Tezy

Urzędy Skarbowe są uprawnione do oceny charakteru czynności cywilnoprawnej dla celów opłaty skarbowej.

Sentencja

skargę oddala.

Uzasadnienie

W dniu 20 maja 1991 r. Andrzej Ż. zawarł z PPU "B." Sp. z o.o. w K. umowę o nieprzysparzające korzystanie z rzeczy, w której zobowiązał się oddać w użytkowanie na czas nieograniczony samochodów osobowy marki "Dacia", a Spółka zobowiązała się w zamian do wypłaty jemu "zwrotu stawek odpisów amortyzacyjnych".

Decyzją z dnia 22 grudnia 1993 r. Urząd Skarbowy w K. działając m.in. na podstawie par. 67 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 2 października 1991 r. w sprawie opłaty skarbowej /Dz.U. nr 90 poz. 405/ ustalił solidarnie stronom umowy obowiązek uiszczenia opłaty skarbowej w wysokości 400.000 zł, tj. według stawki 1 procent, którą zastosował do równowartości odpisów amortyzacyjnych za okres 10 lat.

Od powyższej decyzji Andrzej Ż. wniósł odwołanie. Decyzją z dnia 11 kwietnia 1994 r. Izba Skarbowa w K. utrzymała w mocy zaskarżoną decyzję.

Skargę na ostateczną decyzję złożyli zarówno Andrzej Ż., jak i Spółka. Wnieśli o jej uchylenie względnie stwierdzenie jej nieważności jako wydanej bez podstawy prawnej lub z rażącym naruszeniem prawa. Powtórzyli przy tym argumentację zawartą w odwołaniu. Dodatkowo zauważyli, że umowa o nieprzysparzające korzystanie z rzeczy jest umową nienazwaną, gdyż oparta jest na nieodpłatnym przeniesieniu posiadania. Nie podlega więc opłacie skarbowej.

Naczelny Sąd Administracyjny zważył, co następuje:

Opłacie skarbowej podlegają czynności cywilnoprawne wymienione w sposób wyczerpujący w art. 1 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 31 stycznia 1989 r. o opłacie skarbowej. Jedną z nich jest umowa najmu.

Zgodnie z art. 659 Kc przez tę umowę wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania na czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz /par. 1/. Czynsz może być przy tym oznaczony w pieniądzach lub rzeczach oznaczonych co do gatunku /par. 2/. Z treści umowy o nieprzysparzające korzystanie z rzeczy wynika, iż czynsz został ustalony w pieniądzach i stanowi on równowartość odpisów amortyzacyjnych, jakich dokonuje się od wynajętej rzeczy jako środka trwałego. Wprawdzie rzecz została oddana do używania i pobierania pożytków /korzystania/, co sugerowało istnienie umowy dzierżawy lub użytkowania, lecz rzecz ruchoma sama przez się nie może przynosić pożytków; koniecznym jest w tym celu włączenie jej do przedsiębiorstwa. Pożytki przynosi wówczas nie rzecz ruchoma, a przedsiębiorstwo jako całość /zob. wyrok III SA 1144/93 z dnia 20 maja 1994 r. - Monitor Podatkowy 1994 nr 11 str. 347-348/.

Organy podatkowe błędnie więc zakwalifikowały tę umowę jako umowę odpłatnego użytkowania. Rozstrzygnięcia odpowiadają jednak w sumie prawu.

Zgodnie z par. 55 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 lutego 1989 r. w sprawie opłaty skarbowej /Dz.U. nr 9 poz. 52 ze zm./, które obowiązywało w dacie powstania obowiązku jej uiszczenia /tj. w dacie zawarcia umowy najmu/ wysokość opłaty skarbowej od tej umowy wynosi również 1 procent.

Podstawą obliczenia tej opłaty jest wartość świadczeń najemcy za okres 10 lat /zob. art. 5 ust. 1 pkt 4 oraz art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. "b" i ust. 5 ustawy z dnia 31 stycznia 1989 r. o opłacie skarbowej.

Urzędy Skarbowe są uprawnione do oceny charakteru czynności cywilnoprawnej dla celów opłaty skarbowej.

Strona 1/1