Skarga Kazimiery i Mieczysława małżonków P. na decyzję Wojewody (...) w przedmiocie ustalenia odszkodowania za zajętą nieruchomość i na podstawie art. 207 par. 1 i 3 Kpa stwierdził nieważność zaskarżonej decyzji oraz poprzedzającej ją decyzji Kierownika Oddziału Geodezji i Gospodarki Gruntami Urzędu Rejonowego w L., a także
Tezy

1. Przyznanie decyzją administracyjną odszkodowania jak przy wywłaszczeniu nieruchomości za nieruchomość zajętą, lecz nie wywłaszczoną powoduje nieważność tej decyzji, jako wydanej bez podstawy prawnej /art. 156 par. 1 pkt 2 Kpa/.

2. Zarówno wojewodowie, jak i kierownicy urzędów rejonowych mogą powierzyć wydawanie decyzji administracyjnych pracownikom podległych im urzędów wojewódzkich i rejonowych /art. 7 i 39 ustawy z dnia 22 marca 1990 r. o terenowych organach rządowej administracji ogólnej - Dz.U. nr 21 poz. 123 ze zm./. Tak wydane decyzje są decyzjami wojewodów lub kierowników urzędów rejonowych, a nie decyzjami urzędów wojewódzkich lub rejonowych.

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny uznał zasadność skargi Kazimiery i Mieczysława małżonków P. na decyzję Wojewody (...) z dnia 20 sierpnia 1992 r. w przedmiocie ustalenia odszkodowania za zajętą nieruchomość i na podstawie art. 207 par. 1 i 3 Kpa stwierdził nieważność zaskarżonej decyzji oraz poprzedzającej ją decyzji Kierownika Oddziału Geodezji i Gospodarki Gruntami Urzędu Rejonowego w L., a także - zgodnie z art. 208 Kpa - zasądził od Wojewody czterysta tysięcy złotych tytułem kosztów postępowania na rzecz skarżących.

Uzasadnienie strona 1/2

Decyzją byłego Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w L. z dnia 13 maja 1972 r. wywłaszczona została nieruchomość o powierzchni 499 m2, oznaczona jako działka nr 1952, położona przy ul. S. w P., będąca własnością spadkobierców Cecylii i Wojciecha małżonków P. Podstawą faktyczną do wydania tej decyzji była budowa osiedla mieszkaniowego w P.

Od decyzji tej odwoływali się Mieczysław, Aleksander i Wacław P., lecz Komisja Odwoławcza do Spraw Wywłaszczeń przy Ministrze Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska decyzją z dnia 29 września 1972 r. utrzymała w mocy decyzję organu I instancji w części orzekającej o wywłaszczeniu, a w części dotyczącej odszkodowania zmieniła ją w ten sposób, że za uprawnionych do otrzymania odszkodowania uznała spadkobierców Wojciecha i Cecylii małżonków P.

Na skutek podania Mieczysława P. z dnia 2 lipca 1990 r. Minister Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa decyzją z dnia 10 grudnia 1991 r. stwierdził w całości nieważność powyższych decyzji jako wydanych z rażącym naruszeniem prawa /art. 156 par. 1 pkt 2 Kpa/. Następnie Kierownik Oddziału Geodezji i Gospodarki Gruntami Urzędu Rejonowego w L. decyzją z dnia 15 lipca 1992 r. ustalił za tę nieruchomość na rzecz Kazimiery i Mieczysława małżonków P. odszkodowanie w wysokości 19 960 000 zł, podając jako podstawę prawną tej decyzji art. 48 ust. 1, art. 55 i 56 ustawy z dnia 29 kwietnia 1985 r. o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości /Dz.U. 1991 nr 30 poz. 127/. W uzasadnieniu tej decyzji wskazano, że na skutek orzeczonego w 1972 r. wywłaszczenia nieruchomości został na jej części zbudowany blok mieszkalny Spółdzielni Budowlano-Mieszkaniowej w P., a pozostała jej część została wkomponowana w zieleń osiedlową. Skutkiem tego, mimo stwierdzenia nieważności decyzji o wywłaszczeniu, nie ma możliwości zwrócenia tej nieruchomości jej właścicielom, którymi są Kazimiera i Mieczysław małżonkowie P. W tej sytuacji zasadne było jedynie przyznanie odszkodowania należnego właścicielom za tę nieruchomość, którego wysokość została ustalona na podstawie opinii biegłego.

W odwołaniu od tej decyzji Kazimiera i Mieczysław małżonkowie P. kwestionują wysokość odszkodowania za omawianą nieruchomość. Wnieśli o ustalenie go w wysokości 99 800 000 zł /po 200 000 zł za 1 m2 gruntu/.

Dyrektor Wydziału Geodezji i Gospodarki Gruntami Urzędu Wojewódzkiego w L. decyzją z dnia 20 sierpnia 1992 r. utrzymał w mocy z upoważnienia Wojewody zaskarżoną decyzję I instancji, podzielając jej ustalenia i wnioski.

W skardze na tę decyzję do Naczelnego Sądu Administracyjnego Kazimiera i Mieczysław małżonkowie P. wysuwają takie same zarzuty jak w odwołaniu, wnosząc o uchylenie decyzji obydwu instancji.

W odpowiedzi na skargę wniesiono o jej oddalenie, podtrzymując stanowisko zaskarżonej decyzji.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Niezależnie od zarzutów skargi, na podstawie art. 206 Kpa, należy podnieść, że zgodnie z art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 22 marca 1990 r. o terenowych organach rządowej administracji ogólnej /Dz.U. nr 21 poz. 123/ zadania administracji rządowej w terenie wykonują wojewodowie i podporządkowane im organy administracji ogólnej. Organami podporządkowanymi wojewodom na terenie województwa są kierownicy urzędów rejonowych /art. 36 tej ustawy/, a w postępowaniu administracyjnym wojewoda jest organem wyższego stopnia w rozumieniu przepisów kodeksu postępowania administracyjnego w stosunku do kierowników rejonowych urzędów rządowej administracji ogólnej /art. 3 ust. 1 pkt 1 cytowanej ustawy/. Skoro organami rządowej administracji ogólnej w terenie są wojewodowie i kierownicy urzędów rejonowych, to oni też są uprawnieni do wydawania decyzji administracyjnych /art. 4 ust. 3 i art. 36 ust. 1 w związku z art. 39 powyższej ustawy/. Zarówno wojewodowie, jak i kierownicy urzędów rejonowych mogą powierzyć prowadzenie spraw w ich imieniu, w tym również wydawanie decyzji administracyjnych, pracownikom podległym im urzędów wojewódzkich i rejonowych, które stanowią ich aparat pomocniczy, przy czym upoważnienie to musi być udzielone na piśmie i przy wydawaniu decyzji należy się na nie powoływać /art. 7 i 39 tej samej ustawy/. Tak wydane decyzje są decyzjami wojewodów lub kierowników urzędów rejonowych, a nie decyzjami urzędów wojewódzkich lub rejonowych.

Strona 1/2