Podziemne wyrobisko górnicze nie jest nieruchomością w rozumieniu art. 2 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych /Dz.U. nr 9 poz. 31 ze zm./ i nie podlega opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości.
Naczelny Sąd Administracyjny uznał zasadność skargi Zakładów Górniczo-Hutniczych "B." w B. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w (...) z dnia 14 czerwca 1995 r. w przedmiocie wymiaru podatku od nieruchomości i na podstawie art. 207 par. 1 i 2 pkt 1 oraz art. 208 Kpa w związku z art. 68 ustawy z dnia 11 maja 1995 r. o Naczelnym Sądzie Administracyjnym /Dz.U. nr 74 poz. 368 ze zm./ uchylił zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Burmistrza Miasta i Gminy O., a także zasądził od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w (...) na rzecz strony skarżącej sześć tysięcy trzysta sześćdziesiąt dziewięć złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.
Decyzją z dnia 22 marca 1995 r. nr 9/96 Burmistrz Miasta i Gminy O. wymierzył Zakładom Górniczo-Hutniczym "B." w B. podatek od nieruchomości za rok 1995 w wysokości 218 453 zł za wyrobiska górnicze jako budowle związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Podstawą prawną powołaną w decyzji był art. 6 ust. 8 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych /Dz.U. nr 9 poz. 31 ze zm./, art. 5 ustawy z dnia 19 grudnia 1980 r. o zobowiązaniach podatkowych /Dz.U. 1993 nr 108 poz. 486 ze zm./ i art. 104 Kpa. W uzasadnieniu decyzji organ administracji stwierdził, że w deklaracji podatkowej na rok 1995 Zakłady Górniczo-Hutnicze"B." nie naliczyły podatku od wyrobisk górniczych. Wskazał, że okolicznością, od której uzależniony jest obowiązek podatkowy, jest istnienie budowli, budynku, gruntu. Dla budowli podstawą wymiaru podatku jest wartość początkowa brutto, jaką przyjmuje się do celów amortyzacji majątku trwałego podmiotów gospodarczych. Precyzuje to rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 20 stycznia 1995 r. w sprawie składników majątkowych uznawanych za środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne, zasad i stawek ich amortyzacji oraz trybu i terminów aktualizacji wyceny środków trwałych /Dz.U. nr 7 poz. 34/. W dalszej części uzasadnienia stwierdzono, że ustawa o podatkach i opłatach lokalnych nie przewiduje zwolnienia od podatku od nieruchomości wyrobisk górniczych, a Rada Miejska w O. nie skorzystała z uprawnienia do wprowadzenia innych zwolnień. Z tego powodu nie można poprawić sytuacji finansowej przedsiębiorstwa kosztem podatków należnych gminie.
Zakłady Górniczo-Hutnicze "B." wniosły odwołanie do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w (...), zarzucając, że podwyższenie wymiaru podatku o 218 453 zł wynika z błędnego założenia, iż wyrobiska górnicze użytkowane przez Zakłady podlegają opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości jako budowle. Obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości jest związany z dysponowaniem przez podatnika nieruchomością lub obiektem budowlanym nie złączonym trwale z gruntem. Wyrobisko górnicze nie jest obiektem budowlanym nie złączonym trwale z gruntem /czego organ podatkowy nie twierdzi/ ani nie jest nieruchomością. Zakłady "B." odwołały się w tym zakresie do pojęcia nieruchomości, wynikającego z przepisów kodeksu cywilnego, gdyż ustawa o podatkach i opłatach lokalnych pojęcia tego nie definiuje. Z art. 46 par. 1 i art. 143 Kc wywiodły, że wyrobisko górnicze nie stanowi nieruchomości nie jest bowiem ani gruntem, ani budynkiem trwale z tym gruntem związanym. W dalszej kolejności podatnik odwołał się do art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. - Prawo geologiczne i górnicze, stosownie do którego złoża kopalin nie będące częścią składową nieruchomości gruntowej są własnością Skarbu Państwa. Stanowią zatem odrębny przedmiot własności, niezależnie od własności gruntów, czyli powierzchni ziemi. Wprawdzie art. 8 tej ustawy przewiduje stosowanie do własności złóż kopalin przepisów o własności nieruchomości gruntowej, ale ma to być tylko stosowanie "odpowiednie" i tylko w zakresie nie uregulowanym ustawą. Przepis ten dodatkowo dowodzi, że złoże kopaliny nieruchomością nie jest, a skoro tak, to usytuowane w niej wyrobisko górnicze nie jest częścią składową nieruchomości. Nie dotyczy go zatem obowiązek podatkowy określony w art. 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Obowiązku podatkowego nie można tym bardziej wyprowadzać ani z art. 3 ust. 1 pkt 2, ani z art. 4 ust. 1 pkt 2 tej ustawy. Przepisy te zawierają tylko konkretyzację przedmiotu opodatkowania i regulują sposób obliczania podstawy opodatkowania. W końcowym wywodzie odwołania Zakłady Górniczo-Hutnicze "B." podkreśliły, że pogląd organu I instancji, iż wyrobisko górnicze jest budowlą, jest błędny w świetle art. 6 pkt 7 prawa geologicznego i górniczego w związku z art. 3 pkt 1 prawa budowlanego. Z przepisów tych wynika, że zakładem górniczym są m.in. wyrobiska górnicze i obiekty budowlane, a obiektem budowlanym jest budynek lub budowla. Odróżnienie wyrobisk górniczych od obiektów budowlanych zawierają konsekwentnie dalsze przepisy prawa górniczego /np. art. 58/. Fakt, że w klasyfikacji środków trwałych wyrobiska górnicze traktowane są jak budowle, nie może stanowić podstawy do objęcia tych wyrobisk podatkiem od nieruchomości, gdyż o takiej klasyfikacji zdecydował akt niższego rzędu niż ustawa i nie ma podstaw do twierdzenia, iż w ten sposób prawodawca skonstruował legalną definicję budowli lub wyrobiska górniczego.