Skarga Witolda W. na decyzję Izby Skarbowej w~ W. w przedmiocie wymiaru opłaty skarbowej od umowy kupna
Tezy

1. Umowa przeniesienia uprawnienia do rachunku bankowego upoważniającego do nabycia samochodu /przedpłaty/, nawet zawarta po otrzymaniu przez dotychczasowego właściciela rachunku zawiadomienia o terminie odbioru samochodu i jego cenie, stanowi umowę przeniesienia wierzytelności /art. 509 Kc/ - cesji uprawnienia do określonego rachunku bankowego; wartość rynkowa takiego przedmiotu czynności cywilnoprawnej powinna stanowić podstawę obliczenia opłaty skarbowej /art. 10 ust.1 pkt 1 lit. "c" i ust. 2 ustawy z dnia 31 stycznia 1989 r. o opłacie skarbowej - Dz.U. nr 4 poz. 23 ze zm./.

2. Umowa tego rodzaju nie stanowi umowy sprzedaży samochodu przez właściciela rachunku bankowego nabywcy uprawnienia do tego rachunku.

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny uznał zasadność skargi Witolda W. na decyzję Izby Skarbowej w

W. z dnia 26 marca 1990 r. w przedmiocie wymiaru opłaty skarbowej od umowy kupna-sprzedaży samochodu i na podstawie art. 207 par. 1 i 2 pkt 1 i 3 Kpa uchylił zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ja decyzję Urzędu Skarbowego w W., a także - zgodnie z art. 208 Kpa - zasądził od Izby Skarbowej w W. kwotę złotych czterdzieści tysięcy tytułem zwrotu kosztów postępowania na rzecz skarżącego.

Uzasadnienie strona 1/2

W marcu 1989 r. Maria S. przeniosła na Witolda W. swoje uprawnienie do rachunku przedpłat na samochód osobowy marki "Polonez". Strony określiły wartość tego uprawnienia na 200.000 zł. Urząd Skarbowy w W., uznając, że przeniesienie własności rachunku przedpłat po otrzymaniu przez Marię S. zaproszenia z P.P. "Polmozbyt" do odbioru samochodu oznacza, iż pomiędzy stronami doszło do zawarcia umowy kupna-sprzedaży samochodu, decyzji z dnia 5 stycznia 1990 r. nr NWN 10/90 dokonał wymiaru opłaty skarbowej w wysokości 1.200.000 zł, to jest w wysokości 10 procent podstawy opodatkowania wynoszącej 12.000.000 zł, wraz z odsetkami za zwłokę za okres od dnia 2 kwietnia do dnia 7 listopada 1989 r. w wysokości 535 930 zł.

W odwołaniu od tego rozstrzygnięcia Witold W. twierdził, że przedmiotem opłaty powinna być cesja wkładu zgromadzonego na rachunku przedpłat, a w związku z tym należało przyjąć inną wartość rynkową prawa majątkowego oraz zastosować 5-procentową stawkę opłaty skarbowej. Ponadto kwestionował wartość samochodu. Jego zdaniem, podstawę wymiaru opłaty skarbowej powinna stanowić wartość pojazdu określona w rachunku, to jest 7.585.000 zł, a nie wartość rynkowa samochodu. Uznał także za bezpodstawne wymierzenie odsetek za zwłokę.

Izba Skarbowa w W. nie uwzględniła odwołania i decyzją z dnia 26 marca 1990 r. nr Po-824a/M/20/90 utrzymała w mocy rozstrzygnięcie organu I instancji. Organ odwoławczy powołał się na wyjaśnienie Ministerstwa Finansów, zawarte w piśmie z dnia 27 września 1988 r. nr PO-4-8-8951-Ol/58/88, w którym wyrażono pogląd, że cesja rachunku przedpłat na nabycie samochodu może być dokonana do chwili otrzymania przez właściciela rachunku zawiadomienia z P.P. "Polmozbyt" o odbiorze samochodu. Z chwila otrzymania takiego zawiadomienia pomiędzy właścicielem rachunku a "Polmozbytem" dochodzi do "(...) zawarcia definitywnej umowy sprzedaży rachunku (...)". Umowa sprzedaży bowiem jest umową konsensualną, co oznacza, że jej zawarcie następuje już z chwilą złożenia przez strony oświadczenia woli, to jest dyspozycji posiadacza rachunku dokonania przelewu kwoty rachunku przedpłat w PKO na rachunek P.1. "Polmozbyt". Po otrzymaniu zawiadomienia o odbiorze samochodu nie może dojść do cesji prawa do rachunku bankowego, lecz dochodzi do przeniesienia własności samochodu. Między Marią S a Witoldem W. doszło do zawarcia umowy kupna-sprzedaży samochodu, ponieważ przeniesienie własności rachunku przedpłat nastąpiło po otrzymaniu przez Marię S. zaproszenia z "Polmozbytu" do odbioru samochodu.

Witold W. wniósł do Naczelnego Sądu Administracyjnego skargę na decyzję organu odwoławczego, wywodząc, że stanowisko organów podatkowych jest sprzeczne z art. 535 par. 1 kodeksu cywilnego, według którego przesłankami umowy kupna-sprzedaży są: zobowiązanie sprzedawcy do przeniesienia na kupującego własności rzeczy i jej posiadania oraz zobowiązanie kupującego do odebrania rzeczy i zapłaty sprzedawcy ceny. Maria S nie była właścicielką samochodu osobowego "Polonez" ani jego posiadaczką dlatego też skarżący nie mógł od niej kupić samochodu. Przedmiotem umowy była tylko cesja rachunku bankowego przeniesienie wierzytelności Wyjaśnienie Ministerstwa Finansów z dnia 27 września 1988 r. co do znaczenia zawiadomienia o odbiorze samochodu jest sprzeczne z prawem.

Strona 1/2