Narodowy Bank Polski w latach 1997-2000 realizując cele określone w art. 5-6 ustawy z dnia 31 stycznia 1989 r. o Narodowym Banku Polskim /Dz.U. 1992 nr 72 poz. 360 ze zm./ oraz art. 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim /Dz.U. nr 140 poz. 938 ze zm./ miał obowiązek uiszczenia podatku od nieruchomości według stawek określonych w art. 5 ust. 1 pkt 2 i 6 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych /Dz.U. nr 9 poz. 31 ze zm./.
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu na rozprawie sprawy ze skargi NBP - Oddział Okręgowy w Rz. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Rz. z dnia 9 listopada 2000 r. (...) w przedmiocie odmowy stwierdzenia nadpłaty w podatku od nieruchomości za lata 1997-2000 - skargę oddala.
Pismem z dnia 14 kwietnia 2000 r. - Oddział Okręgowy w Rz. NBP - zwrócił się do Prezydenta Miasta Rz. z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty w podatku od nieruchomości za lata 1995-2000 w łącznej kwocie 160.606,40 zł oraz zwrot nadpłaconego podatku za lata 1995-1999 w wysokości 160.031,06 zł; zaliczenie kwoty 14.703,18 zł podatku za okres od 1 stycznia 2000 r. - do 31 marca 2000 r. na poczet rocznego zobowiązania NBP O/O za 2000 r. i zwrot pozostałej kwoty 575,34 zł. W uzasadnieniu wniosku powołano się na motywy zawarte w opiniach prawnych stosownie do których działalność NBP nie może mieć charakteru działalności gospodarczej.
1/ Skoro art. 57 ustawy z dnia 31 stycznia 1989 r. o NBP - Dz.U. 1992 nr 72 poz. 360 ze zm. zwana dalej poprzednią ustawą o NBP zwalnia NBP na równi z jednostkami budżetowymi z podatków, opłat sądowych i skarbowych, a jednostki budżetowe zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 26 listopada 1998 r. o finansach publicznych - Dz.U. nr 155 poz. 1614 ze zm. /zwana dalej ustawą o finansach publicznych/ nie prowadzą działalności gospodarczej to oznacza to, że budynki, ich części jak i grunty nie są nieruchomościami związanymi z działalnością gospodarczą. Pod względem podatkowym oznacza to uznanie przez ustawodawcę, iż NBP realizuje zadania państwa tak jak jednostka budżetowa.
2/ Gospodarka finansowa NBP odpowiada gospodarce zakładów budżetowych, a zatem koniecznym byłoby ustalenie czy samofinansująca się działalność NBP jest działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 2, 3, 6 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych - Dz.U. nr 9 poz. 32 ze zm. /zwana dalej ustawą o podatkach i opłatach lokalnych/. Zdaniem wnioskodawcy brak definicji pojęcia "działalność gospodarcza" w tej ostatniej /z zastrzeżeniem art. 3 ust. 1/ powoduje, że odwołać się należy do takiej definicji na gruncie art. 2 ustawy z 23 grudnia 1988 r. o działalności gospodarczej - Dz.U. nr 41 poz. 324 ze zm. /zwana dalej ustawą o działalności gospodarczej/, a to oznacza nakaz wyróżnienia "celu zarobkowego" i "rachunku własnego" jako istotnych elementów tej działalności. Zatem treść art. 3 poprzedniej ustawy o NBP i art. 5 ust. 1 ustawy o finansach publicznych w powiązaniu z orzeczeniem z dnia 13 września 1990 r. Trybunału Konstytucyjnego /U 4/90 - OTK 1990 poz. 10/ stwierdzającym, iż NBP jest centralnym organem państwowym, a także treść art. 77 poprzedniej ustawy o NBP określającym, że uzyskiwane przez NBP nadwyżki przejmowane są przez budżet państwa -oznacza, że prowadzona przez NBP działalność nie jest działalnością gospodarczą, przez co Bank ten nie powinien być obciążany najwyższymi stawkami podatku od nieruchomości związanymi z działalnością gospodarczą.