Jeżeli właścicielem nieruchomości wpisanym w księdze wieczystej jest Skarb Państwa i był nim w czasie wejścia w życie ustawy z dnia 10 maja 1990 r. - Przepisy wprowadzające ustawę o samorządzie terytorialnym i ustawę o pracownikach samorządowych /Dz.U. nr 32 poz. 191 ze zm./, to gmina mogła stać się właścicielem tej nieruchomości na podstawie przepisów art. 5 tej ustawy. Do uznania takiej nieruchomości za mienie gminne nie mają zastosowania przepisy ustawy z dnia 29 czerwca 1963 r. o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych /Dz.U. nr 28 poz. 169/.
Naczelny Sąd Administracyjny uznał z powodów formalnych zasadność skargi Gminnej Spółdzielni "Samopomoc Chłopska" w N.D. na decyzję Wojewody (...) z dnia 8 września 1995 r. w przedmiocie uznania nieruchomości za mienie gminne i na podstawie art. 22 ust. 1 pkt 2 oraz art. 55 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368/ stwierdził nieważność zaskarżonej decyzji oraz poprzedzającej ją decyzji Wójta Gminy N.D., a także zasądził na rzecz skarżącej trzydzieści złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.
Z upoważnienia Wojewody (...) Zastępca Dyrektora Wydziału Geodezji i Gospodarki Gruntami Urzędu Wojewódzkiego w (...) decyzją z dnia 8 września 1995 r., wydaną na podstawie art. 138 par. 1 pkt 1 Kpa w związku z art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 29 czerwca 1963 r. o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych /Dz.U. nr 28 poz. 169/, po rozpatrzeniu odwołania Gminnej Spółdzielni "Samopomoc Chłopska" w N.D. od decyzji Wójta Gminy N.D. z dnia 30 czerwca 1995 r., uznającej za mienie gminne nieruchomość oznaczoną jako działka nr 1940 o powierzchni 0,80 ha, położoną w N.D., orzekł o utrzymaniu zaskarżonej decyzji w mocy.
W świetle ustaleń dokonanych w tej decyzji, w trakcie postępowania o scalenie gruntów wsi N.D. Komisarz Ziemski w L. w dniu 9 maja 1930 r. wydał orzeczenie, z którego treści wynika, że rada uczestników scalenia ustaliła zasady użytkowania gruntów wspólnych, ujawnionych w tabeli likwidacyjnej, w taki sposób, żeby wydzielić plac dla straży, plac pod budowę domu oraz plac z przeznaczeniem na urządzenie targowicy. W następstwie zatwierdzenia scalenia w 1931 r. wydzielono 73 544 m2 gruntów użyteczności publicznej, w tym działkę nr 156 o powierzchni 49 999 m2, jako plac pod targowicę. W miejscu tej działki znajduje się obecnie działka nr 1940, którą użytkuje odwołująca się Spółdzielnia. Z powołanego orzeczenia wynika, że wydzielenie ze wspólnoty gruntowej wskazanego terenu na cele użyteczności publicznej nastąpiło zgodnie z ówcześnie obowiązującym prawem w drodze orzeczenia wydanego przez właściwy organ, które jest prawomocne. Wydzielony więc w trakcie scalenia gruntów wsi N.D. teren pod plac targowy utracił charakter wspólnoty gruntowej, stając się terenem przeznaczonym na cele użyteczności publicznej. W tej sytuacji, w świetle art. 3 i 8 ust. 1 ustawy z dnia 29 czerwca 1963 r. o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych, nieruchomość będąca przedmiotem postępowania jest mieniem gminnym. Chybiony zatem jest zarzut odwołania, że zaskarżona decyzja bez podstawy prawnej przeniosła własność nieruchomości ze wspólnoty gruntowej na rzecz gminy. Również według orzecznictwa Sądu Najwyższego w sprawach cywilnych /wyrok z dnia 4 stycznia 1962 r. 1 CR 1139/61/ grunty wydzielone w toku postępowania scaleniowego na cele użyteczności publicznej nie należą do wspólnoty gruntowej, lecz stały się mieniem gromadzkim w rozumieniu art. 15 ust. 3 ustawy z dnia 23 marca 1933 r. o częściowej zmianie ustroju samorządu terytorialnego /Dz.U. nr 35 poz. 294 ze zm./, a później w rozumieniu art. 79 ust. 2 ustawy z dnia 25 stycznia 1958 r. o radach narodowych /Dz.U. nr 5 poz. 16/, a także przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 24 czerwca 1958 r. w sprawie zarządu mieniem gromadzkim oraz trybu jego zbywania /Dz.U. nr 42 poz. 201/. Ponadto należy stwierdzić, że w trakcie postępowań scaleniowych, prowadzonych na podstawie przepisów ustawy z 1923 r. o scalaniu gruntów, nie wydzielano wspólnot gruntowych, lecz dzielono istniejące wspólnoty gruntowe pomiędzy uczestników scalenia /art. 7 ust. 1 lit. "b" ustawy/. Dowodzi to również, że w czasie dokonanego scalenia gruntów wsi N.D. sporna nieruchomość nie została wydzielona w ramach gruntów stanowiących wspólnotę gruntową. Podniesiony w odwołaniu zarzut, że w stosunku do tej nieruchomości były podejmowane w przeszłości uchwały miejscowej rady narodowej, świadczy wyłącznie o tym, że zawsze stanowiła ona mienie gminne. (...) Zarzut, że zaskarżona decyzja rażąco naruszyła przepisy prawa materialnego i kodeksu postępowania administracyjnego /odwołanie nie wskazuje tych przepisów/, w toku postępowania odwoławczego nie został potwierdzony. W szczególności nie jest zasadny zarzut odnoszący się do art. 27a Kpa, skoro przepis ten nie obowiązuje, gdyż został uchylony przez art. 25 ust. 3 ustawy z dnia 12 października 1994 r. o samorządowych kolegiach odwoławczych /Dz.U. nr 122 poz. 593/.