Ustawa z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym /Dz.U. nr 11 poz. 50 ze zm./ określa zarówno przedmiot opodatkowania, tj. sprzedaż towarów i usług itd. /art. 2/, jak i podstawę opodatkowania, tj. obrót /art. 15/, a także i podmioty tego podatku, którymi zgodnie z art. 5 ust. 1 są: osoby prawne, osoby fizyczne oraz jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej, przy czym nie może budzić wątpliwości fakt, że taką jednostką nie posiadającą osobowości prawnej jest m.in. spółka cywilna.
Niezależnie od uprawnień formalnych niezbędnych do odliczenia podatku naliczonego, zasadniczą kwestią jest, że w przepisie art. 25 cyt. ustawy określone zostały przypadki, kiedy nie może być stosowane obniżenie kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego - lub zwrot tego podatku - a mianowicie w ust. 3 wskazano, że obniżenia /lub zwrotu/ nie stosuje się do takich podatników, którzy nie dokonali zgłoszenia rejestracyjnego w podatku od towarów i usług do urzędu skarbowego.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył co następuje:
Z niekwestionowanych w sprawie okoliczności wynika, że do końca 1993 r. Skarżąca prowadziła działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej, w której było dwóch wspólników tj. skarżąca i Halina B. i ta właśnie spółka po dokonanym zgłoszeniu otrzymała stosowny numer identyfikacyjny podatku od towarów i usług /tzw. NIP/, z tym, że za 1993 rok spółka ta wybrała zwolnienie od tegoż podatku. Od dnia 1 stycznia 1994 r. Halina B. nie prowadziła już działalności gospodarczej, gdyż wystąpiła ze spółki, a zatem przyjąć należy, że spółka ta uległa rozwiązaniu, gdyż jej skład osobowy nie spełniał już wymogów określonych w art. 860 par. 1 kodeksu cywilnego /dla istnienia spółki cywilnej koniecznym jest, by jej wspólnikami były co najmniej 2 osoby/.
Ustawa z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym /Dz.U. nr 11 poz. 50 ze zm./ określa zarówno przedmiot opodatkowania tj. sprzedaż towarów i usług itd. /art. 2/, jak i podstawę opodatkowania tj. obrót /art. 15/ a także i podmioty tego podatku, którymi zgodnie z art. 5 ust. 1 są: osoby prawne, osoby fizyczne oraz jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej, przy czym nie budzi wątpliwości fakt, że taką jednostką organizacyjną nie posiadającą osobowości prawnej jest między innymi spółka cywilna. Wszystkie poszczególne podmioty tego podatku, zobowiązane są do jego uiszczania, jeśli tylko wykonują sprzedaż towarów lub odpłatne świadczenie usług. Wszyscy wymienieni wyżej podatnicy zostali zobowiązani do dokonania we właściwym urzędzie zgłoszenia rejestracyjnego a to przed podjęciem pierwszej czynności podlegającej opodatkowaniu /z wyjątkiem ściśle określonych grup podatników, którzy mogą, lecz nie muszą takiego zgłoszenia dokonywać - wyjątek ten w okolicznościach niniejszej sprawy nie zachodzi/. Zgłoszenie takie jest podstawą do nadania podatnikowi stosownego numeru identyfikacyjnego, a zarejestrowany podatnik zobowiązany był do umieszczania tego numeru na wystawianych przez siebie fakturach, rachunkach i ofertach /art. 9 ust. 1, 2, 3 i 8 cyt. ustawy/. Wzory zgłoszeń rejestracyjnych - innych dla osób fizycznych a innych dla pozostałych podatników - określone zostały w Zarządzeniu Ministra Finansów z dnia 2 marca 1993 r. w sprawie wzoru zgłoszenia rejestracyjnego, wzoru potwierdzenia tego zgłoszenia, wzoru zgłoszenia o zaprzestaniu działalności oraz zasad ustalania tymczasowych numerów identyfikacyjnych - dla podatników podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego /M.P. nr 11 poz. 75/. Rejestracja ta dotyczy więc konkretnego podatnika i w przypadku zaprzestania przez niego działalności - z różnych przyczyn - urząd skarbowy dokonuje wykreślenia z rejestru /art. 9 ust. 4 i 5 cyt. ustawy/.
Prawo podatnika podatku od towarów i usług do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów, dotyczy podatku określonego w fakturach stwierdzających nabycie tychże towarów /art. 19 ust. 1 i 2 cyt. ustawy/. Dla możliwości spełnienia tego warunku, w przepisie art. 32 ust. 1 cyt. ustawy, nałożono na podatników obowiązek wystawiania faktur - lub rachunków uproszczonych - zawierających określone dane a między innymi kwotę podatku. Warunki formalne faktur zostały określone - w obowiązującym wówczas - Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 12 maja 1993 r. w sprawie podatku od towarów i usług /Dz.U. nr 39 poz. 176 ze zm./ - par. 19 a nadto w par. 17 i par. 18 określono, że do wystawiania i otrzymywania faktur zobowiązani i uprawnieni są podatnicy mający numer identyfikacyjny /lub posługujący się numerem tymczasowym/ z zaznaczeniem w par. 31 ust. 3, że podstawą do obniżenia przez nabywcę kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, stanowi wyłącznie oryginał faktury.