Sprawa ze skargi na decyzję Izby Skarbowej w P. w przedmiocie ustalenia podatku od spadku~
Tezy

1. O zwolnieniu od podatku od spadków decyduje stan prawny spadkowej nieruchomości istniejący w dacie wydania decyzji na podstawie art. 4 ust. 1 pkt 9 lit. "d" ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn /Dz.U. nr 45 poz. 207 ze zm./.

2. Wpisanie do rejestru zabytków historycznego założenia urbanistycznego nie oznacza, że wszystkie budowle na tym terenie są zabytkami. Jeżeli mają same przez się wartość zabytkową, powinny być wpisane oddzielnie do rejestru zabytków.

Zwolnieniu od podatku od spadków podlega nabycie w drodze spadku przez osoby zaliczone do I i II grupy podatkowej zabytków nieruchomych wpisanych oddzielnie do rejestru zabytków.

3. Zagadnieniem wstępnym zobowiązującym organy podatkowe do zawieszenia postępowania w sprawie ustalenia podatku od spadku na podstawie art. 97 par. 1 pkt 4 Kpa jest sprawa wpisania spadkowej nieruchomości do rejestru zabytków.

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu sprawy ze skargi Haliny W. na decyzję Izby Skarbowej w P. z dnia 24 października 1992 r. nr IS-NP-823/SD/164/92 w przedmiocie ustalenia podatku od spadku

I. uchylił zaskarżoną decyzję i decyzję Urzędu Skarbowego w P. z dnia 24 czerwca 1992 r. nr 555/N/S/443/92;

II. zasądził od Izby Skarbowej w P. na rzecz skarżącej kwotę 8.999.500 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania.

Uzasadnienie strona 1/4

Zaskarżoną decyzją z dnia 24 października 1992 r. nr IS-NP-823/SD/164/92 Izba Skarbowa w P. utrzymała w mocy decyzją Urzędu Skarbowego w P. z dnia 24 czerwca 1992 r. nr 555/N/S/443/92, ustalającą Halinie W. podatek od spadku w wysokości 189.891.000 zł. Podstawą wydania decyzji były następujące ustalenia: Halina W. nabyła w drodze spadku po zmarłej w dniu 9 października 1972 r. Leokadii K. udział wynoszący 23/32 w nieruchomości położonej w P. przy ul. M. nr 30, zabudowanej budynkiem wielomieszkaniowym. Wartość udziału Haliny W. w spadku została ustalona na kwotę 1.078.600.000 zł według stanu na dzień śmierci spadkodawcy w wysokości odpowiadającej odszkodowaniu ustalonemu według zasad obowiązujących przy wywłaszczaniu nieruchomości.

W odwołaniu od decyzji organu I instancji Halina W. domagała się ustalenia wartości spadku według stanu z daty uprawomocnienia się postanowienia o nabyciu spadku i cen rynkowych. Organ II instancji uznał, że żądanie zwolnienia od podatków od spadków i darowizn określonego w art. 4 ust. 1 pkt 9 lit. "d" ustawy o podatku od spadków i darowizn jest niesłuszne. Zgodnie bowiem z treścią tego przepisu zwalnia się od podatku nabycie w drodze spadku przez osoby zaliczone do I i II grupy podatkowej zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków, jeżeli nabywca zabezpiecza je i konserwuje zgodnie z obowiązującymi przepisami. Powołując się na treść art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn, organ II instancji stwierdził, że stan masy spadkowej ustalany jest na dzień nabycia spadku, tj. na dzień śmierci spadkodawcy. Skarżąca nabyła spadek w dniu 9 października 1972 r., a sporna nieruchomość została jako jeden z elementów założenia urbanistyczno-architektonicznego wpisana do rejestru zabytków dopiero decyzją z 14 marca 1980 r. Tak więc w dniu nabycia spadku spadkowa nieruchomość nie była wpisana do rejestru zabytków.

Oprócz wpisu do rejestru zabytków ustawodawca uzależnia zwolnienie od podatku od spadków i darowizn od zabezpieczania i konserwowania przez nabywcę zabytku zgodnie z obowiązującymi przepisami. Konserwator nie stwierdził, że skarżąca czynności te wykonuje. Podnoszona zaś przez skarżącą w odwołaniu jej sytuacja materialna wskazuje na brak środków i możliwości spełnienia tego warunku. Nie ma zatem podstaw do zwolnienia skarżącej od podatku.

Organ II instancji miał również na względzie to, że kamienica przy ul. M. nr 30 objęta jest ochroną konserwatorską jako jeden z elementów założenia urbanistyczno-architektonicznego wpisanego do rejestru zabytków decyzją z dnia 14 marca 1980 r. W tym kontekście według Izby Skarbowej zasadne wydaje się rozważenie przez organ podatkowy w odrębnym postępowaniu ulg w spłacie należnego zobowiązania podatkowego w postaci umorzenia podatku.

Ponadto według organu II instancji obowiązek podatkowy powstał z dniem uprawomocnienia się postanowienia o nabyciu praw do spadku, tj. z dniem 21 października 1991 r. Zgodnie bowiem z art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn przy nabyciu w drodze dziedziczenia obowiązek podatkowy powstaje z chwilą przyjęcia spadku. Jeżeli natomiast nabycie nie zgłoszone do opodatkowania stwierdzono następnie pismem, a pismem tym jest orzeczenie sądu, to obowiązek podatkowy zgodnie z art. 6 ust. 4 ustawy powstaje z chwilą uprawomocnienia się orzeczenia. W niniejszej sprawie zgłoszenie nabycia spadku - złożenie zeznania podatkowego - nastąpiło w dniu 4 marca 1992 r. Powołany przez skarżącą art. 6 ust. 1 pkt 2 ustawy dotyczy nabycia w drodze zapisu, a obowiązek podatkowy powstaje od daty ogłoszenia testamentu. Skarżąca zaś nabyła spadek w drodze dziedziczenia testamentowego, a nie w drodze zapisu.

Strona 1/4