Podatki  i  inne świadczenia pieniężne, do  których   mają zastosowanie przepisy Ordynacji  podatkowej, oraz egzekucja t, Podatki inne, Celne prawo, Cudzoziemcy
Tezy

1. Uprawnienie do wszczęcia postępowania podatkowego przeciwko czynnościom płatnika, nadane podatnikowi mocą art. 175 par. 1 Kpa jest ograniczone w czasie, czyli po upływie wyznaczonego terminu przestaje istnieć. Jeżeli zatem od dnia pobrania podatku przez płatnika minie jeden miesiąc, podatnik traci uprawnienie do żądania wszczęcia postępowania podatkowego na podstawie art. 175 par. 1 Kpa.

2. Obliczenie i pobór podatku przez płatnika staje się, po upływie terminu wyznaczonego w art. 175 par. 1 Kpa, czynnością o skutkach ostatecznych. Nieodwracalność skutków tej czynności materialno-rachunkowej, po upływie terminu do żądania sprostowania obliczenia podatku bądź uznania nieistnienia obowiązku podatkowego jest trwała, ponieważ Kodeks postępowania administracyjnego nie przewiduje środków pozwalających na podobieństwo tych, o których mowa w art. 16 par. 1 Kpa - dokonać ich podważenia.

3. Naruszenie terminu uiszczenia podatku obrotowego przez podmiot dokonujący obrotu towarowego z zagranicą oraz odstąpienie organu celnego od egzekucji tego zobowiązania, jako działania poza prawne, nie mogą wywołać korzystnych dla strony zobowiązanej skutków prawnych.

W tej sytuacji stwierdzić należy, że w przypadku uchybienia terminu, o którym mowa art. 77 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 grudnia 1989 r. - Prawo celne /Dz.U. nr 75 poz. 445 ze zm./ wskutek niewpłacenia podatku obrotowego do kasy lub na rachunek bankowy właściwego urzędu celnego - termin przewidziany dla podatnika w art. 175 par. 1 Kpa zaczyna swój bieg ósmego dnia od dnia, w którym decyzja o wymiarze cła, zawierająca obliczenie podatku stała się ostateczna.

4. Na podstawie art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 23 grudnia 1988 r. o działalności gospodarczej z udziałem podmiotów zagranicznych /Dz.U. nr 41 poz. 325 ze zm./ a następnie na podstawie art. 37 ust. 5 ustawy z dnia 14 czerwca 1991 r. o spółkach z udziałem zagranicznym /Dz.U. nr 60 poz. 253 ze zm./, zrównanego w orzecznictwie sądowoadministracyjnym - co do zakresu unormowania - z poprzedzającym go powoływaniem art. 30 ust. 1 - spółka z udziałem zagranicznym zwolniona jest od podatku obrotowego wówczas, gdy zwolnione zostają od cła przedmioty wymienione w art. 30 ust. 1 pkt 1 i 2 cytowanej wyżej ustawy.

5. Brak podstaw do zwolnienia w trybie art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 23 grudnia 1988 r. od cła /lub w trybie art. 37 ust. 5 ustawy z dnia 14 czerwca 1991 r./ towarów sprowadzonych /lub nadesłanych/ przez spółkę z udziałem zagranicznym z zagranicy wyklucza zwolnienie tych towarów od podatku obrotowego.

6. Podatek obrotowy graniczny jest w swych skutkach podobny do cła.

Uzasadnienie strona 1/3

Naczelny Sąd Administracyjny zważył:

Zgodnie z postanowieniami art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 19 grudnia 1980 r. o zobowiązaniach podatkowych /Dz.U. nr 27 poz. 111 ze zm./ organami podatkowymi są stosownie do ich właściwości rzeczowej: urzędy skarbowe, izby skarbowe, organy gmin oraz, w zakresie określonym ustawami, także inne organy. Do tych ostatnich należą podatkowe komisje odwoławcze. Nie są natomiast organami podatkowymi organy celne. Stąd też próba weryfikacji podatku obrotowego skierowana przez stronę do Głównego Urzędu Ceł nie mogła być przez ten organ rozstrzygnięta.

Mocą unormowań ustawowych /art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o zmianie niektórych ustaw regulujących zasady opodatkowania - Dz.U. nr 9 poz. 30 ze zm./ urzędy celne stały się płatnikami podatku obrotowego obliczanego i pobranego od towarów sprowadzonych lub nadesłanych z zagranicy. Pojęcie płatnika zdefiniowane zostało w ust. 4 art. 3 cyt. ustawy o zobowiązaniach podatkowych. Rozumie się pod tym pojęciem właśnie podmiot dokonujący obliczenia, pobrania od podatnika /czyli osoby lub jednostki organizacyjnej obowiązanej do uiszczenia podatku z tytułu ciążącego na niej obowiązku podatkowego - ust. 3 art. 3 ustawy o zobowiązaniach podatkowych/ podatku i wpłacenia go na właściwy rachunek.

Płatnik w rozumieniu art. 3 ust. 4 ustawy o zobowiązaniach podatkowych nie jest więc organem podatkowym w znaczeniu określonym w art. 1 Kpa a czynności przez niego podejmowane w celu obliczenia i pobrania należności podatkowych mają jedynie charakter czynności materialno-rachunkowych, które nie wszczynają postępowania podatkowego po myśli art. 61 Kpa /patrz: wyrok NSA z dnia 29 listopada 1984 r. SA/Gd 929/84/. W tej sytuacji odpowiedzialność płatnika wobec podatnika ma charakter ograniczony, gdyż np. - jak to wyraził w uchwale z 7 grudnia 1983 r. /III CZP 98/88 - OSN 1989 r. nr 12 poz. 204/ Sąd Najwyższy: "Podatnik nie może dochodzić w drodze sądowej od płatnika zwrotu nieprawidłowo obliczonej opłaty skarbowej".

Wskutek takiego usytuowania urzędów celnych w systemie realizacji zobowiązań podatkowych - jeżeli podatnik kwestionuje obliczenie bądź istnienie obowiązku w podatku obrotowym, na zasadzie art. 175 par. 1 Kpa - może w terminie jednego miesiąca od dnia pobrania podatku przez płatnika wystąpić do organu podatkowego z żądaniem sprostowania obliczenia podatku bądź uznania nieistnienia obowiązku podatkowego oraz o zwrot niesłusznie pobranej kwoty. Od decyzji organu podatkowego służy odwołanie. Żądanie, o którym mowa, jest czynnością przewidzianą w art. 61 par. 1 Kpa i w związku z tym wszczyna postępowanie podatkowe.

Uprawnienie do wszczęcia postępowania podatkowego przeciwko czynnościom płatnika, nadane podatnikowi mocą art. 175 par. 1 Kpa jest ograniczone w czasie, czyli po upływie wyznaczonego terminu przestaje istnieć. Jeżeli zatem od dnia pobrania podatku przez płatnika minie jeden miesiąc, podatnik traci uprawnienie do żądania wszczęcia postępowania podatkowego na podstawie art. 175 par. 1 Kpa.

Strona 1/3