1. Dla realizacji prawa do odliczenia od dochodu darowizn na cele określone w art. 26 ust. 1 pkt 1 lit. "a" ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych /Dz.U. 1993 nr 90 poz. 416 ze zm./ nie jest istotne, czy cele te są realizowane w formie zinstytucjonalizowanej, czy też przez osoby fizyczne, dla których darowizny te stanowią ich osobisty przychód; istotne jest to, czy darowizna rzeczywiście zmierzała do osiągnięcia tych celów, to znaczy czy w chwili jej dokonania obdarowany spełniał warunki do przeznaczenia jej na wskazany przez darczyńcę cel.
2. Okoliczność, czy osoba obdarowana spełniała warunki do przeznaczenia otrzymanej darowizny na wskazany przez darczyńcę cel określony w ustawie podatkowej /art. 26 ust. 1 pkt 1 lit. "a" ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - Dz.U. 1993 nr 90 poz. 416 ze zm./, podlega kontroli organu podatkowego w ramach badania prawidłowości ustalenia podstawy opodatkowania i wysokości zobowiązania podatkowego. Spełnienie tych warunków przesądza o zasadności odliczenia od dochodu przez podatnika dokonanej darowizny, niezależnie od tego, czy darowizna ta rzeczywiście została przeznaczona przez obdarowanego na wskazany cel.
Naczelny Sąd Administracyjny uznał zasadność skargi Urszuli P. na decyzję Izby Skarbowej w (...) z dnia 26 sierpnia 1996 r. w przedmiocie określenia podatku dochodowego od osób fizycznych za 1995 r. i na podstawie art. 22 ust. 1 i ust. 2 pkt 1 i 3 oraz art. 55 ust. 1 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm./ uchylił zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Urzędu Skarbowego w G., a także zasądził od Izby Skarbowej osiemdziesiąt cztery złote dziesięć groszy tytułem zwrotu kosztów postępowania na rzecz skarżącej.
Decyzją z dnia 26 sierpnia 1996 r. nr PB.43-823/12-190/96, wydaną na podstawie art. 138 par. 1 pkt 1 Kpa oraz art. 26 ust. 1 pkt 1 lit. "a" ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych /Dz.U. 1993 nr 90 poz. 416 ze zm./, Izba Skarbowa w (...) utrzymała w mocy decyzję Urzędu Skarbowego w G. z dnia 22 maja 1996 r. nr P.D.II/821/101/96, określającą Urszuli P. podatek dochodowy od osób fizycznych za 1995 r. w wysokości 2 102 zł. Z uzasadnienia tej decyzji wynika, że Urszula P. złożyła w Urzędzie Skarbowym zeznanie o wysokości dochodu osiągniętego w 1995 r., w którym wykazała dochód w wysokości 12 864,86 zł, odliczając od niego darowizny w wysokości 2 100 zł oraz wydatki na remont i modernizację lokalu mieszkalnego w wysokości 287,02 zł. W wyniku weryfikacji tego zeznania organ podatkowy instancji zakwestionował odliczenie od dochodu kwoty 500 zł z tytułu darowizny przekazanej Barbarze W. na cele pomocy społecznej, uznawszy, iż wydatki te w istocie zostały przeznaczone na cel niezgodny z ustawą, to jest na zakup przez obdarowaną opału i żywności. Dlatego Urząd Skarbowy określił podatniczce podatek dochodowy za 1995 r. bez uwzględnienia powyższej kwoty odliczenia.
Podzielając w pełni stanowisko organu instancji, organ odwoławczy uznał wniesione przez podatniczkę odwołanie za nieuzasadnione i stwierdził, że zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podstawę obliczenia podatku stanowi dochód po odliczeniu kwot darowizn dokonanych na cele pomocy społecznej, przy czym za wydatki na cele pomocy społecznej w rozumieniu tego przepisu uznał jedynie środki przeznaczone na cele wynikające z ustawy z dnia 29 listopada 1990 r. o pomocy społecznej /Dz.U. 1993 nr 13 poz. 60/. Powołując się na przepisy tej ustawy /art. 2 ust. 1 i art. 1 ust. 2/, według których celem pomocy społecznej jest zaspokojenie niezbędnych potrzeb życiowych osób i rodzin oraz umożliwienie im bytowania w warunkach odpowiadających godności człowieka, przy czym pomoc tę organizują organy administracji rządowej oraz osoby fizyczne, Izba Skarbowa stwierdziła dalej w uzasadnieniu swej decyzji, że dokonując na rzecz Barbary W. darowizny, odwołująca się podatniczka "zapewniała co najwyżej środki na zaspokojenie potrzeb życiowych spokrewnionej osobie", co trudno uznać za pomoc społeczną w rozumieniu przepisów ustawy o pomocy społecznej i ustawy podatkowej, tym bardziej że z zeznania podatkowego obdarowanej wynika, iż w 1995 r. uzyskała ona dochód netto w wysokości 7 863,70 zł z tytułu świadczonej przez cały rok pracy najemnej, a więc nie mogłaby zostać zaliczona do podopiecznych instytucjonalnie świadczonej pomocy społecznej.