Podatki  i  inne świadczenia pieniężne, do  których   mają zastosowanie przepisy Ordynacji  podatkowej, oraz egzekucja t
Tezy

Wiek dziecka nie przesądza o istnieniu bądź nieistnieniu obowiązku alimentacyjnego, lecz możliwości dziecka do samodzielnego utrzymania się, dochody z jego majątku, a także niedostatek. Okoliczność, że syn skarżącej zaniedbał studia i z własnej winy nie jest jeszcze w stanie samodzielnie się utrzymać, mogłaby być argumentem w procesie alimentacyjnym przemawiającym za ustaleniem obowiązku alimentacyjnego, ale nie w sytuacji, gdy matka de facto łoży na utrzymanie dorosłego syna - studenta. Jest to w istocie wykonanie obowiązku alimentacyjnego, którego nie można obchodzić poprzez nazwanie świadczenia rentą.

Uzasadnienie

Izba Skarbowa w S. decyzją z dnia 25 stycznia 2000 r., wydaną w postępowaniu odwoławczym, utrzymała w mocy decyzję Urzędu Skarbowego w Ś. z dnia 26 października 1999 r., mocą której organ ten określił zobowiązanie podatkowe Janiny Z. w podatku dochodowym od osób fizycznych za 1997 r. w kwocie 98.251,20 zł i zaległość z tego tytułu w kwocie 6.683,60 zł.

Podstawą określenia wyższego niż zeznany podatku było ustalenie, że podatniczka z naruszeniem art. 26 ust. 1 pkt 1 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych /Dz.U. 1993 nr 90 poz. 416/ odliczyła od dochodu przed opodatkowaniem kwotę 15.000 zł ustanowionej i wypłaconej renty na rzecz syna Wojciecha P. Renta została ustanowiona aktem notarialnym z 29 listopada 1997 r. na okres 3 lat od 1997 r. do 1999 r. i dotyczyła wypłaty raz do roku kwoty 15.000 zł w terminie do 31 grudnia każdego roku.

W ocenie Urzędu Skarbowego świadczenie to nie ma cech trwałego ciężaru w rozumieniu art. 26 ust. 1 pkt 1 powołanej ustawy, bowiem nie wynika z przymusu, lecz ma charakter dobrowolny. Izba Skarbowa stwierdziła ponadto, że świadczenie nie ma cech okresowości w rozumieniu art. 903 Kc, gdyż z umowy wynika z góry określona wysokość świadczenia oraz jednorazowa płatność w roku do 31 grudnia każdego roku.

W skardze wniesionej do Naczelnego Sądu Administracyjnego oraz w dodatkowym piśmie procesowym z dnia 10 kwietnia 2001 r. podatniczka wniosła o stwierdzenie nieważności zaskarżonej decyzji zarzucając, że wydana została z naruszeniem prawa. Skarżąca wywodzi, że ustanowiona na rzecz syna renta spełnia wymagania określone w Kodeksie cywilnym, zaś dodatkowe wymagania organów podatkowych co do przymusowego charakteru świadczenia nie mają uzasadnienia prawnego. Zgodna z przepisami Kodeksu cywilnego renta jest trwałym ciężarem w rozumieniu art. 26 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Skarżąca wyjaśniła, że syn Wojciech P. w czasie gdy otrzymywał rentę miał 29 lat i był studentem Uniwersytetu, wcześniej bowiem zaniedbywał studia i powtarzał lata studiów, przy czym nie było to spowodowane innymi okolicznościami, jak np. stan zdrowia. Ustanowiona renta nie może więc być uznana - zdaniem skarżącej - za wypełnienie obowiązku alimentacyjnego.

W odpowiedzi na skargę Izba Skarbowa wniosła o jej oddalenie podkreślając, że świadczenie było wypełnieniem obowiązku alimentacyjnego.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Skarga okazała się nieuzasadniona.

W świetle przytoczonych przez skarżącą okoliczności oczywiste jest, że świadczenie ustanowione na rzecz syna i nazwane rentą w istocie było świadczeniem alimentacyjnym, skoro, mimo wieku, był on nadal studentem bez własnych dochodów. Zgodnie z art. 133 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie samodzielnie się utrzymać, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania /par. 1/. Poza powyższym wypadkiem uprawniony do świadczeń alimentacyjnych jest tylko ten, kto znajduje się w niedostatku /par. 2/. Z przytoczonego przepisu wynika, że wiek dziecka nie przesądza o istnieniu bądź nieistnieniu obowiązku alimentacyjnego, lecz możliwości dziecka do samodzielnego utrzymania się, dochody z jego majątku, a także niedostatek. Okoliczność, że syn skarżącej zaniedbał studia i z własnej winy nie jest jeszcze w stanie samodzielnie się utrzymać, mogłaby być argumentem w procesie alimentacyjnym przemawiającym za ustaleniem obowiązku alimentacyjnego, ale nie w sytuacji, gdy matka de facto łoży na utrzymanie dorosłego syna - studenta. Jest to w istocie wykonanie obowiązku alimentacyjnego, którego nie można obchodzić poprzez nazwanie świadczenia rentą.

Ustawodawca dopuścił wprawdzie w art. 26 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych możliwość odliczenia alimentów od dochodu, ale wprowadził dwa wyjątki:

1/ nie podlegają odliczeniu alimenty na rzecz dzieci,

2/ nie podlegają odliczeniu alimenty, które nie zostały ustalone w wyroku sądowym.

W rozpatrywanej sprawie oba wyjątki wystąpiły jednocześnie. Zatem zasadnie organy podatkowe nie uznały odliczenia alimentów od dochodu. Pozostałe rozważania stały się bezprzedmiotowe i nie wymagają omówienia.

Reasumując, zaskarżona decyzja odpowiada prawu, a skarga z braku podstaw do uwzględnienia podlega oddaleniu z mocy art. 27 ust. 1 ustawy o Naczelnym Sądzie Administracyjnym.

Strona 1/1