1. Doręczenie stronom decyzji o pozwoleniu na budowę oznacza wprowadzenie tej decyzji do obrotu prawnego. Jej treścią związany jest również organ. Wyeliminowanie takiej decyzji z obrotu może nastąpić wyłącznie na zasadach określonych w Kodeksie postępowania administracyjnego.
2. Inwestor, który rozpoczął budowę na podstawie nieostatecznej decyzji o pozwoleniu na budowę niewątpliwie narusza jednoznaczny w swej treści art. 28 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane /Dz.U. nr 89 poz. 414 ze zm./. Tym samym naraża się on na ryzyko, iż nieostateczna decyzja zezwalająca na budowę zostanie wyeliminowana z obrotu prawnego i wówczas spełniona zostanie hipoteza normy zawartej w art. 48 Prawa budowlanego. Jednak rozpoczęcie budowy na podstawie decyzji nieostatecznej nie może być, w świetle treści art. 48 i art. 28, uznane za objęte hipotezą pierwszego z tych przepisów.
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu sprawy ze skargi K.B.F.D.i O. Spółki z o.o. z siedzibą w B. na decyzję (...) Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego w Sz. z dnia 28 września 2000 r. (...) w przedmiocie nakazania rozbiórki obiektów budowlanych - uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w M. z dnia 22 maja 2000 r. (...); (...).
Decyzją z dnia 22 maja 2000 r. (...) Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w M. na podstawie art. 48 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. - Prawo budowlane /Dz.U. nr 89 poz. 414 ze zm./ oraz art. 104 Kpa nakazał inwestorowi K.B.F.D. Sp. z o.o. w B. rozbiórkę obiektów budowlanych:
- hali produkcyjnej o powierzchni zabudowy 2.086,5 m2,
- rozbudowy hali produkcyjnej o powierzchni zabudowy części nowej 75 m2,
- kotłowni o powierzchni zabudowy 217,7 m2,
- silosu żelbetonowego o powierzchni zabudowy 31,4 m2, położonych w B. przy ul. L. (...).
W uzasadnieniu tej decyzji stwierdzono, iż powyższe obiekty zostały wybudowane lub rozpoczęto ich budowę przed uprawomocnieniem się decyzji o pozwoleniu na budowę z dnia 13 marca 2000 r. (...) wydanej przez Burmistrza Miasta i Gminy w B., co wykazała kontrola na placu budowy, przeprowadzona 4 kwietnia 2000 r. przez Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego. Wspomniane pozwolenie na budowę z 13 marca 2000 r. obejmowało przebudowę istniejących obiektów budowlanych na hale produkcyjne i budynek biurowy, budowę hali produkcyjnej, kotłowni, zbiorników, trafostacji dla potrzeb fabryki drzwi wraz z elementami infrastruktury technicznej, urządzeniem i zagospodarowaniem terenu wg załączonych projektów budowlanych. Okoliczność, że roboty budowlane związane z budową wskazanych w decyzji obiektów budowlanych zostały rozpoczęte przed uprawomocnieniem się decyzji o pozwoleniu na budowę potwierdziły też zeznania świadków. W związku z tym, że zgodnie z art. 28 ustawy Prawo budowlane, roboty budowlane można rozpocząć jedynie na podstawie ostatecznej decyzji o pozwoleniu na budowę, orzeczono nakaz rozbiórki wymienionych w decyzji obiektów.
Od decyzji odwołała się Spółka z o.o. K.B.F.D. w B., wnosząc o jej uchylenie i umorzenie postępowania w sprawie. Podniosła, iż decyzja nakazująca rozbiórkę została wydana w momencie, gdy inwestor posiadał już ostateczne i prawomocne pozwolenie na budowę. Postępowanie administracyjne w tej sprawie zostało wszczęte po uprawomocnieniu się ww. decyzji. Zdaniem Spółki dla zastosowania przepisu art. 48 Prawa budowlanego istotny jest stan prawny w momencie orzekania przez właściwy organ o rozbiórce, tj. brak w tym momencie wymaganego ostatecznego pozwolenia na budowę. Uzyskanie ostatecznego pozwolenia na budowę przed wydaniem decyzji przez organ nadzoru budowlanego sankcjonuje podjęcie budowy. Wydanie w takiej sytuacji decyzji na podstawie art. 48 jest niewłaściwe.
Po rozpatrzeniu odwołania Z. Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego decyzją z dnia 28 września 2000 r. (...) utrzymał w mocy decyzję organu I instancji.
Zdaniem organu odwoławczego argumenty zawarte w odwołaniu są bezpodstawne. W przedmiotowej sprawie bezspornym jest fakt, że ww. obiekty budowlane na działce (...) w B. zostały wybudowane, zanim decyzja o pozwoleniu na budowę stała się ostateczna. Sama decyzja o pozwoleniu na budowę z dnia 13 marca 2000 r. została wydana w trakcie prowadzonej już budowy. Zgodnie zaś z art. 28 obowiązującej ustawy Prawo budowlane roboty budowlane można rozpocząć jedynie na podstawie ostatecznej decyzji o pozwoleniu na budowę. O zamierzonym terminie rozpoczęcia tych robót inwestor jest obowiązany zawiadomić właściwy organ co najmniej na 7 dni przed rozpoczęciem robót, dołączając na piśmie stosowne oświadczenia /art. 41 ust. 4/. Zgodnie z art. 48 tej ustawy właściwy organ nakazuje, w drodze decyzji, rozbiórkę obiektu budowlanego lub jego części, będącego w budowie albo wybudowanego bez wymaganego pozwolenia na budowę albo zgłoszenia. Za równoznaczne z brakiem pozwolenia na budowę należy traktować wykonywanie robót budowlanych w sytuacji, gdy pozwolenie na budowę zostało udzielone, lecz nie stało się ostateczne.