pogląd skarżącej, iż na skutek braku prawidłowego pouczenia jej o możliwości wniesienia odwołania od decyzji o wymiarze cła, termin do wniesienia odwołania od decyzji jeszcze nie upłynął. Nie przesądzając tego, czy skarżąca istotnie została o możliwości wniesienia powiadomiona nieprawidłowo, należy w każdym razie stwierdzić, że art. 129 par. 2 Kpa nakazuje liczyć bieg terminu do wniesienia odwołania. Wprawdzie z art. 107 par. 1 Kpa wynika obowiązek zamieszczenia stosownego pouczenia w treści decyzji, jednakże na wypadek niewykonania tego obowiązku przewidziany został specjalny tryb ochrony praw strony, polegający na możliwości żądania, termin do wniesienia odwołania rozpoczyna swój bieg od dnia doręczenia jej odpowiedzi /art. 111 par. 2 Kpa/. W konsekwencji należy uznać, że termin do wniesienia przez skarżącą odwołania od decyzji o wymiarze cła, która to decyzja została jej doręczona 2.1.1992 r., upłynął 16.1.1992 r. /art. 129 par. 2 Kpa/.

Mimo jednak, że zarzut, iż nie upłynął jeszcze termin do wniesienia odwołania od decyzji o wymiarze cła nie jest trafny, NSA - wychodząc poza granicę skargi na podstawie art. 296 Kpa - uznał, że zaskarżone postanowienie należy uchylić. Z art. 235 par. 1 Kpa wynika, że skargę w sprawie, w której w toku postępowania administracyjnego została wydana decyzja ostateczna, uważa się zależnie od treści skargi - za żądanie wznowienia postępowania lub za żądanie stwierdzenia nieważności decyzji albo jej uchylenia lub zmiany z urzędu. W swej dotychczasowej praktyce Prezes GUC stał na stanowisku, że zastosowanie niewłaściwej stawki celnej na niekorzyść Skarbu Państwa stanowi rażące naruszenie prawa, dające podstawę do stwierdzenia nieważności decyzji o wymiarze cła na podstawie art. 156 par. 1 pkt 2 Kpa. Uwzględniając okoliczności faktyczne konkretnych spraw, NSA w wielu przypadkach stanowisko to podzielał. W niniejszej sprawie skarżąca zarzucała jednak właśnie to, iż w jej sprawie zastosowano niewłaściwą stawkę celną. Oceniając złożone 19.6.1992 r. pismo skarżącej w świetle art. 235 par. 1 Kpa należało zatem - uwzględniając powyższe stanowisko Prezesa GUC i Naczelnego Sądu Administracyjnego - potraktować to pismo jako wniosek o stwierdzenie nieważności decyzji o wymiarze cła.

Nie do pogodzenia z zasadą demokratycznego państwa prawnego /art. 1 Konstytucji RP/ byłoby bowiem uznanie, że rażąco narusza prawo jedynie zastosowanie nieprawidłowej stawki celnej na niekorzyść Skarbu Państwa, natomiast nie narusza rażąco prawa zastosowanie nieprawidłowej stawki celnej na niekorzyść strony.

Termin do złożenia wniosku o stwierdzenie nieważności decyzji o wymiarze cła jeszcze zaś nie upłynął. Nadanie wadliwego biegu pismu skarżącej jest uchybieniem procesowym, które miało istotny wpływ na wynik sprawy, gdyż uniemożliwiło rozpoznanie merytorycznej zasadności twierdzeń skarżącej i dlatego na podstawie art. 207 par. 2 pkt 3 w zw. z art. 196 par. 3 pkt 1 Kpa Naczelny Sąd Administracyjny zaskarżone postanowienie uchylił.

Strona 1/1