1. Działalność gospodarcza jest faktem i kategorią o charakterze obiektywnym. W tym sensie nie ma i nie może mieć znaczenia, że określony podmiot prowadzący konkretną działalność nie ocenia jej /subiektywnie/ jako działalności gospodarczej, nie nazywa jej tak, oświadcza, że jej nie prowadzi bądź nie zgłasza obowiązku podatkowego itp. Wymóg zgłoszenia do ewidencji podjętej działalności gospodarczej /art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 23 grudnia 1988 r. o działalności gospodarczej - Dz.U. nr 41 poz. 324 ze zm./ nie jest warunkiem konstytuującym obiektywną z natury rzeczy działalność gospodarczą.
2. Działalność gminy mająca na celu zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty np. w zakresie komunalnego budownictwa mieszkaniowego jest więc działalnością gospodarczą, mimo, iż nie jest nastawiona na zarobek, osiąganie zysków itp.
3. Wydatki na nabycie mieszkania w budynku wybudowanym przez gminę w ramach niezarobkowej działalności gospodarczej polegającej na komunalnym budownictwie mieszkaniowym w celu zaspokajania zbiorowych potrzeb mieszkaniowych gminy, a następnie sprzedaży wybudowanych w ten sposób w ramach tej działalności lokali mieszkalnych, nie uprawniają do ulgi podatkowej z art. 26 ust. 1 pkt 5 lit. "d" ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych /Dz.U. nr 80 poz. 350 ze zm./.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:
Podniesiony w sprawie problem prawny /ale i faktyczny/ jest niewątpliwie istotny, a to z uwagi na:
a/ potrzebę wykładni terminu "prowadzenie działalności gospodarczej", użytego w omawianym art. 26 ust. 1 pkt 5 lit. "d" przywoływanej już wielokrotnie ustawy, a także związaną z powyższym niejednolitość orzecznictwa - zarówno co do prawa materialnego jak i procesowego /np. wyroki NSA z dnia: 10 marca 1993 r. - III SA 2111-2112/92, 4 grudnia 1992 r. - SA/Po 1765/92, SN z dnia 23 września 1993 r. - III ARN 41/93/
b/ relatywnie znaczącą masowość podobnych lub analogicznych stanów faktycznych, o czym Sądowi wiadomo jest z licznych rozpoznawanych spraw tego samego rodzaju jak również z publikacji prasowych /np. Z. Majewski, "Podatkowa dyskryminacja" - Wspólnota 1994 nr 15/
c/ potrzebę pewności i jednolitości obrotu prawnego, w szczególności w tak społecznie ważkich kwestiach jak zagadnienia mieszkaniowe i podatkowe.
Nie może ulegać wątpliwości, że działalność gospodarcza jest faktem i kategorią i charakterze obiektywnym. W tym sensie nie ma i nie może mieć znaczenia, że określony podmiot prowadzący konkretną działalność nie ocenia jej /subiektywnie/ jako działalności gospodarczej, nie nazywa jej tak, oświadcza, że jej nie prowadzi bądź nie zgłasza obowiązku podatkowego itp.
Rzecz traktując jeszcze ogólniej - nazwanie bądź nienazwanie danej czynności nie przesądza jeszcze o jej istnieniu, nieistnieniu, cechach, charakterze i skutkach /zarówno dla podmiotu jak i przedmiotu czynności oraz jej kontrahentów lub innych osób wywodzących z niej określone skutki - faktyczne lub prawne/.
Analizując systemowo - wymóg zgłoszenie do ewidencji podjęcia działalności gospodarczej /art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 22 grudnia 1988 r. o działalności gospodarczej - Dz.U. nr 41 poz. 324 ze zm./ nie jest warunkiem konstytuującym obiektywną z natury rzeczy działalność gospodarczą, nawet jeżeli działalność ta nie jest wymieniona w art. 8 i art. 10 ww. ustawy. Podobny wniosek wysunąć można też z postanowienia Sądu Apelacyjnego we W. z dnia 30 września 1991 r. - I ACz 225/91 - OSAP 1992 nr 5 str. 22.
Również i przepis prawa materialnego lub wpis do odpowiedniego rejestru konstytuują osobę prawną nie zaś jej działalność gospodarczą.
W świetle orzecznictwa sądowego zgłoszenie działalności gospodarczej do ewidencji nie wymaga decyzji administracyjnej, lecz jedynie zarejestrowania. Jest to tylko i wyłącznie zawiadomienie właściwego organu o skorzystaniu z prawa do podjęcia działalności gospodarczej.