Obowiązek meldunkowy obejmujący zameldowanie i wymeldowanie się z pobytu stałego lub czasowego wynika wprost z przepisów prawa.
Wykonanie tego obowiązku polega na zgłoszeniu wymaganych do zameldowania lub wymeldowania danych właściwemu organowi, który dokonuje stosownego aktu rejestracji, będącego czynnością materialno-techniczną rodzącą skutki prawne.
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu sprawy ze skargi Marka N. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z dnia 27 czerwca 2000 r. (...) w przedmiocie uchylenia czynności materialno-technicznej zameldowania - uchyla zaskarżoną decyzję i poprzedzającą ją decyzję Prezydenta Miasta K. z dnia 18 maja 2000 r. (...); (...).
Marek N. wystąpił z wnioskiem w sprawie wymeldowania Doroty Z. z mieszkania położonego w K. przy ul. M. 41/1.
Prezydent Miasta K., decyzją z dnia 4 kwietnia 2000 r. na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych /t.j. Dz.U. 1984 nr 32 poz. 174/ i art. 104 Kpa odmówił wymeldowania Doroty Z. z pobytu stałego z mieszkania przy ul. M. 41/1 w K. Przeprowadzone postępowania wyjaśniające potwierdziło zamieszkiwanie Doroty Z. w przedmiotowym mieszkaniu.
Odwołanie od powyższej decyzji złożył Marek N. - najemca mieszkania położonego w K. przy ul. M. 41/1 zarzucając, że Dorota Z. została zameldowana na pobyt stały bez jego zgody, wyraził natomiast zgodę na zameldowanie na pobyt stały syna Doroty Z. - Pawła Z.
Prezydent Miasta K. decyzją wydaną w dniu 18 maja 2000 r. na podstawie art. 132 Kpa na skutek wniesionego przez Marka N. odwołania uchylił zaskarżoną decyzję i na podstawie art. 47 ust. 2 ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych odmówił anulowania zapisu o zameldowaniu Doroty Z. na pobyt stały w mieszkaniu przy ul. M. 41/1 w K.
W uzasadnieniu decyzji podniesiono, że Marek N. wyraził zgodę na zameldowanie syna Doroty Z. Pawła Z. w swoim mieszkaniu przy ul. M. 41/1 w K. i fakt ten potwierdził na druku meldunkowym. Zdaniem organu należy domniemywać, że Marek N. wyraził również zgodę na zameldowanie matki dziecka Doroty Z. na pobyt stały w swoim mieszkaniu.
Marek N. w odwołaniu od tej decyzji wniósł o jej uchylenie. Zarzucił rażące naruszenie prawa, tj. art. 9 ust. 2 ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych oraz przekroczenie zasady swobodnej oceny dowodów i niewyjaśnienie wszystkich okoliczności sprawy niezbędnych do wydania prawidłowej decyzji.
Samorządowe Kolegium Odwoławcze w K. decyzją z dnia 27 czerwca 2000 r., wydaną na podstawie art. 138 par. 1 pkt 1 Kpa, art. 47 ust. 2 ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych, art. 2 ustawy z dnia 12 października 1994 r. o samorządowych kolegiach odwoławczych, par. 1 pkt 16 lit. "a" rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 17 lutego 1999 r. w sprawie obszarów właściwości samorządowych kolegiów odwoławczych - utrzymało zaskarżoną decyzję w mocy.
W uzasadnieniu decyzji podano, że na skutek potwierdzenia przez najemcę faktu przebywania w lokalu przy ulicy M. 41/1 w K. syna Doroty Z. - Pawła nastąpiło jego zameldowanie w tym samym dniu. W tym czasie Marek N. pozostawał w konkubinacie z Dorotą Z. która spodziewała się dziecka /dziecko, którego ojcem jest odwołujący się urodziło się w dniu 21 lipca 1999 r./. Z protokołu rozprawy administracyjnej z dnia 9 maja 2000 r. wynika, że w spornym lokalu wspólne zamieszkiwanie nastąpiło w dniu 15 lutego 1999 r. i Dorota Z. zamieszkuje tam do chwili obecnej. Kolegium stwierdziło, że wprawdzie na "druku meldunkowym" brak jest podpisu Marka N. jako najemcy, akceptującego zgodę na stałe zameldowanie, to zgoda na stałe zameldowanie małoletniego syna Doroty Z. dawała organowi I instancji prawo zameldowania konkubiny, przyszłej matki wspólnego dziecka również na pobyt stały.