Tezy

Z faktu, iż fundacja nie jest organizacją społeczną /stowarzyszeniem/ wynika, iż ustawa z dnia 7 kwietnia 1989 r. - Prawo o stowarzyszeniach nie może stanowić tzw. lex generalis w stosunku do ustawy z dnia 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach /t.j. Dz.U. 1991 nr 46 poz. 203/.

Sentencja

oddala skargę.

Uzasadnienie strona 1/3

Urząd Skarbowy decyzją wydaną na podstawie art. 5 ust. 3 ustawy z dnia 19 grudnia 1980 r. o zobowiązaniach podatkowych /Dz.U. nr 27 poz. 111 ze zm./ dokonał przypisu dodatkowego podatku dochodowego od osób prawnych Przedsiębiorstwu-Spółce. W uzasadnieniu organ podatkowy wyjaśnia, iż w wyniku wstępnej kontroli zeznania podatkowego za 1992 r. stwierdzono zaniżenie podatku na skutek nie opodatkowania kwoty 69.000.000 zł przekazanej na cele statutowe fundacji będącej jedynie udziałowcem ww. Spółki, co jest niezgodne z art. 17 ust. 1 pkt 4 i 5 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych oraz o zmianie niektórych innych ustaw regulujących zasady opodatkowania /Dz.U. nr 21 poz. 86 ze zm./.

W odwołaniu Zarząd Fundacji, działając w charakterze Zgromadzenia Wspólników Spółki, w której Fundacja jest jedynym wspólnikiem, wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji. W uzasadnieniu odwołania podnosi się, iż dosłowne rozumienie przepisów art. 17 ust. 1 pkt 4 i 5 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych prowadzi do rażącego naruszenia zasady równości podatkowej przez uprzywilejowanie stowarzyszeń i równocześnie dyskryminowanie fundacji. Tymczasem ustawa z dnia 6 kwietnia 1984 r. zezwala fundacjom prowadzić działalność gospodarczą i nie ogranicza formy ich gospodarowania, a więc dopuszcza zarówno działalność bezpośrednią, jak też w postaci udziałów w spółkach. Przepis art. 6 ust. 6 tej ustawy stanowi nawet, że poza ulgami i zwolnieniami określonymi w odrębnych ustawach Rada Ministrów może określić jeszcze inne ulgi i zwolnienia z tytułu przeznaczenia zysków z gospodarczej działalności fundacji na realizację jej zadań statutowych. Zdaniem odwołujących się, ustawa z dnia 6 kwietnia 1984 r. nie tylko wyklucza dyskryminowanie, ale wręcz zakłada podatkowe uprzywilejowanie fundacji. Dlatego, by nie powodować pokrzywdzenia zadań wspieranych gospodarczą działalnością fundacji, trzeba z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wyinterpretować normę, która zakresem zwolnienia podatkowego obejmowałaby również spółki z wyłącznym udziałem fundacji. W przeciwnym razie trzeba by dojść do wniosku, że obowiązuje norma o konsekwencjach przypadkowych czy zgoła absurdalnych. Taki wniosek jest jednak niedopuszczalny, gdyż metodologia procesu wykładni przepisów prawa każe przyjmować założenia o racjonalności pracodawcy. Dalej podnosi się, że choć Spółka stanowi formalnie odrębny podmiot gospodarczy wyposażony we własną osobowość prawną, to faktycznie jest to integralna część gospodarstwa Fundacji i tak też Spółka ta powinna być traktowana z podatkowego punktu widzenia. Jest też wprost nieprawdopodobne, aby swą preferencję dla społecznie doniosłych celów fundacyjnych, uzależniał pracodawca od organizacyjno-prawnej formuły działalności gospodarczej.

Izba Skarbowa zaskarżoną decyzję utrzymała w mocy. W uzasadnieniu Izba stwierdza, iż rozumowanie odwołującego się, że dochody Spółki są integralną częścią dochodów Fundacji, w związku z tym przekazana kwota na cele statutowe powinna być wyłączona z podstawy opodatkowania - jest błędne. Spółka jest bowiem osobą prawną podlegającą opodatkowaniem podatkiem dochodowym według ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych i nie ma znaczenia, kto jest jej udziałowcem, za wyjątkiem spółek, której udziałowcami są wyłącznie organizacje działające na podstawie ustawy - prawo o stowarzyszeniach /por. art. 17 ust. 1 pkt 5/ lub jaki jest cel statutowy spółki /por. art. 17 ust. 1 pkt 4 - dochody podatników z wyłączeniem m.in. spółek/. Spółka dopiero po rozliczeniu z budżetem z tytułu podatku dochodowego od swej działalności może rozporządzać czystym zyskiem. Dalej w swym uzasadnieniu Izba wyjaśnia, że art. 1 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych reguluje opodatkowanie podatkiem dochodowym osób prawnych, tj. zorganizowanych dla osiągania określonych celów zespołów ludzi i przedmiotów majątkowych, które zostały uznane za samodzielne podmioty prawa cywilnego. Osobowość prawną tym podmiotom nadają ustawy - w odniesieniu do spółek prawa handlowego - Kh, do fundacji - ustawa z dnia 6 kwietnia 1984 r. Ustawodawca zwalniając od podatku dochodowego dochody podatników, których celem statutowym jest działalność naukowa, naukowo-techniczna uzależnił to od formy organizacyjnej, wyłączając podatników takich, jak przedsiębiorstwa państwowe, spółdzielnie oraz spółki. Tak więc do skarżącej spółki, jako odrębnego podmiotu gospodarczego /mimo iż Fundacja jest jedynym udziałowcem/ nie mają zastosowania przepisy art. 17 ust. 1 pkt 4-5 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Poza tym fakt, iż jedynym udziałowcem spółki jest fundacja nie daje podstaw do utożsamiania dochodów spółki z dochodami fundacji i tym samym traktowania ich jako zwolnionych zgodnie z art. 17 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Strona 1/3