1. Stowarzyszenia nie są podmiotami działalności gospodarczej z ustawy z dnia 23 grudnia 1988 r. o działalności gospodarczej.
2. Żaden przepis prawa nie zawiera ustawowego upoważnienia dla stowarzyszeń dla prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie kredytowania oraz udzielania pożyczek.
3. Pożyczki udzielone przez stowarzyszenie nie korzystają ze zwolnienia od opłaty skarbowej określonego w par. 57 ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 lutego 1989 r. w sprawie opłaty skarbowej /Dz.U. nr 9 poz. 52 ze zm./.
Urząd Skarbowy w P. decyzją z 18.11.1991 r. ustalił Towarzystwu Rozwoju Inwestycji Kapitałowych "Unidopol" w P. opłatę skarbową w wysokości 5.880.000 zł od umowy pożyczki z 9.1.1991 r. na kwotę 294.000.000 zł od umowy pożyczki zawartej z Przedsiębiorstwem Transportu Samochodowego Łączności w P.
W odwołaniu z 24.11.1991 r. - Towarzystwo Rozwoju Inwestycji Kapitałowych w likwidacji wnosi o uchylenie w całości decyzji I instancji z uwagi na uchybienia prawne i błędną wykładnię par. 57 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 lutego 1989 r. w sprawie opłaty skarbowej. W uzasadnieniu likwidator towarzystwa wyjaśnia, że stowarzyszenie zgodnie ze swoim statutem było uprawnione do prowadzenia działalności gospodarczej, a zatem winno być zwolnione od opłaty na podstawie wyżej cytowanego par. 57 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów. Podnosi następnie, że wszystkie umowy pożyczek zostały zawarte w wykonaniu uprzednio zawartych umów darowizn. W zdecydowanej większości umowy darowizny, które spowodowały zawarcie umów pożyczek, zostały odwołane na skutek oświadczenia woli darczyńców, w związku z czym bezprzedmiotowe stało się istnienie umów pożyczek. Uchylone zostały skutki prawne oświadczenia woli zarówno co do umów darowizn, jak i umów pożyczek, które zostały zawarte jedynie w wykonaniu uprzednio zawartych umów darowizn. Na podstawie zaś art. 13 ust. 3 pkt a ustawy o opłacie skarbowej - opłaty skarbowe od czynności cywilnoprawnych, w stosunku do których uchylone zostały prawne oświadczenia woli nie powinny być wymierzane, a wymierzone - anulowane. W odwołaniu kwestionowana jest również zasadność obciążenia odsetkami za zwłokę.
Izba Skarbowa w P. decyzją z 8.3.1993 r. zaskarżoną decyzję organu I instancji utrzymała w mocy. W uzasadnieniu Izba stwierdza, że kluczowym zagadnieniem dla sprawy jest odpowiedź na pytanie, czy stowarzyszenie jest podmiotem gospodarczym w rozumieniu ustawy z dnia 23 grudnia 1988 r. o działalności gospodarczej /Dz.U. nr 41 poz. 324/, bowiem par. 57 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 lutego 1989 r. w sprawie opłaty skarbowej /Dz.U. nr 9 poz. 52 ze zm./ zwalnia od opłaty skarbowej pożyczki udzielane przez podmioty gospodarcze prowadzące działalność w zakresie kredytowania oraz udzielania pożyczek. Odwołujący się "Unidopol" jest stowarzyszeniem działającym na podstawie ustawy z dnia 4 kwietnia 1989 r. - Prawo o stowarzyszeniach /Dz.U. nr 20 poz. 104/. Istotą działalności gospodarczej w świetle art. 2 ust. 2 ustawy o działalności gospodarczej jest prowadzenie tej działalności w celach zarobkowych i na własny rachunek. Nie oznacza to jednak, że stowarzyszenie jest podmiotem gospodarczym, o jakim mówi ustawa o działalności gospodarczej. Cel zarobkowy oznacza, że dochód z działalności gospodarczej może być przeznaczony do podziału dla podmiotu gospodarczego. Tymczasem art. 2 ust. 1 ustawy - prawo o stowarzyszeniach wyraźnie stanowi, że stowarzyszenie jest dobrowolnym, samorządnym, trwałym zrzeszeniem o celach niezarobkowych. O niezarobkowym celu działalności stowarzyszenia przemawia nadto treść art. 36 ustawy o stowarzyszeniach, według którego dochód z działalności gospodarczej stowarzyszenia służy realizacji celów statutowych i nie może być przeznaczony do rozdziału między jego członków. Z tego względu organ odwoławczy stanął na stanowisku, iż stowarzyszenia nie są podmiotami gospodarczymi w rozumieniu ustawy o działalności gospodarczej, a zatem udzielane przez nie pożyczki nie korzystają ze zwolnienia, o którym mowa w powyższym rozporządzeniu wykonawczym.