Sprzedaż towarów po cenie ich zakupu, a więc bez jakiegokolwiek zysku, niekoniecznie musi oznaczać ani warunków rażąco korzystniejszych od ogólnie stosowanych, ani też prowadzić do przerzucenia dochodu na kontrahenta, o ustaleniu takiego charakteru określonej sprzedaży decydować bowiem musi ogół czynników składających się na takie, a nie inne, określenie warunków wykonania świadczenia art. 25 ust. 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych - Dz.U. 1993 nr 90 poz. 416 ze zm./.
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu sprawy ze skargi Wiesławy i Andrzeja B. na decyzję Izby Skarbowej w K. z dnia 11 maja 1998 r. (...) w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych za 1994 r. - uchyla zaskarżoną decyzję i poprzedzającą ją decyzję Urzędu Skarbowego w Sz. z dnia 24 grudnia
1997 r. (...); (...).
Naczelny Sąd Administracyjny uznał, co następuje:
Skarga okazała się częściowo uzasadniona.
O ile podzielić należy stanowisko organów podatkowych w kwestii zaniżenia przez podatnika kosztów o tyle uznać należy, iż zaskarżona decyzja nie odpowiada przepisom prawa w części dotyczącej zwiększenia przychodu na skutek nie uznania przez organy podatkowe cen stosowanych przy sprzedaży towarów przez firmę "A."
W myśl przepisu art. 25 ust. 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych /Dz.U. 1993 nr 90 poz. 416 ze zm./, przywołanego w zaskarżonej decyzji ostatecznej jako podstawa prawna rozstrzygnięcia, wykorzystywanie przez podatnika swego związku gospodarczego z osobą, której przysługują szczególne ulgi w podatku dochodowym albo też wykonywanie przez podatnika świadczenia dla innego podatnika na warunkach rażąco korzystniejszych i odbiegających od ogólnie stosowanych norm w czasie i miejscu wykonywania świadczenia, w wyniku których następuje przerzucenie dochodu na osobę. korzystającą z ulg, bądź na innego podatnika i wskutek tego nie wykazanie dochodu w takiej wysokości, jakiej należałoby oczekiwać, gdyby wymieniony związek nie istniał lub gdyby wymienione świadczenie nie zostało wykonane, rodzi ten skutek, że ustalenie dochodu danego podatnika następuje bez uwzględnienia obciążeń szczególnych, jakie z takiego związku gospodarczego lub wykonania świadczenia wynikają.
Z powyższego przepisu wynika zatem, że warunkiem ustalenia dochodu podatnika bez uwzględnienia faktu wykonywania przezeń świadczenia na warunkach odbiegających od ogólnie stosowanych norm jest nie tylko wykazanie przez organ podatkowy, że świadczenie to dany podatnik wykonał na rzecz innego podatnika na warunkach rażąco korzystniejszych od ogólnie stosowanych norm w czasie miejscu wykonywania tego świadczenia, ale również wykazanie tego, iż następstwem wykonania takiego świadczenia było przerzucenie na tego innego podatnika całości lub części swego dochodu.
Stanowiąc z kolei w przepisie art. 25 ust. 3 regułę, że organ podatkowy może określić za wykonane świadczenia wysokość ceny na podstawie przeciętnych cen stosowanych w danej miejscowości w dniu wykonania świadczenia, w przypadku gdy między podatnikami /kontrahentami/ lub osobami pełniącymi w nich funkcje zarządzające, nadzorcze lub kontrolne istnieje związek o charakterze rodzinnym, kapitałowym, majątkowym lub wynikającym ze stosunku pracy, omawiana ustawa podatkowa wymaga zarazem od organu podatkowego ustalenia, iż to właśnie ten związek, a nie inne przyczyny, miał wpływ na ustalenie przez podatników /kontrahentów/ cen niższych lub wyższych niż ceny rynkowe stosowane w danej miejscowości w dniu wykonania świadczenia.
Kwestionując zasadność zastosowania cen przy sprzedaży towarów na rzecz firm "T.", "B." i "T." oraz ustalając wielkość przychodu osiągniętego przez firmę podatnika przy tej sprzedaży na podstawie cen, jakie stosowała ona wobec innych podatników, organy podatkowe w rozpatrywanej sprawie ani nie wykazały tego, że między tymi firmami, jako kontrahentami, istniały takie związki o charakterze rodzinnym, kapitałowym, majątkowym lub wynikającym ze stosunku pracy, które wywarły wpływ na zastosowanie tych niższych cen, ani też nie wykazały, że na skutek zastosowania tych cen sprzedaży, przez firmę podatnika, firma ta nie tylko nie osiągnęła dochodu w takiej wysokości, jakie należałoby oczekiwać, gdyby zastosowała ceny ogólnie stosowane, a więc ceny z marżą handlową, ale także tego, że w następstwie zastosowania tych cen doszło do przerzucenia dochodu na innego podatnika.