1. Zobowiązania podatkowe określone ustawami mają charakter powszechny. Możliwość zaniechania ustalania zobowiązań podatkowych bądź umorzenie zaległości podatkowych jest odstępstwem od zasady powszechności podatków i ma charakter wyjątkowy.
Treść przepisu art. 31 ust. 1 ustawy z dnia 19 grudnia 1980 r. o zobowiązaniach podatkowych /Dz.U. 1993 nr 108 poz. 486 ze zm./ wskazuje na uznaniowy charakter takiego umorzenia, co nie oznacza całkowitej dowolności działania organu podatkowego.
2. Nie mogą stanowić podstawy do umorzenia zaległości podatkowych okoliczności, będące następstwem określonych decyzji gospodarczych podatnika. Do takich należy m.in. pobranie kredytu bankowego.
Umorzenie zaległości podatkowych z powodu zadłużenia kredytowego gospodarstwa oznaczałoby w istocie przerzucenie na społeczeństwo skutków podejmowania nietrafnych decyzji gospodarczych lub ryzyka ekonomicznego związanego z każdym rodzajem działalności gospodarczej.
Decyzja dotycząca umorzenia zaległości podatkowych musi być poprzedzona szczegółowym badaniem i oceną, czy nie zachodzi w danej sytuacji przypadek " gospodarczo lub społecznie uzasadniony". Wymaga to dokładnego ustalenia stanu faktycznego sprawy, sytuacji materialnej podatnika i jego rodziny, stanu gospodarstwa, jak i ustalenia przyczyny tego stanu.
Wójt gminy, będący organem podatkowym uprawnionym do umorzenia zaległości podatkowej w podatku rolnym, przed podjęciem decyzji w tej kwestii dokonał oceny finansowej i gospodarczej skarżącego i jego rodziny, nie dopatrując się szczególnych okoliczności uzasadniających umorzenie zaległości podatkowych.
Z dokonaną przez organ podatkowy oceną należy się godzić.
Skarżący, składając wniosek o umorzenie zaległości podatkowej, poza faktem zadłużenia gospodarstwa w Banku Spółdzielczym i wysokimi kosztami tego kredytu na skutek gwałtownego wzrostu oprocentowania oraz argumentem o niskiej opłacalności produkcji rolnej i trudnościami w utrzymaniu rodziny nie wskazał szczególnych okoliczności, które uzasadniałyby umorzenie zobowiązania podatkowego w podatku rolnym.
Do takich okoliczności zaliczyć można zdarzenia i sytuacje niezależne od podatnika, jak np. klęska żywiołowa, utrata zdolności produkcyjnych gospodarstwa itp.
Istotna jest również pominięta w uzasadnieniach decyzji obu organów wysokość zaległości podatkowych.
Jak wynika z danych zawartych w aktach sprawy wynosi ona za 1993 r. 2.309.000 zł. /starych zł./, co w stosunku do wielkości gospodarstwa, jego wyposażenia i infrastruktury, nie jest kwotą wysoką, zagrażającą funkcjonowaniu gospodarstwa.