Uchwała rady gminy o sprzedaży w drodze przetargu nieruchomości gminnej, z której korzysta sołectwo podjęta bez zgody zebrania wiejskiego, narusza art. 48 ust. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym /Dz.U. nr 16 poz. 95 ze zm./.
Jan S. wniósł do Naczelnego Sądu Administracyjnego skargę na par. 6 uchwały Rady Miasta i Gminy W. w sprawie zbycia nieruchomości gminnych położonych w W. par. 6 powołanej uchwały stanowi: "Przeznacza się do sprzedaży w drodze przetargu nieruchomość gminną zabudowaną działka Nr 1/1 AM-1 o pow. 500 m2 położoną w Ł". Uchwała Rady Miasta i Gminy została podjęta z naruszeniem par. 10 pkt 7 Statutu Sołectw w Ł., który stanowi: "Do właściwości zebrania wiejskiego należy: zezwolenie na zbycie składników mienia gminnego" oraz art. 48 pkt 1, 2 i 3 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym. Przed podjęciem uchwały, nie zwołano przez przedstawiciela Rady Miasta i Gminy zebrania wiejskiego i nie zwrócono się do tego zebrania o wyrażenie zgody na sprzedaż nieruchomości. Wystawiona na sprzedaż nieruchomość, w której znajdują się pomieszczenia świetlicy wiejskiej, pozbawia mieszkańców wsi jedynego miejsca organizacji spotkań. W oparciu o powołane naruszenia przepisów prawa Jan S. wniósł o stwierdzenie nieważności tej uchwały w części zaskarżonej.
Pismem z dnia 20 grudnia 1993 r. wystąpił skarżący do Burmistrza Miasta i Gminy w W. z wnioskiem o unieważnienie uchwały o sprzedaży nieruchomości ze względu na niewyrażenie zgody przez zebranie wiejskie na przeznaczenie budynku świetlicy wiejskiej na cele mieszkalne.
W odpowiedzi na skargę Burmistrz poinformował, że w wyniku realizacji zaskarżonej uchwały dokonano sprzedaży lokalu aktem notarialnym z dnia 10 grudnia 1993 r.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 216a par. 2 Kpa skargę na uchwałę, o której mowa w art. 101 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym, można wnieść do sądu administracyjnego w imieniu własnym lub reprezentując grupę mieszkańców gminy.
Ze złożonej skargi i wyjaśnień złożonych na rozprawie przez sołtysa wsi Ł. wynika, że społeczność wsi zainteresowana jest utrzymaniem dalszego przeznaczenia omawianej działki na cele służące mieszkańcom wsi. Zważywszy, że interes prawny, na którym skarga jest oparta, nie jest interesem określonej indywidualnej osoby, a interesem ogółu mieszkańców wsi Ł., gdyż jego treścią jest korzystanie z budynku świetlicy przede wszystkim przez mieszkańców wsi, należy przyjąć, że skarga została wniesiona w imieniu mieszkańców sołectwa i że skarżący posiada uprawnienie do wniesienia skargi, wynikające z art. 216a par. 2 Kpa. Uprawnienia mieszkańców wsi Ł. podlegają ochronie prawnej na podstawie art. 48 ustawy o samorządzie terytorialnym.
Art. 101 ustawy o samorządzie terytorialnym ogranicza dopuszczalność zaskarżenia uchwały organu gminy przesłanką określoną przedmiotowo - uchwała podlega zaskarżeniu, jeżeli jest podjęta w sprawie z zakresu administracji publicznej. Wymaga więc rozważenia czy zaskarżony par. 6 uchwały Rady Miasta i Gminy W. o przeznaczeniu do sprzedaży omawianej nieruchomości gminnej jest sprawą z zakresu administracji publicznej czy też wyłącznie sprawą cywilną. Według art. 2 ust. 2 ustawy o samorządzie terytorialnym gmina posiada osobowość prawną, gminie może przysługiwać własność mienia komunalnego, w tym także własność nieruchomości /art. 43 ustawy/ i - zgodnie z art. 9 ust. 1 tej ustawy - gmina może zawierać umowy z innymi podmiotami, to znaczy wykonywać swoje zadania poprzez podejmowanie czynności cywilnoprawnych. Zgodnie z art. 46 ustawy o samorządzie terytorialnym w związku z art. 66 par. 1 i art. 158 Kc zawarcie umowy w przedmiocie sprzedaży nieruchomości, stanowiącej własność gminy, następuje przez złożenie oświadczenia woli upoważnionych osób w formie aktu notarialnego. Na zasadzie przepisów Kodeksu cywilnego, a w szczególności art. 59, art. 222, art. 344 oraz art. 527 i następnych, osoba trzecia, której prawa zostały naruszone w wyniku zawarcia umowy sprzedaży nieruchomości przez gminę może poszukiwać stosownej ochrony na drodze powództwa cywilnego. Skuteczność takiego powództwa uzależniona będzie jednak od tego, czy dochodzone roszczenie wynika z uprawnień cywilnoprawnych, a więc oparte jest na prawie własności, posiadaniu, stosunku zobowiązaniowym itd. Poszukiwanie ochrony prawnej w drodze procesu cywilnego będzie jednak niedopuszczalne w sytuacji, gdy w wyniku czynności organów gminy nastąpi naruszenie interesu prawnego lub uprawnienia określonego podmiotu, mającego swoje źródło w przepisach prawa publicznego, a w szczególności w przepisach prawa administracyjnego. Tak jest w sprawie będącej przedmiotem postępowania przed Naczelnym Sądem Administracyjnym, w której źródłem ochrony interesu prawnego społeczności sołectwa jest przepis prawa publicznego zawarty w art. 48 ust. 2 ustawy o samorządzie terytorialnym.