Gdy poborowy, będący właścicielem gospodarstwa rolnego, prowadzi jednocześnie inną, nierolniczą działalność gospodarczą, komisje poborowe mogą odmówić jego żądaniu odroczenia służby wojskowej ze względu na prowadzenie gospodarstwa rolnego, jeżeli charakter i rozmiar pozarolniczej działalności gospodarczej poborowego wyłączają możliwość osobistego, stałego prowadzenia gospodarstwa, a w szczególności uniemożliwiają mu codzienne wykonywanie prac w tym gospodarstwie /art. 39 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej - Dz.U. 1992 nr 4 poz. 16 ze zm. i par. 4 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 10 listopada 1992 r. w sprawie udzielania poborowym odroczeń czynnej służby wojskowej oraz zwalniania żołnierzy z tej służby przed jej odbyciem, a także uznawania poborowych i żołnierzy za jedynych żywicieli rodzin - Dz.U. nr 85 poz. 431/.
Naczelny Sąd Administracyjny uznał zasadność skargi Piotra P. na orzeczenie Wojewódzkiej Komisji Poborowej w (...) z dnia 24 czerwca 1994 r. w przedmiocie odmowy odroczenia zasadniczej służby wojskowej i na podstawie art. 207 par. 2 pkt 3 Kpa uchylił zaskarżone orzeczenie oraz poprzedzające je orzeczenie Rejonowej Komisji Poborowej w Z.Ś. z dnia 25 maja 1994 r., a także - zgodnie z art. 208 Kpa - zasądził od Wojewódzkiej Komisji Poborowej w (...) dziesięć złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania na rzecz skarżącego.
Piotr P. jest poborowym podlegającym obowiązkowi odbycia zasadniczej służby wojskowej. Podaniem z dnia 6 kwietnia 1994 r. zwrócił się do Rejonowej Komisji Poborowej w Z.Ś. z wnioskiem o odroczenie służby wojskowej ze względu na prowadzenie gospodarstwa rolnego. Z podania wynika, że jest żonaty, mieszka wraz z rodzicami w S.G. przy ulicy Z. nr 28/1, żona natomiast mieszka w B., jest z zawodu nauczycielką i pracuje w miejscowej szkole podstawowej. Do dnia 15 maja 1994 r. Piotr P. prowadził działalność gospodarczą w zakresie handlu obwoźnego na podstawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej, prowadzonej przez Wójta Gminy S. Decyzją z dnia 11 maja 1994 r. nr HU/6752/16/94 Wójt Gminy orzekł o wykreśleniu Piotra P. z ewidencji. Działalność gospodarczą prowadzą również jego rodzice.
Aktem notarialnym rep. A nr 11/94, sporządzonym dnia 4 stycznia 1994 r. w Z.Ś., Piotr P. i jego żona nabyli od Zofii i Piotra M. nieruchomość rolną nie zabudowaną, obejmującą działki nr 81 i 87 o powierzchni 2,73 ha, położoną w B. Ponadto na podstawie umowy dzierżawy, zawartej dnia 5 kwietnia 1994 r., Kazimierz J. oddał Piotrowi P. na okres siedmiu lat budynki gospodarcze o powierzchni 70 m2, położone w B. Okoliczności powyższe zostały wykazane przez Piotra P. stosownymi dokumentami i potwierdzone na jego podaniu przez Zastępcę Wójta Gminy S.
Orzeczeniem Rejonowej Komisji Poborowej w Z.Ś. z dnia 25 maja 1994 r. nr 5213/332/197/94, wydanym na podstawie art. 39 ust. 1 pkt 2 i art.40 ust. 4 i 5 w związku z art. 38 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej /Dz.U. 1992 nr 4 poz. 16 ze zm./ oraz par. 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 10 listopada 1992 r. w sprawie udzielania poborowym odroczeń czynnej służby wojskowej oraz zwalniania żołnierzy z tej służby przed jej odbyciem, a także uznawania poborowych i żołnierzy za jedynych żywicieli rodzin /Dz.U. nr 85 poz. 431/, odmówiono udzielenia Piotrowi P. odroczenia służby wojskowej ze względu na osobiste prowadzenie gospodarstwa rolnego. Zdaniem Rejonowej Komisji Piotr P. w okresie przedpoborowym zajmował się prowadzeniem działalności gospodarczej i działalność tę prowadzi nadal pod firmą żony (...). Czynności nabycia własności gruntu rolnego o powierzchni 2,37 ha i wydzierżawienia obiektów gospodarczych zostały podjęte wyłącznie w celu uchylenia się od obowiązku służby wojskowej. Prowadzenie gospodarstwa rolnego o tej wielkości nie zapewnia utrzymania rodziny składającej się z dwóch osób.
W odwołaniu od tego orzeczenia Piotr P. wyjaśnił, że powierzchnia nabytego przez niego gospodarstwa obejmuje 2,73 ha, a nie 2,37 ha, jak podano w uzasadnieniu. Oświadczył, że prowadzona przez niego działalność gospodarcza wiązała się z koniecznością częstego przebywania poza domem, co odbijało się niekorzystnie na pożyciu małżeńskim; wyłącznie z tego powodu zaniechał prowadzenia tej działalności i zajął się uprawą roli. Nabyty grunt obsiał zbożami. Zaprzeczył też, by działalność gospodarcza została przerejestrowana na żonę.