Stroną postępowania administracyjnego po myśli art. 28 Kpa jest podmiot, którego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie albo kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek.
Interes prawny wywodzi się co do zasady z prawa materialnego, przyznającego danemu podmiotowi uprawnienie lub nakładającego nań obowiązek, które mogą być skonkretyzowane w postępowaniu administracyjnym. Źródłem prawa lub obowiązku nie zawsze jest prawo administracyjne, jako że wynikać on może również np. z prawa cywilnego.
Tak może być w przypadku postępowania w przedmiocie wymeldowania z miejsca pobytu, w którym legitymacja procesowa przysługuje podmiotowi mającemu prawo do lokalu, z którego wymeldowanie ma nastąpić, czy prawo dysponowania nim, a więc jego właścicielowi, wynajmującemu, najemcy, czy osobie której przysługuje spółdzielcze prawo do lokalu.
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu na rozprawie sprawy ze skargi Józefa S. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. z dnia 10 maja 2000 r. (...) w przedmiocie wymeldowania z pobytu stałego - oddala skargę.
Decyzją z dnia 10 maja 2000 r. (...) Samorządowe Kolegium Odwoławcze w K. utrzymało w mocy decyzję Wójta Gminy J.R. z dnia 23 marca 2000 r. (...) w sprawie umorzenia postępowania w przedmiocie wymeldowania Elżbiety S. z pobytu stałego w B. Nr 21.
Jako jej podstawę prawną wskazało art. 17 pkt 1, art. 105 par. 1 i art. 138 par. 1 pkt 1 Kpa oraz art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych /Dz.U. 1984 nr 32 poz. 174 ze zm./.
Z uzasadnienia decyzji i akt postępowania w sprawie wynika, że wniosek o wymeldowanie Elżbiety S. złożył Józef S., podnosząc, że za jej wymeldowaniem z miejscowości B. Nr 21 przemawia jej interes, a w szczególności potrzeba zapewnienia jej pobytu z matką Haliną S. i pozostałym rodzeństwem.
Decyzją z dnia 23 marca 2000 r. opisaną na wstępie, Wójt Gminy J.R. umorzył postępowanie w sprawie wymeldowania Elżbiety S. z pobytu stałego w B. Nr 21, motywując ją ustaleniami postępowania, z których wynika, że budynek, w którym Elżbieta S. jest zameldowana i zamieszkuje stanowi własność Antoniny S. Józef S. wezwany do przedstawienia tytułu prawnego do budynku nie przedstawił żądanego dokumentu. Nie ma on zatem interesu prawnego w złożeniu wniosku o wymeldowanie Elżbiety S., bowiem stroną postępowania, zgodnie z art. 28 Kpa jest ten, czyjego interesu prawnego dotyczy postępowanie albo kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek.
Skoro budynek stanowi własność Antoniny S., jest ona jedyną osobą mogącą złożyć wniosek o wymeldowanie Elżbiety S. Antonina S. wniosku takiego nie złożyła, przeciwnie z jej oświadczenia wynika, że zgadza się na zamieszkiwanie wnuczki Elżbiety S., która mieszka tam od urodzenia.
Elżbieta S. ma więc tytuł prawny do przebywania w lokalu i przebywa w nim, nie zachodzą zatem także materialnoprawne przesłanki jej wymeldowania ustanowione art. 15 ust. 2 ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych.
Odwołanie od tej decyzji do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w K. złożył Józef S. zarzucając, że to on jest właścicielem budynku, w którym zameldowana jest Elżbieta S. Złożył na tę okoliczność oświadczenie przed pracownicą Urzędu Gminy i to powinno organowi wystarczyć. Jeśli nie jest wystarczające, to organ winien wykazać jego prawo do lokalu. Zaznaczył też, że tytuł prawny w stosunku do Elżbiety S. ma jej matka Halina S., a nie babka Antonina S.
Samorządowe Kolegium Odwoławcze w K. nie uwzględniło odwołania i decyzją z dnia 10 maja 2000 r., opisaną na wstępie utrzymało zaskarżoną decyzję w mocy.
W jej uzasadnieniu podniosło, że art. 15 ust. 2 ustawy przewiduje wymeldowanie w drodze decyzji administracyjnej w dwu stanach faktycznych obejmujących:
1. utratę uprawnień do przebywania w lokalu i opuszczenie dotychczasowego miejsca pobytu bez wymeldowania,