Tak, jak dla uiszczenia podatku od przychodu ze sprzedaży nieruchomości nie może być przedłużony ustawowy termin 14 dni tak i dla złożenia oświadczenia w celu skorzystania ze zwolnienia podatkowego możliwość prolongaty terminu nie istnieje.
Termin 14 dni z art. 28 ust. 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych /Dz.U. nr 80 poz. 350 ze zm./, mający charakter terminu prawa materialnego, jest terminem nieprzywracalnym.
Przedmiotem skargi wniesionej do Naczelnego Sądu Administracyjnego przez Mikołaja i Krystynę I. jest decyzja Izby Skarbowej w O. z dnia 18 sierpnia 1993 r., utrzymująca w mocy decyzję Urzędu Skarbowego w B. z dnia 2 kwietnia 1993 r. w przedmiocie odmowy przywrócenia terminu do złożenia oświadczenia o wykorzystaniu na cele mieszkaniowe dochodu uzyskanego ze sprzedaży lokalu. Wskazując na treść przepisu art. 28 ust. 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych /Dz.U. nr 80 poz. 350/ stwierdziły organy orzekające, iż podatek od dochodu ze sprzedaży nieruchomości płatny jest w terminie 14 dni od dokonania sprzedaży, chyba że podatnik w tymże terminie złoży oświadczenie, że dochód ten wykorzysta na cele mieszkaniowe /art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. "a" ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych/. Zbycia nieruchomości małżonkowie I. dokonali w dniu 8 czerwca 1992 r., zaś wniosek o przywrócenie terminu do złożenia oświadczenia wpłynął do Urzędu Skarbowego w B. w dniu 8 marca 1993 r. Jednakże termin z art. 28 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym jako termin prawa materialnego jest nieprzywracalny.
W skardze wniesionej do Naczelnego Sądu Administracyjnego Mikołaj i Krystyna I. domagali się przywrócenia terminu do złożenia oświadczenia o przeznaczeniu kwoty uzyskanej ze sprzedaży mieszkania na budowę domu mieszkalnego. Określali decyzje wydane w sprawie jako niesłuszne i dotkliwie krzywdzące. Zarzucali, iż decyzje organów podatkowych zostały wydane na nieżyciowej, formalnej ocenie sprawy, bez uwzględnienia braku złej woli po stronie skarżących. Ponadto Urząd Skarbowy nie wezwał skarżących do uiszczenia podatku dochodowego ani nie uprzedził o istniejącym obowiązku jego uiszczenia.
Odpowiadając na skargę Izba Skarbowa w O. wnosiła o jej oddalenie z powtórzeniem argumentacji zawartej w zaskarżonej decyzji. Dodatkowo wskazywała na treść aktu notarialnego sprzedaży nieruchomości, z którego wynika, że notariusz uprzedził strony o ewentualnym obowiązku uiszczenia podatku dochodowego.
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpatrzeniu stanu faktycznego i prawnego sprawy zważył:
Stosownie do przepisu art. 28 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych /Dz.U. nr 80 poz. 350 ze zm./, dochodu ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych nie łączy się z dochodami z innych źródeł, lecz ustala się podatek w formie ryczałtu w wysokości 10 procent uzyskanego przychodu. Podatek ten płatny jest bez wezwania w terminie 14 dni od daty dokonania sprzedaży. Przychód ten może być jednak objęty zwolnieniem podatkowym przewidzianym w art. 21 omawianej ustawy, pod warunkiem przeznaczenia go na cele wymienione w tym przepisie, w szczególności zaś - na cele mieszkaniowe wskazane w ust. 1 pkt 32 lit. "a". Tak więc osoba, która uzyskała dochód ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych jest z mocy prawa obciążona zryczałtowanym podatkiem w wysokości wynikającej z cytowanego przepisu, który to podatek - bez wezwania organu podatkowego i w nieprzekraczalnym terminie 14 dni - ma obowiązek zapłacić na rzecz budżetu. Może jednak skorzystać ze zwolnienia od podatku, lecz w sytuacji wypełnienia ustawowych kryteriów w postaci przeznaczenia przychodu na cele w ustawie wskazane oraz zawiadomienia organu podatkowego również bez inicjatywy organu i w nieprzekraczalnym terminie 14 dni od dnia sprzedaży - o istniejących podstawach do zwolnienia od podatku uzyskanego przychodu.